Norasmiy tarzda shakllangan mardikor bozorlari hamon yollanma ishchilar bilan gavjum. Bu yerda bir martalik, kunlik, qisman qurilish va oylik ishlar o‘z egalarini topadi.
Ko‘p hollarda ish beruvchilar tomonidan arzimas sabablarga ko‘ra xizmat haqini qisman yoki umuman bermaslik holati uchraydi. Yollanma ishchilar deyarli hech qanday haq-huquqsiz faoliyat olib boradi. Masalan, og‘zaki kelishuvlar, mehnat daftarchasining yuritilmasligi kabi holatlar unga pensiya yoshiga yetganda pand berishi tayin. O‘zini sug‘urta qildirmaydi, vaholanki, ular uy buzish, daraxt kesish, chuqur kavlash, yuk tashish kabi ko‘plab xavfli ish sharoitida ishlaydi. Jarohat olish ehtimoli juda yuqori. Davolanishga esa umuman imtiyoz berilmaydi.
Shu boisdan O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasi mazkur masalalarda o‘z pozitsiyasini namoyon qilib, vaqtinchalik ishlarni bajaruvchi fuqarolarning mehnat faoliyatini tartibga solish, ishchilarga zarur ijtimoiy-maishiy shart-sharoitlar yaratish uchun O‘zbekistonda faoliyat yuritayotgan norasmiy, bir martalik ish bilan ta’minlash jamoat joylarida zamonaviy tipdagi vaqtinchalik ish bilan ta’minlash maskanlarini tashkil etish va unga yuridik maqom berish, autsorsing tizimini amaliyotga tatbiq etish bo‘yicha hukumatga takliflar kiritgan edi. Shu asosda mamlakatimizda bir martalik ish bilan mashg‘ul bo‘lgan fuqarolarning sarson-sargardonligiga barham berish maqsadida kunlik ishchilar markazlari tashkil qilindi.
Xorij tajribasini o‘rgangan holda markazda vaqtinchalik ish bilan ta’minlashda autsorsing va autstaffing xizmatlari yo‘lga qo‘yildi. Bugun kunlik ishchilar markazlarida ish izlovchilarni ro‘yxatga olishda eskicha yondashuvga barham berilib, bo‘sh ish o‘rinlari bilan tanishish imkoniyati yaratildi. Amalda bu maskanlar ishchilar uchun munosib mehnat sharoiti, qonuniy himoya, tibbiy ta’minot va kelajakda munosib nafaqa olish imkonini yaratishi, eng muhimi, bir martalik ish bilan mashg‘ul bo‘lgan fuqarolarning sarson-sargardonligiga barham berishi kerak edi. Afsuski, O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasi faollari, deputatlarning joylarda olib borgan o‘rganishlari buning aksini ko‘rsatmoqda.
Davlatning katta mablag‘i evaziga barpo qilingan ushbu maskanlar, vaqtinchalik ish bilan ta’minlash byurolari bugun odamlar bilan gavjum emas. Qulay sharoitlarga ega bo‘lgan bu markazlar ish beruvchilar va ish izlovchilar o‘rtasida ko‘prik vazifasini o‘tay olmayapti. O‘z navbatida ish beruvchilar ham ishchi yollash uchun kunlik ishchilar markaziga emas, aynan norasmiy mardikor bozorlariga murojaat qilmoqda.
Bizni ko‘proq xotin-qizlarning taqdiri xavotirga solmoqda. Misol uchun, ertalabdan Qo‘yliq dahasiga borsangiz, yuzga yaqin ayollarni ko‘rasiz. Ularni kim, qayerga olib ketayotganini hech kim bilmaydi. Mas’ul tashkilotlar xotin-qizlarning taqdiriga befarqday tuyuladi, gohida. Uni qildik, buni qildik, deb hisobot berish bilan natija bo‘lmasa, hammasi bekor!
O‘rganishlar shuni ko‘rsatmoqdaki, ish izlovchi fuqarolarni hanuzgacha Mirzo Ulug‘bek tumanida “Ahmad Yugnakiy” kiyim bozori yonida, Yashnobod tumani “Parkent” bozori yonida, “Eski jo‘va”da, “Chorsu” dehqon bozori yonida ko‘rishimiz mumkin. Shuningdek, “Risoviy” ko‘prik tagida va “Qo‘yliq” bozori atrofida mardikor bozorlar hosil bo‘lgan.
Aslini olganda, kunlik ishchilar markazlari aynan ushbu masalalarga yechim bo‘lishi kerak edi. Afsuski, bugun ish izlovchilar qulay sharoitlarni emas, aniq ish topishni afzal ko‘rishmoqda.
Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi xodimlari ish izlovchilar bilan ham, ish beruvchilar bilan ham doimiy muloqotda bo‘lishi, ularning ichida yurishi kerak. Byudjet hisobiga qurilgan chiroyli binolar ichida o‘tirib, qachon murojaat tushar ekan, qachon ish beruvchi kelar ekan, deb intizor kutgan bilan muammo hal bo‘lmaydi!
Shu boisdan vazirlik mazkur masalalarga jiddiy yondashgan holda ish olib borishi, ish beruvchilar bilan hamkorlikni yo‘lga qo‘yish bo‘yicha aniq mexanizmlarni ishlab chiqishi zarur deb o‘ylaymiz.
Abror Qurbonov, O‘zXDP Markaziy kengashi bo‘lim boshlig‘i
Sizni qiziqtirgan, sizni o‘ylantirgan mavzulardagi fikr-mulohazalardan birinchi bo‘lib xabar topishni istaysizmi? Unda Xalq demokratik partiyasining rasmiy sayti va ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarini kuzatib boring.
Veb-sayt | Facebook | Twitter | Telegram | YouTube
Ma’lumotlar sheriklik huquqi asosida tayyorlandi.
Izoh (0)