Koronavirus paydo bo‘lishi bo‘yicha yangi nazariya ilgari surildi, JARda aniqlangan yangi shtamm juda tez tarqaluvchan bo‘lishi mumkin. Koronaxabarlar

Jons Hopkins universiteti ma’lumotlariga ko‘ra, dunyoda koronavirusga chalinganlar soni 217 190 410 kishiga yetdi, shularning 4 511 602 nafari vafot etgan. Kasallanganlar soni bo‘yicha AQSh (39 million), Hindiston (32,7 million), Braziliya (20,7 million), Fransiya (6,8 million) va Rossiya (6,8 million) eng oldinda bormoqda.

Shuningdek, ayni paytgacha butun dunyo bo‘ylab 5,2 milliarddan ortiq dozada vaksinalar qo‘llanilgan.

Xitoy Kasalliklarni nazorat qilish va profilaktika markazi (CDC) mutaxassislarining taxminiga ko‘ra, koronavirus Uxanga muzlatilgan oziq-ovqat qadoqlarida olib kirilgan bo‘lishi mumkin. Bu haqdagi maqola Xitoyning Global Times nashrida e’lon qilingan.

Avvalroq nashr muxbirlari Uxanga bir necha bor tashrif buyurgan va Xitoyda koronavirus bilan kasallanishning dastlabki holatlari qayd etilgan dengiz mahsulotlari ulgurji bozoridagi sotuvchilar bilan gaplashgan.

Taniqli virusologlar va epidemiologlar bilan o‘tkazilgan tahlillar va intervyular natijasida, nashr Uxandagi epidemiya Yevropa va AQShdan import qilingan muzlatilgan oziq-ovqat mahsulotlariga aloqador deya taxmin qildi.

JSST va Xitoy rasmiylarining mart oyida e’lon qilgan qo‘shma hisobotida COVID-19 kelib chiqishining ushbu versiyasi “bo‘lishi mumkin” deb ko‘rsatilgan.

CDC vakili Ma Xuilayning so‘zlariga ko‘ra, kasalliklarni nazorat qilish markazi ushbu gipotezani qo‘llab -quvvatlaydi. “Xitoyda koronavirus 2020-yilning aprel oyi boshida avj olganidan so‘ng, virus yoz oylarida Pekin va Dalyanda qisman avj oldi. Biz epidemiologik tadqiqotlar o‘tkazdik va virus boshqa mamlakatlar yoki mintaqalardan muzlatkichli transport orqali kirib kelganini tasdiqladik”, — dedi u.

“Oktabr oyida kasallikning Shandun provinsiyasidagi Sindao shahrida avj olishi ushbu gipotezani yana bir bor tasdiqladi, chunki koronavirus muzlatilgan oziq-ovqat qadoqlaridan topilgan”, — deya qo‘shimcha qildi ekspert. CDC vakillari koronavirusning bu tarzda yuqishini kuzatish uchun global hamkorlik mexanizmini yaratish zarur deb hisoblaydi.

JARdagi tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, yangi C.1.2 shtammida ko‘p sonli mutatsiyalar mavjud. Yangi shtammning mutatsiyalari unga “tez tarqalish qobiliyatini” beradi, shuningdek antitanalarga qarshilikni kuchaytiradi. COVID-19 ga qarshi mavjud vaksinalari C.1.2 ga qarshi samarali bo‘ladimi-yo‘qmi noma’lum.

JARda C.1.2 shtammi birinchi marta may oyida Mpumalanga va Gauteng provinsiyalarida topilgan. 13- avgustga holatiga ko‘ra, yangi shtamm JARdagi to‘qqiz viloyatdan oltitasida qayd etildi, shuningdek u Kongo Demokratik Respublikasi, Portugaliya, Yangi Zelandiya, Shveysariya va Mavrikiyga kirib keldi.

C.1.2 shtammi 2020-yil o‘rtalarida JARda ustuvor bo‘lgan C.1 shtammidan paydo bo‘lgan mutatsiya. Aynan JARda birinchi marta beta shtammi kashf qilingandi, u hozirda olimlarni tashvishga soladigan shtammlar toifasiga kiradi.

“Isroil, Kosova (qisman tan olingan respublika), Livan, Chernogoriya, Shimoliy Makedoniya Respublikasi va AQSh ro‘yxatdan chiqarildi”, — deyiladi kengash xabarida.

Agar biror mamlakat Yevropa Ittifoqining COVID-19 bo‘yicha “xavfsiz” davlatlar ro‘yxatida bo‘lmasa, ushbu davlatdan keluvchilarning Yevropa Ittifoqiga a’zo davlatlarda erkin harakatlanishi (turizmning barcha turlari bo‘yicha) cheklanadi. Shuningdek, cheklovlar ittifoq mamlakatlaridan ushbu davlatga boruvchilar uchun ham taalluqli bo‘ladi.

Yevropa Ittifoqi mamlakatlari o‘z xohishiga ko‘ra to‘liq emlanganlarga nisbatan cheklovlarni olib tashlash huquqiga ega.

“Xavfsiz davlatlar” ro‘yxatining birinchi versiyasi 30-iyun kuni qabul qilingan. Hozir uning tarkibiga 17 ta davlat kiradi. “Bu ro‘yxat doimiy ravishda ko‘rib chiqiladi va vaziyatga qarab yangilanadi”, — deyiladi kengash xabarida.

• Yaponiyada koronavirusning delta va alfa mutatsiyalarini birlashtirgan yangi turdagi delta shtammga chalinish bo‘yicha birinchi holat tasdiqlandi. Yaponiyadan tashqarida jami sakkiz kishida ushbu delta osti turi qayd etilgan, ammo uni yuqtirish darajasi noma’lumligicha qolmoqda. Delta shtammining yangi turi shu oyda mamlakat kasalxonasidagi bemorda aniqlandi. “Bemor delta shtammida uchraydigan L452R mutatsiyasini, shuningdek alfa shtammida topilgan N501Y mutatsiyasiga o‘xshash N501S mutatsiyasini tashib yurgan”, — deyiladi xabarda. Bemorning chet elga sayohati to‘g‘risida hech qanday ma’lumot yo‘qligi, u virusni aholi orasida yuqtirgani uchun N501S mutatsiyasi Yaponiyada paydo bo‘lgan bo‘lishi mumkin, deya taxmin qilinmoqda.
• Albaniyada koronavirusga chalinish holatlarining ortishi munosabati bilan karantin choralari kuchaytirildi, aholining ayrim toifalari uchun majburiy vaksinatsiya joriy qilinishi mumkin. Mamlakatda tungi komendantlik soati bir soatga uzaytirilib, 23.00 dan 6.00 gacha davom etadigan bo‘ldi. Yopiq binolarda niqob taqish majburiy bo‘lib qolmoqda. Avval ham komendantlik soati, niqob rejimi amalda bo‘lgan, biroq hukumat ularning bajarilishini qat’iy nazorat qilmagan. Endilikda karantin qoidalarini buzganlarga jarima solinadi— jismoniy shaxslar uchun 3000—5000 lek (28-48 dollar) va korxonalar uchun 100 000—700 000 lek (954-6682 dollar).