Jinoyat ishlari bo‘yicha Yakkasaroy tumani sudi raisi Olmaliq shahri sobiq hokimi Usmon Rahimovning o‘g‘li bilan bog‘liq jinoyat ishining ochiq sud majlisini ommaviy axborot vositalarida yoritishni taqiqladi. Sudya mahkamada ishtirok etgan “Daryo” muxbirini, agar sud ishi OAVda yoritiladigan bo‘lsa, tegishli tartibda javobgarlikka tortilishi haqida ogohlantirgan.
Olmaliq sobiq hokimining o‘g‘li nima qilgandi?
Olmaliq hokimi Usmon Rahimov o‘g‘li Dilshod sababli 2020-yilning sentabr—oktabr oylarida jamoatchilik e’tiboriga tushgan edi. Dastlab sentabr oyida Dilshod Mercedes-Benz ruli o‘rnatilgan Tracker avtomobilini Toshkent shahri ko‘chalari bo‘ylab soatiga 150 kilometr tezlikda boshqarayotgani aks etgan videoyozuv tarqalgan edi. Ijtimoiy tarmoq faollari hokimning o‘g‘li yo‘l harakati qoidalarini buzgani uchun yuborilgan ma’muriy bayonnomalarni (poytaxt IIBB ma’lumotlariga ko‘ra, u ikki yil ichida 16 marta qoida buzgan) “kolleksiya” sifatida to‘plashiga e’tibor qaratgan edi; blogerlardan biri uni mashina boshqarish ko‘nikmasidan kelib chiqib, “potensial qotil” deb atagan edi.O‘shanda hokim Usmon Rahimov 20 yoshli o‘g‘lining harakati noto‘g‘ri ekanini tan olib, yuzaga kelgan vaziyatdan afsusdaligini, videodagi holat 4—5 avval sodir bo‘lganini bildirgan. “Bilmadim, balki noto‘g‘ri tarbiya berdimmi? Biror marta so‘kmaganman, unga qo‘l ko‘tarmaganman. Oilam bilan ko‘rishish uchun haftada bir uyga boraman... Tan olaman, u tezlikni oshirgan, shuning uchun endi rulga o‘tirmayapti”, — deya vaziyatga izoh bergan Rahimov.
Oradan bir necha kun o‘tib, oktabr oyi boshida hokimning o‘g‘li uch nafar o‘rtog‘i — 20 yoshli Mirbosit M., 19 yoshli Elmurod D. va 20 yoshli Humoyunxon A. bilan birga ota-bolaga hujum qilganini tasdiqlovchi videoyozuv tarqalgan — videoda aks etgan voqea 8-iyun kuni Toshkentning Yakkasaroy tumanida yuz bergan. Yigitlar 56 yoshli Shavkat M. va uning 30 yoshli o‘g‘li Laziz M.ga tan jarohati yetkazgan. Bloger Nikita Makarenkoning qayd etishicha, yigitlar beysbol tayog‘i bilan Shavkat M.ning qo‘lini urib sindirgan. Ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan videolarda hokimning o‘g‘li qo‘lida qandaydir qurol ko‘tarib turganini ko‘rish mumkin.
Toshkent shahar IIBB matbuot xizmati ma’lumotlariga ko‘ra, ushbu holat yuzasidan Jinoyat kodeksining 277-moddasi (bezorilik) alomatlari bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan. Ushbu shov-shuvlardan 10 kuncha o‘tib, Usmon Rahimov Olmaliq hokimi lavozimidan ozod qilingan. Hokimni ishdan olishga bag‘ishlangan yig‘ilishda Toshkent viloyatining o‘sha vaqtdagi hokimi Rustam Xolmatov, jumladan, shunday degandi: “Rahbar odam o‘z shaxsiy hayotiga ham e’tiborli bo‘lishi, oilasiga vaqt ajratishi, farzandlar tarbiyasi bilan jiddiy shug‘ullanishi lozim... Bu o‘rinda gap rahbarning har jihatdan el-yurtga o‘rnak bo‘la olishi haqida ketyapti”.
Ayblanuvchi — jabrlanuvchi, jabrlanuvchi — ayblanuvchi
Olmaliq sobiq hokimining o‘g‘li ishtirokidagi bezorilik bo‘yicha qo‘zg‘atilgan jinoyat ishi bo‘yicha tergov harakatlari pandemiya sababli vaqtincha to‘xtab qolgan bo‘lsa-da, 2020-yilning 7-oktabr kuni — videoyozuv tarqalib ketganidan uch-to‘rt kun o‘tib — qaytadan boshlangan. Bungacha tergovga Humoyunxon A.ning otasi Akmal A. ham jalb etilgan edi. Ish bo‘yicha birinchi sud yig‘ilishi 2021-yil 19-yanvar kuni jinoyat ishlari bo‘yicha Yakkasaroy tumanida bo‘lib o‘tgan.Ushbu sud yig‘ilishida 8-iyundagi mojaroda kaltak yegan 56 yoshli Shavkat M. va uning o‘g‘li Laziz M. ayblanuvchiga, ularga nisbatan kuch ishlatganlikda gumon qilinayotgan sobiq hokimning o‘g‘li Dilshod I., uning o‘rtog‘i Mirbosit M. guvoh, Humoyunxon A. va uning otasi Akmal A. jabrlanuvchiga aylanib qolgani ma’lum bo‘lgan; jinoyat ishi kuch ishlatganlardan faqat Elmurod D.ga nisbatan qo‘zg‘atilgan bo‘lib chiqqan.
Sud tergov jarayonida ba’zi noaniqliklarga yo‘l qo‘yilgan tufayli ishni 2021-yil 14-aprel kuni qayta tergov o‘tkazish uchun bir oy muddatga prokuraturaga qaytargan. Yil boshidan beri mazkur ish yuzasidan 10 ga yaqin sud majlisi o‘tkazilgan.
Xususan, 4-avgust kuni tergov natijalari bilan tanishtiruv bo‘lib o‘tgan. Advokat Lola Nosirovaning “Daryo” muxbiriga ma’lum qilishicha, qayta tergov yakunlariga ko‘ra Elmurod D.dan tashqari Humoyunxon A., uning otasi Akmal A. va Olmaliq sobiq hokimining o‘g‘li Dilshod I. ham Jinoyat kodeksining 277-moddasi 2-qismi “a” va “b” bandlari (bir guruh shaxslar tomonidan badanga o‘rtacha og‘ir shikast yetkazgan holda sodir etilgan bezorilik) alomatlariga asosan ayblanuvchi deb topilgan.
Shu bilar birga, yigitlardan kaltak yegan ota-o‘g‘il Shavkat M. va Laziz M. Jinoyat kodeksining 277-moddasi 3-qismi “g” bandiga asosan ayblanuvchi, ayni vaqtda ikkinchi tarafga nisbatan qo‘zg‘atilgan ishda jabrlanuvchiga aylangan. Mirbosit M.ning guvoh maqomi o‘zgarishsiz qolgan.
Sud ochiq, lekin OAV uchun (asossiz) yopiq
Ish bo‘yicha 4- va 10-avgust kunlari bo‘lib o‘tgan sud majlislari “Daryo” muxbiri tomonidan yoritilishiga jinoyat ishlari bo‘yicha Yakkasaroy tuman sudi tomonidan qarshilik ko‘rsatildi. Xususan, muxbirning sud binosiga kirishiga to‘sqinlik qilgan sud xodimi jurnalist sudda tomonlarning bunga (sudda OAV vakili ishtirok etishiga) roziligi bo‘lgan taqdirdagina qatnasha olishini ma’lum qildi. Ayni vaqtda sudda OAV vakili qatnashishiga ayblanuvchilar Humoyunxon A., Dilshod I., Akmal A., Elmurod D. va guvoh Mirsobit M. rozi bo‘lmagan.Sud raisi Alisher Jalilovning tushuntirishicha, ishning OAVda yoritilishi taraflardan birining qadr-qimmatiga ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Shu bois sudya muxbirga yakuniy hukm chiqmagunicha sud ishi haqida hech qanday axborot tarqatmaslik haqida talab qo‘yib, sud yig‘ilishida faqat oddiy fuqaro sifatida qatnashishi mumkinligini tushuntirgan. Ammo sud raisi bunday qaror qanday asos bilan chiqarilgani yuzasidan “Daryo” muxbiriga ajrim berishdan bosh tortgan.
Ma’lumot uchun: Qayd etish joiz, Jinoyat-protsessual kodeksi (JPK) 19-moddasi 7-bandiga ko‘ra, sud sudlanuvchining va jabrlanuvchining yaqin qarindoshlarini, shuningdek boshqa shaxslarni yopiq majlislarda tekshiriladigan holatlar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni oshkor qilganlik uchun javobgarlik haqida ogohlantirib, ularning bu majlislarda hozir bo‘lishiga ruxsat berishga haqli. Shuningdek shu moddaning 5-bandiga ko‘ra, ish sud majlisida yopiq ko‘riladigan taqdirda, bu to‘g‘risida sudning tegishli ajrimi chiqariladi.
JPKning 19-moddasi 1-bandiga asosan, davlat sirlarini qo‘riqlash manfaatlariga zid keladigan, shuningdek jinsiy jinoyatlar to‘g‘risidagi ishlardan tashqari boshqa barcha jinoyat ishlari oshkora ko‘rilishi kerak. Takror bo‘lsa-da, shuni eslatish o‘rinli: Olmaliq shahri sobiq hokimi Usmon Rahimovning o‘g‘li aloqador ish bezorilik moddasi bo‘yicha ochilgan — bu yerda na davlat sirlari va na jinsiy jinoyat bor. Sudlarda jinoyat ishlarining oshkora ko‘rilishi prinsipini cheklaydigan qo‘shimcha talablarni joriy etish esa taqiqlangan.
2021-yil 29-iyuldan kuchga kirgan yangi tahrirdagi “Sudlar to‘g‘risida”gi qonunning 12-moddasiga muvofiq, barcha sudlarda ishlar ochiq ko‘riladi; ishlarni yopiq sud majlisida ko‘rib chiqishga faqat qonunda belgilangan hollarda yo‘l qo‘yiladi; sud majlisi zalida hozir bo‘lgan shaxslar, OAV vakillari sud zalida qonunda belgilangan tartibda fotosuratga olishi, video va audio yozuvni amalga oshirishi mumkin.
Izoh (0)