FDG Bosh direktori Oybek Shodiyev kompaniyaning 2020-yilda erishgan muvaffaqiyati va 2021-yilda yakka tartibda imorat quruvchilar bozori qanday o‘zgarishi haqida gapirib berdi.
— Pandemiya paytida ko‘chmas mulk bozori o‘zini qanday ko‘rsatdi? Qanday qilib inqirozni yengish va yetakchilik mavqeingizni saqlab qolishga erishdingiz?
— Odamlarda qandaydir qo‘rquv hissi bor edi, ammo noaniqliklarga qaramay, ularning yangi qurilishlarga qiziqishi yo‘qolmadi.
Lokdaun davrida sotuvlar kamtarona darajada edi, ammo kechiktirilgan talab tufayli may-iyun oylarida keskin o‘sish yuz berdi. Bu vaqtda 2019-yilning mos davriga nisbatan ko‘proq kvartira sotib olindi.
Shuni ham ta’kidlashni istardimki, o‘tgan yilda qonunchilikda chuqur o‘zgarishlar boshlandi va hanuzgacha davom etmoqda. Xususan, 2020-yil may oyida Prezidentning “Ko‘p kvartirali uylarni ulush kiritish asosida qurish jarayonini tartibga solish chora-tadbirlari haqida”gi qarori qabul qilindi va bu paychilar himoyasining jiddiy oshishishiga olib keldi.
— Siz kamtarona sotuvlar haqida gapirdingiz. Ushbu omil ish haqining pasayishiga ta’sir ko‘rsatdimi, xodimlarni ishdan bo‘shatishga to‘g‘ri keldimi yoki muammoni boshqacha yechishga imkon bo‘ldimi?
— Yo‘q. Professionallar jamoasini, shu tarzda yo‘qotish uchun sinchkovlik bilan yig‘maganman. Bundan tashqari, bu axloqiy jihatga kiradi: odamlarda lokdaun vaqtida ish topish imkoniyatlari juda kam bo‘lib, ular daromadsiz qolgan bo‘lardilar. Hech bir FDG xodimi ishdan bo‘shatilmadi, ish haqi 100 foiz to‘landi, COVID-19 bilan kasallanganlarga moddiy yordam ko‘rsatildi.
— Qo‘yilgan maqsadlarga erishishda yordam bergan vositalar haqida batafsilroq aytib bersangiz.
FDG — bu moliyaviy zaxiralarga ega bo‘lgan yirik qurilish kompaniyasi. Bozorni qo‘llab-quvvatlash maqsadida barcha loyihalar bo‘yicha egiluvchan, bo‘lib-bo‘lib to‘lash shartlarini joriy qildik va onlayn sotuvlarni yo‘lga qo‘ydik. Shuningdek, biz xarajatlarni maqbullashtirdik, ushbu davrda o‘z dolzarbligini yo‘qotgan marketing vositalarini qo‘llamay qo‘ydik, aksiyadorlarimiz esa o‘z dividendlaridan voz kechishdi.
— Ko‘plab tadbirkorlar o‘tgan yili biznes uchun inqirozli bo‘lganini aytib, karantin cheklovlarini ham, aholining sotib olish qobiliyatining pasayishini ham ta’kidladilar. FDG uchun 2020-yil qanday bo‘ldi?
— Pandemiyaga qaramay, biz katta yutuqqa erishdik. Sentabr oyida Fayzli TJM ishga tushirildi, shuningdek, Riverside TJMning ikkita bloki qurilish tugamasdan sotildi. Noyabr oyida Manhattan XTJM kabi katta loyiha ishga tushirildi. Toshkentning markazidagi Darxonda qimmatbaho ko‘chmas mulk joylashgan mavze katta qiziqish uyg‘otdi va hozirgi kunda FDG sotuvlarining eng ilg‘or yo‘nalishi hisoblanadi.
O‘tgan yili “Mashinasozlar” metro bekati yaqinida Aviapark BM qurilishini boshlab, o‘z faoliyatimizni diversifikatsiya qilishga qadam qo‘ydik. Hozirda uning to‘rtta qavati qad ko‘targan.
Shuningdek, “Standard and sensetive ratings” agentligi tomonidan FDG kompaniyasiga “A” kredit qobiliyati va ishonchlilik darajasi berildi.
— Ko‘rsatib o‘tilgan yutuqlardan qaysi biri bilan eng ko‘p faxrlanasiz?
— Jamoani saqlab qolganimdan insoniylarcha g‘ururlanaman. Ko‘ryapmanki, jamoa ham buni qadrlaydi. Lokdaun paytida Fayzli TJMni ishga tushirayotganimizda, bir muddat stikerli mashinalar band va menejer esa zudlik bilan qurilish maydoniga yetib borishi kerak bo‘lganda, u uyidan chiqib, obyektga piyoda bordi. Ya’ni, u lavozim yo‘riqnomasida belgilangan vazifalardan ko‘proq ish bajardi. Bu har bir xodimda kompaniyaning umumiy maqsadlariga erishishga mas’uliyatli yondashishini ko‘rsatdi.
— Siz pandemiyaga qarshi kurashga qo‘shgan hissasi uchun Prezident tomonidan “Mehr-saxovat” faxriy belgisi bilan taqdirlangan ishbilarmonlardan biri bo‘ldingiz. Ushbu hissa haqida batafsil aytib bera olasizmi?
— “Mehr-saxovat” – bu FDG kompaniyasining xayriya tashabbuslari uchun mukofot. Lokdaun paytida ko‘p odamlar qo‘llab-quvvatlashga muhtoj edilar. Biz kam ta’minlanganlarga va bolalar uyiga moddiy yordam ko‘rsatdik. Men har bir rahbar ko‘ksida muhtojlar yonidan o‘tib ketishga yo‘l qo‘ymadigan mayoq bo‘lishi kerak deb hisoblayman. Biznes nafaqat foyda va hajmlarni, balki sizda boshqalarga yordam va foyda berish imkoniyatining mavjudligini ham anglatuvchi tushunchadir.
— 2021-yil yanvar oyi qonunchilikka ko‘plab o‘zgarishlar kiritilgan oy bo‘ldi. Masalan, Shaharsozlik kodeksining yangi tahriri yakka tartibdagi uchastkalarda ko‘p qavatli uylar qurilishini taqiqladi, aprel oyidan boshlab esa quruvchi kompaniyalar xonalari va kommunikasiyalari bo‘lmagan uylarni sotish huquqidan maxrum bo‘ladi. Ushbu yangiliklarga munosabatingiz qanday?
— Men xaridorlarning manfaatlarini himoya qilishga qaratilgan davlat tomonidan tartibga solish dasturini qo‘llab-quvvatlayman. Jarayonlar shaffof bo‘lganda, barcha bozor ishtirokchilari uchun sharoitlar teng bo‘ladi. Paychilarda uy qurilishi barcha kerakli sifat talablari hisobga olingan holda o‘z vaqtida qurib bitkazilishiga shubha qolmaydi.
Umuman olganda, bozorni davlat tomonidan mustahkamlash va himoya qilishni qo‘llab-quvvatlayman. Biroq, ikki tomonlama muloqot tarafdoriman. Qurilish kompaniyalari bozorni ichkaridan bilishadi. Ularning tajribasi eng samarali yechimlarni topishga yordam beradi. Masalan, quti holidagi uylar vaziyatiga har xil qarash mumkin: ba’zi odamlar uchun uyni o‘ziga moslash muhim masala. Bundan tashqari, bu o‘zgarish, albatta, ko‘chmas mulk narxiga ta’sir qiladi.
— Sizda ushbu ikki tomonlama muloqotni qandaydir tarzda o‘rnatish rejalari bormi?
— Biz o‘tgan yilning bahoridan, ya’ni FDG O‘zbekiston yakka tartibdagi quruvchilar uyushmasini tashkil etish tashabbuskorlaridan biri bo‘lgan paytdan beri shu ish bilan shug‘ullanyapmiz. Uyushmani ro‘yxatdan o‘tkazish jarayoni shu yilning yanvar oyida yakunlandi. Uyushma halol yakka tartibda uy quruvchilar hamjamiyatini shakllantirishga va qurilish sohasini rivojlantirishga ko‘maklashadi. Men Qozog‘istonda 8 yil ishladim va bu kabi tashkilotlarning ishlayotganini va davlatga yordam berayotganini ko‘rdim. Bugungi kunda soha yetakchilari O‘zbekiston yakka tartibdagi quruvchilar uyushmasiga a’zo bo‘lishga ulgurishgan.
— 2021-yilda O‘zbekiston aholisi uchun eng ko‘p kutilayotgan narsa nima deb o‘ylaysiz? Ko‘chmas mulk bozorida narxlarning ko‘tarilishimi yoki ularning pasayishimi?
— Hozir sotib olish uchun qulay fursat! Tahlilchilarning prognozlariga ko‘ra, birlamchi uy-joy bozorida quyidagi sabablarga ko‘ra narxlar ko‘tariladi:
1. bozorning yanada ishonchli va xavfsiz bo‘lishiga, ammo biroz qimmatlashishiga olib keluvchi qonunchilik yangiliklari;
2. qurilish materiallari, xususan, sement va metall kabi asosiy qurilish materiallari narxining ko‘tarilishi.
Xulosa qilib shuni aytishimiz mumkinki, davlat tomonidan amalga oshirilayotgan ilg‘or o‘zgarishlar va e’tiborga qaramay, 2021-yilda ko‘chmas mulk bozorida ijobiy dinamika bo‘lishini kutyapmiz, bu esa umuman sohani rivojlantirishga imkon beradi, chunki ko‘chmas mulk ishonchli investitsiya kiritish obyekti hisoblanadi.
Sayt: fdg.uzTelegram: t.me/fdguzInstagram: @fdg_uzFacebook: fb.com/firstdevelopmentgroup
Reklama huquqi asosida.
Izoh (0)