Turkmaniston prezidenti Gurbanguli Berdimuhamedov yangi ikki palatali parlament — Milliy kengashning Xalq maslahati palatasi raisi etib saylandi. Bu haqda Turkmaniston davlat axborot agentligi xabar bermoqda.
Berdimuhamedov ushbu lavozimga yuqori palataning 14-aprel kuni bo‘lib o‘tgan birinchi majlisi chog‘idagi yashirin ovoz berish yakunlari bo‘yicha saylandi.
“Men bu voqeani ulkan hurmat va butun xalq oldidagi katta mas’uliyat deb qabul qilaman”, — dedi prezident unga bildirilgan ishonchni oqlash uchun bor kuchini ishga solishga hamda palatalar va butun Milliy kengashning to‘laqonli faoliyati uchun har tomonlama ko‘mak ko‘rsatishga va’da berib.
Majlisni ochish chog‘ida Berdimuhamedov 2020-yil sentabrda bo‘lib o‘tib, konstitutsiyaviy komissiya tomonidan tayyorlangan Turkmanistonning Bosh qonuniga o‘zgartirishlar va qo‘shimchalar tasdiqlangan Xalq maslahati majlisining tarixiy ahamiyatini qayd etdi. Ularga muvofiq, “Turkmaniston Milliy kengashi to‘g‘risida”gi qonun qabul qilingan, uning asosida esa mamlakatda ikki palatali parlament tuzilgan edi.
Yuqori palata majlisi chog‘ida, shuningdek, Xalq maslahati raisi o‘rinbosari ham saylandi va beshta qo‘mita tashkil etildi, bular — Inson huquqlari va erkinliklari qo‘mitasi, Iqtisodiyot, moliya va ijtimoiy siyosat qo‘mitasi, Ilm-fan, ta’lim, raqamli tizim, sport va madaniyat qo‘mitasi, Mintaqaviy rivojlanish, atrof-muhitni asrash va agrosanoat siyosati qo‘mitasi hamda Xalqaro masalalar qo‘mitasi.
Yangi parlamentning faoliyati boshlanishiga atab Xalq maslahati apparati binosi ochildi. Balandligi 31,36 metr va uzunligi 112 metr bo‘lgan majmua maydoni 6,39 gektar bo‘lgan hududda joylashgan.
Avvalroq Turkmaniston prezidenti Berdimuhamedov konstitutsiyaga zid ravishda parlament a’zosi etib saylangani xabar berilgan edi.
2020-yil sentabr oyida qabul qilingan yangi tahrirdagi Turkmaniston konstitutsiyasining 73-moddasiga muvofiq, prezident Turkmaniston Milliy Kengashining a’zosi yoki deputati bo‘lishi mumkin emas.
Konstitutsiyaning yangi tahriri Adliya vazirligining veb-saytida hali chop etilmagan, ammo 2020-yil 26-sentabrda o‘zgartirishlar “Neytral Turkmaniston” gazetasida e’lon qilingan.
Milliy kengash — parlamentning umumiy nomi, u ikki palatadan - Xalq maslahati va Xalq majlisidan iborat.
Bundan ko‘rinib turibdiki, hozirgi davlat rahbari na Majlis deputati va na Xalq maslahati a’zosi bo‘lishi mumkin. Konstitutsiyaning 78-moddasi barcha sobiq prezidentlarga yangi palatada o‘ringa ega bo‘lishni kafolatlaydi, ammo Berdimuhamedov hali o‘z lavozimini tark etmagan.
Shuningdek, 87-modda Xalq maslahati a’zolari va Xalq majlisi deputatlariga bir vaqtning o‘zida Vazirlar Mahkamasi a’zosi lavozimini egallashni taqiqlaydi, Berdimuhamedov esa bunga zid ravishda Vazirlar Mahkamasining raisidir.
Ma’lumot uchun, Xalq maslahati 56 a’zodan iborat. Ulardan 48 nafari beshta viloyat va Ashxobod shahri tomonidan, yana 8 nafari prezident tomonidan tayinlanadi. 8-martgacha davom etgan ro‘yxatga olishdagi 111 nomzod orasida amaldagi prezident bo‘lmagan. Biroq davlat axborot agentligi hisobotida 112 nomzod tilga olingan, ya’ni Berdimuhamedov boshqa nomzodlar ro‘yxati e’lon qilinganidan keyin ro‘yxatdan o‘tgan yoki u o‘z nomzodini o‘zi ko‘rsatgan.
Eslatib o‘tamiz, Turkmanistonda 28-mart kuni birinchi marta parlamentning yuqori palatasi — Xalq maslahati uchun saylovlar bo‘lib o‘tdi.
Ma’lumot uchun, mamlakat hayotiga bag‘ishlangan “Buyuk yutuqlar xronikasi”ning 2019-yilda chop etilgan 13-tomida Xalq maslahati yig‘ilishi (o‘sha paytda u maslahatchi organ edi)da ikki palatali parlament yaratishning taklif qilinishi yilning asosiy hodisasi deya qayd etilgan. 2021-yilda Turkmanistonda ikki palatali tizim joriy qilindi.
Izoh (0)