“Masalani bloklash va o‘chirish bilan hal qilib bo‘lmaydi”. Komil Allamjonov AQShda Telegram’ga qarshi sudga da’vo kiritilganiga munosabat bildirdi

Milliy mass-mediani qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamoat fondi Vasiylik kengashi raisi Komil Allamjonov AQShda Telegram’ga qarshi sudga da’vo kiritilganiga munosabat bildirdi.

AQShning “Xavfsiz internet koalitsiyasi” (Coalition for a Safer Web) notijorat tashkiloti sudga murojaat qilib, Apple kompaniyasiga Telegram messenjerini App Store’dan o‘chirib tashlash majburiyatini yuklashni so‘ragani to‘g‘risida xabar berilgandi.

Da’vo tashkilot va uning prezidenti Mark Ginsberg nomidan berilgan. Da’vogarlar ta’kidlashicha, Telegram’da antisemitizm, irqchilik va neonatsizm mazmunidagi kontent tarqalmoqda, bu App Store’ning dasturlar uchun qoidalariga ziddir.

Shu oy boshida Kapitoliyda tartibsizlar kelib chiqqach, Apple va Google kontent moderatsiyasi talabga javob bermagani uchun Parler ijtimoiy tarmog‘ini App Store va Play Market’dan olib tashlagan edi. Coalition for a Safer Web ushbu ikki kompaniyadan Telegram’ga nisbatan ham shunday chora ko‘rishni talab qilmoqda.

Telegram — terrorizm, ekstremizm, antisemitizm, pornografiya va boshqa tashviqotlarga qarshi faol kurash olib boruvchi, bu kabi kontentni zudlik bilan o‘chirib tashlovchi eng yirik messenjerlardan biri. Uning yordami bilan favqulodda pandemiya paytida millionlab odamlar zarur ma’lumotlarni tez olish imkoniyatiga ega bo‘ldilar.

Hozirda Telegramdan 500 million kishi foydalanadi va uning App Store va Google Play kabi ulkan marketlarda bloklanishi ko‘pchilikni tashkil qiluvchi va ushbu platformaga ishonch bildirgan namunali foydalanuvchilarga nisbatan nohaqlik bo‘ladi. Natijada ular Durovga ta’sir ko‘rsatmaydilar, aksincha, ko‘plab tarafdorlarini yo‘qotadilar.

Negativ kontent istalgan messenjer va ijtimoiy tarmoq, jumladan, Facebook va Twitter orqali ham tarqalishi mumkin. Keling, unda ularni ham yopamiz! Ammo masalani bloklash va o‘chirish bilan hal qilib bo‘lmaydi. Birgina Facebook tarmog‘ining O‘zbekistonda bloklanganini eslaylik. Bu nafaqat o‘ylangan natijaga olib kelmadi, balki vaziyatni yanada chuqurlashtirib yubordi. Chunki, odamlar VPN’dan foydalana boshlashdi va aynan shu orqali ekstremistik kontentga ham bemalol yo‘l ochildi. Agar messenjerlarni birma-bir tanlash yo‘li bilan bloklansa, qaysidir korporatsiyalar shunchaki raqobatchidan xalos bo‘lishga intilayotgani ayon bo‘ladi. Bu urinishlar postlar mazmuni yoki so‘z erkinligi bilan hech qanday aloqasi yo‘q.

Agar ushbu sud ishi davlat tomonidan qo‘zg‘atilganida dod-voy ko‘tarilar va demokratiya bo‘g‘ilyapti degan shiorlar ilgari surilar edi. Ammo buni qandaydir xususiy korxonalar amalga oshirayotgani demokratiya prinsiplarining sinishi va uni qulay formatga moslashayotganini ko‘rsatadi. Bundan esa IT-texnologiyalar sohasidagi gigant-kompaniyalar so‘z erkinligi ustidan monopoliyani qo‘lga kiritgani va o‘z qoidalarini kiritish orqali millionlab foydalanuvchilarni ochiqchasiga o‘ziga va o‘z xohishiga bo‘ysundirishga harakat qilayotgani kelib chiqadi.

Komil Allamjonov, Milliy mass-mediani qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamoat fondi Vasiylik kengashi raisi