Sulton Tex Group rahbari Nurbek Ergashev qishloq xo‘jaligi vaziri Jamshid Xo‘jayevga ochiqchasiga gaplashib olishni taklif qildi

Sulton Tex Group rahbari Nurbek Ergashev klaster faoliyatiga munosabat bildirib, paxtachilik klasteridan g‘alla hosildoriligi uchun so‘ralgan 5,6 milliard so‘m pul asosli ekanligini, bu qonunga zid emasligini isbotlashga uringan qishloq xo‘jaligi vaziri Jamshid Xo‘jayevga o‘rtadagi anglashilmovchilik yuzasidan matbuot anjumani tashkil qilib, jurnalistlar oldida ochiqchasiga gaplashib olishni taklif qildi. Bu haqda “Daryo” muxbiri bilan suhbatlashgan Sulton Tex Group korxonasi rahbari Nurbek Ergashev ma’lum qildi.

“Tuman hokimligi va korxonamiz rahbarligidagi klaster mojarosiga ‘katta’lardan qishloq xo‘jaligi vaziri birinchilardan bo‘lib munosabat bildirdi. Bu yaxshi albatta, ammo vazirning paxtachilik klasteridan g‘alla uchun pul so‘ralganini qonuniy deyishi, to‘g‘risi, bizni hayratlantirdi, — deydi Nurbek Ergashev. — Vazirga vaziyat ochiqlanishi uchun matbuot anjumani tashkil qilib, klaster faoliyati haqida xulosa berib, to‘rtta kamchiligimiz haqida aytgan 16 kishidan iborat vakil chaqirtirishni, jurnalistlar oldida ochiqchasiga gaplashib olishni taklif qilyapmiz. Ammo vazirlik hozircha javob bermadi”.

Qishloq xo‘jaligi vaziri klaster rahbariyatini fermerlar manfaatini oyoqosti qilishda ayblagandi. Nurbek Ergashev esa buni rad etib, “Respublikadan insofli, neytral ishchi guruh tuzib bering, dronlar yordamida suvli yerlarni tahlil qilib ko‘raylik. O‘shanda Qarshi tumanidagi yerlardan qanchalik samarali foydalanilayotganini yaqqol ko‘rish mumkin. Shunda yer kimlarning manfaati va cho‘ntagiga xizmat qilayotgani oydinlashadi”, — dedi.

“Aynan qaysi holatda fermer manfaati buzilyapti ekan? Traktor olib kelish buyurildi — olib keldik. Fermerlar haqida arzon ishchi kuchi, mavjud resurs, debsiz. Biz yetishtirilgan paxtani tekinga yoki arzon bahoda olyapmizmi? Kechirasiz, endigina fermerning yelkasiga shamol tegib, kosasi oqara boshlagandi. Qo‘shib yozadigan ‘ximiya’dan, yoqilg‘idan urib qoladigan FYoTShdan, bajarilmagan agrotexnik tadbirlarni bajarildi, deb yozib qo‘yadigan MMTPdan qutilayotgandi. Qolaversa, ta’minotni vaqtida sifatli yetkazish tashkil qilinib, har bir fermer bilan individual ishlash yo‘lga qo‘yilayotgandi. Eng asosiysi, topshirgan hosili uchun pulini vaqtida, hech qanday to‘siqlarsiz, tamagirliksiz yil yakuni 31-dekabrgacha qo‘liga olishni boshlagandi”, — deydi klaster rahbari.

“Fermer kreditni o‘zining hisob raqamiga tushirib, o‘zi ishlatsin debsiz. Juda to‘g‘ri fikringiz. Shunda fermerning mas’uliyati ortadi, har bir tiyinni o‘ylab sarflaydi. Lekin klaster hisob raqamidagi pulni g‘alla hosildorligi deb o‘zboshimchalik bilan sarflashga urinilganidek, fermer hisob raqamidagi pul olib qo‘yilmasligiga kafolat bormi?, — deydi Nurbek Ergashev. — O‘zining moddiy-texnika bazasi bo‘lgan fermerning yuqori hosil olib, foyda ko‘rishi biz uchun ayni muddao, buni olqishlaymiz. Lekin hamma fermerda ham bu imkoniyat yo‘q. Qo‘li kaltalik qiladi, ularning bu holatga tushib qolishiga ham shu — siz ishlab turgan tizim aybdor”.

Nurbek Ergashevning ma’lumot berishicha, Beshkent paxta tozalash zavodini ham tortib olishga harakat boshlangan.

“Beshkent paxta zavodi besh yil muddatda to‘lab berish sharti bilan sotildimi, shartnoma shartlari buzilgani yo‘qmi, vaqtida to‘lovlarni amalga oshirib boryapmizmi? Nega unda yig‘ilish bayonida paxta zavodini qaytarish ko‘rsatib o‘tilgan? Biz bu hududda yangi zavod qurdik, sifat-sertifikat laboratoriyasini barpo etyapmiz, ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish maqsadida ketma-ket loyihalarni rejalashtirib, barcha jarayonlarni qamragan kichik shaharcha qurilyapti. Zamonaviy paxta zavodi, urug‘chilik sexi, yog‘ zavodi, yigiruv, to‘quv, tikuv va hokazo. Bu butun boshli ishlab chiqarish zanjiri-ku. Prezident zanjirni tezroq ulang desalar, sizlar uzish bilan ovorasizlar”, — deydi klaster rahbari.

Klaster rahbarining aytishicha, 2019-yilda ham paxtachilik klasteridan g‘alla uchun pul so‘ralgan va olingan. Oqibatda fermerlar klasterdan 7 milliard so‘m qarzdor bo‘lgan.

“Sulton Tex Group 7 milliard so‘mdan ortiq qarzdorlikka ega, debsiz. Siz vazirsiz, gapingizni asoslab gapiring. Nima uchun mag‘zava ag‘daryapsiz? Shuni bilingki, fermerlarning Sulton Tex Group’dan 7 milliarddan ortiq qarzi bor. Har holda zo‘ravonlik bilan bizni qarzdormiz deyishga majbur qilmasangiz kerak. Ko‘chadagi mish-mishlarni asoslamay, OAVga tarqatish yaxshimas, vazir janoblari”, — deya vazirga e’tiroz bildiradi Nurbek Ergashev.

Nurbek Ergashev vazirning fermerlar kooperatsiyasini tuzish to‘g‘risidagi gapini cho‘pchak, deb atadi.

“Nima qilasiz ommani chalg‘itib, bir optimallashtiramiz deysiz, bir klaster, endi kooperatsiya, deysiz, tuturiq bormi o‘zi? Prezident qarori bilan klaster bilan qamrab olinmagan hududlarda kooperatsiya tashkil qilinsin, deyilgan. Holbuki, Qarshi tumanida klaster faoliyat yuritayotgan edi-ku?”, — deydi klaster rahbari.

Klaster rahbari qonunga xilof harakatlar oqibatida korxona bugungi kunga qadar 10,7 milliard so‘m zarar ko‘rganini, 490 ta yaratilgan ish o‘rini bo‘sh qolganini aytmoqda.

“Sulton Tex Groupning klaster faoliyatini to‘xtatdingiz, endi qurilgan paxta zavodi, yog‘ zavodi, yigiruv, to‘quv, tikuv fabrika, biolaboratoriya, sifat sertifikat laboratoriyasi, qishloq xo‘jalik texnika — agregatlari pulini kim to‘laydi? Mana shu qonunga xilof harakatlar oqibatida korxona bugungi kunga qadar 10,7 milliard so‘m zarar ko‘rdi, 490 ta yaratilgan ish o‘rinlari bo‘sh qoldi. Harakatlaringiz juda tahlikali, indamasa jinoyatchiga ham chiqarib qo‘yasiz. Chunki bankdan hisob raqam aylanmamiz bizni ogohlantirmasdan olib tekshirilmoqda. Nimaga erishishmoqchi? Yurtimizdagi hozirgi pandemiya sharoitidagi sinovli kunlarda mingga yaqin xodimlarimizning ishlari to‘xtab qolib, qiynalishlarini istashyaptimi? Ming nafar xodim degani ming oila, besh mingga yaqin insonlar hayoti, degani emasmi? Qanchalik qiyin bo‘lmasin, ishlab chiqarish hajmini, ish o‘rinlarini saqlab qolgan holda hali-hanuz oyiga bir million dollardan ziyod eksport qilyapmiz va yurtimizga valyuta olib kiryapmiz. Besh mingga yaqin insonlar pandemiya davrida hayot kechirishlari uchun yordam qo‘lini cho‘zishga oshiqyapmiz. Gaplarimizning barchasi asosli, kirib kelayotgan valyutalarni, tashkiliy ishlarimizni bank ham, hokimlik ham va boshqa mutasaddi tashkilotlar ham ko‘rib turishibdi. Kim ko‘ra olmayapti bularni?”, — deydi Nurbek Ergashev.

Nurbek Ergashev suhbat so‘ngida qishloq xo‘jaligi vaziriga savol bilan yuzlanadi.

“Klasterlik faoliyatimiz, paxta zavodi, yog‘ zavodi, tikuv fabrika zavodi, biolaboratoriya, sifat sertifikat laboratoriyasi, qishloq xo‘jalik texnika — agregatlari, barchasi Prezident qarorlari asosida tashkil etilgan. Shuncha ish Prezident qarori talabidan kelib chiqqan holda bajarilsa-da, hatto Adliya vazirligidan ham ro‘yxatdan o‘tmagan bosh vazir o‘rinbosari raisligidagi yig‘ilish bayoni asosida barchasi yo‘q qilinmoqda. Endi ayting-chi, Prezident qarori ustunmi yoki Adliya vazirligidan ro‘yxatdan o‘tmagan bosh vazir o‘rinbosari yig‘ilish bayonimi?”, — deydi klaster rahbari.

Vazir Sulton Tex Group rahbarining matbuot anjumani tashkil qilib, ochiqchasiga gaplashib olish taklifiga nima deb javob qaytaradi?

“Daryo” voqealar rivojini kuzatishda davom etadi.