Sog‘liqni saqlash vazirligi anomal jazirama sharoitida ehtiyot bo‘lishga oid ma’lumotlar bilan bo‘lishdi

O‘zbekistonda 6—8-iyul kunlari Eron hududlaridan issiq havo massalarining kirib kelishi tufayli jazirama issiq kuchayishi kutilmoqda. “O‘zgidromet” ma’lumotlariga ko‘ra, ushbu kunlarda havo harorati iqlimiy me’yorlardan 5—8 darajaga yuqori bo‘ladi. Sog‘liqni saqlash vaziri o‘rinbosari — Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi xizmati boshlig‘i Bahodir Yusupaliyev bu kabi jaziramada oftob urmasligi uchun nima qilish kerakligi, qanday kiyinish va ovqatlanish lozimligi to‘g‘risida ma’lumot berdi, deb yozadi SSV matbuot xizmati.

Ma’lumotlarga qaraganda, yurtimizning ayrim hududlarida havo harorati keskin ko‘tarilib, kechasi +25… +27 daraja, kunduzi esa +38… +43 daraja issiq bo‘lishi kutilmoqda. Hatto janubiy viloyatlarda havo harorati +45...+47 darajagacha ko‘tarilishi mumkin. Yurtimiz aholisi bunday anomal issiq iqlim kunlarida zarurat sezganda 103 xizmatiga murojaat qilib, tun-u kun sifatli tibbiy yordam olishlari mumkin.

Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi va uning hududlardagi 13 ta filiali hamda 173 ta tuman va shahar bo‘limlarida zarur dori-darmonlar bilan yetarli miqdorda to‘liq ta’minlangan. Bundan tashqari, ushbu holat yuzasidan Sog‘liqni saqlash vazirligining alohida nazorati tashkil etilgan. Qolaversa, Sog‘liqni saqlash vazirligining 1003 qisqa raqamli Call-markazi faoliyat ko‘rsatmoqda.

Shuni ham aytish kerakki, kuzatilayotgan bunday jazirama kunlarda birinchi navbatda boshni quyosh nuridan asrash muhim ahamiyat kasb etadi. Chunki bosh miyadan katta arteriya, vena qon tomirlari o‘tgan bo‘lib, kunning issiq vaqtida bosh yalang yurganda bosh qizib, butun tanada issiq qon aylanib, insonlarni oftob urishiga olib kelishi mumkin.

Buning oqibatida tana haroratini ko‘tarilishi, terining qizarishi, holdan toyish, nafas olish va puls tezlashishi, yurakning tez urishi, bosh og‘rishi, bosh aylanishi, ko‘ngil aynishi, qayt qilish, hushdan ketish holatlari kuzatilashi mumkin.

Bahodir Yusupaliyev, sog‘liqni saqlash vaziri o‘rinbosari 

Bunday holatlarda qanday yordam ko‘rsatiladi?

Oftob urgan odamni darhol soya joyga yotqizib, ust-boshlarini yechib, muzdek suvga choyshabni ho‘llab butun tanasiga o‘raladi, sochiqni muzdek suvga ho‘llab, boshiga qo‘yiladi. Bo‘yin va qo‘ltiq sohasiga muz xaltachalari qo‘yilsa, foydadan xoli bo‘lmaydi. Bemorga oz-ozdan suyuqlik ichiriladi va zudlik bilan tez yordam chaqiriladi. Tez yordam yetib kelgunga qadar yuqoridagi muolajalar davom ettiriladi.

Oldini olish uchun…

Iloji boricha kunning birinchi yarmida bosh kiyim kiygan holda sayr qilish, kunlik ovqatlanish ratsioni esa yengil hazm bo‘ladigan taomlar hamda meva va sabzavotlardan iborat bo‘lishi, ko‘proq suyuqlik iste’mol qilish lozim. Kofe, shirin gazlangan suvlarni iste’mol qilmaslik maqsadga muvofiq bo‘ladi.

Qanday kiyinish kerak?

Havoni yaxshi o‘tkazib, quyosh nurini qaytaradigan, keng tikilgan va tanaga yopishib turmaydigan kiyimlarni kiyish tavsiya etiladi. Shuningdek, kiyim tanlashda matoning rangiga ham e’tibor berish lozim. Chunki qora va jigar rang matodan tikilgan kiyimlar o‘ziga issiqlik va quyosh nurini ko‘p tortadi, oq rangli matodan tikilgan kiyimlar esa issiq va quyosh nurini qaytarish xususiyatiga ega.