O‘zbekiston Xalqaro xususiy huquq bo‘yicha Gaaga konferensiyasi a’zosiga aylandi. Bu haqda O‘zbekiston Adliya vazirligi xabar berdi.
Ma’lum qilinishicha, O‘zbekistonning Gaaga konferensiyasiga a’zo bo‘lishi jarayonining yakunlanishi va tashkilotga to‘laqonli rasmiy a’zo bo‘lishi adliya vaziri Ruslanbek Davletov boshchiligidagi O‘zbekiston delegatsiyasi Niderlandiyaning Gaaga shahrida rasmiy tashrifi doirasida bo‘lib o‘tgan. O‘zbekiston 4-mart, chorshanba kuni, ushbu tashkilotga rasman a’zo bo‘ldi.
Vazirlikning qayd etishicha, Xalqaro xususiy huquq bo‘yicha Gaaga konferensiyasi shu kungacha o‘zida 83 ishtirokchini jamlagan (82 davlat va Yevropa ittifoqi). Endilikda unga Dominikan va O‘zbekiston ham a’zo bo‘ldi va a’zolar soni 85 taga yetdi.
Adliya vazirligining ta’kidlashicha, globalizatsiya asrida ko‘pgina huquqiy masalalar milliy chegaralardan chiqib ketmoqda. Ya’ni turli mamlakatlar qonunchiligidagi turlicha jihatlar o‘rni kelsa bir inson taqdirida kesishib, ayrim o‘rinlarda ziddiyatga kirishmoqda yoki shunchaki noqulayliklar tug‘dirmoqda. Masalan, bir davlatda berilgan hujjatning boshqa bir davlatda tan olinishini ta’minlash, ma’lum mamlakatda tug‘ilgan go‘dakni boshqa yurtga farzand qilib olib ketish yoki fuqaro farzandini ona vatanida emas, musofirchilikda dunyoga keltirishi holatlari ko‘plab uchrayapti. Bunda huquqiy masalalarning ortiqcha ziddiyatlar va byurokratiyasiz hal etilishi ham insonlarga, ham davlatlarga foydalidir. Shu sababli jahonning ko‘plab mamlakatlari o‘zaro kelishib, turli xalqaro-huquqiy hujjatlar va xalqaro tashkilotlar faoliyati orqali hamkorlik qiladi hamda o‘zaro huquqiy muvofiqlashtiruv harakatlarini amalga oshiradi. Mazkur konferensiya aynan shunday tashkilotlardan biri hisoblanadi.
Shu paytgacha konferensiya doirasida 40 dan ortiq konvensiya imzolangan bo‘lib, ular quyidagi uchta asosiy yo‘nalishga bo‘linadi:
- bolalarni xalqaro himoya qilish, oilaviy va mulkiy munosabatlar;
- xalqaro huquqiy hamkorlik va nizolarni bartaraf etish;
- xalqaro tijorat va moliyaviy huquq.
Shunga ko‘ra, Gaaga konferensiyasi doirasida ishlab chiqilgan va qabul qilingan normalar xalqaro xususiy huquq bo‘yicha milliy qonunchilik va huquqni qo‘llash amaliyotiga sezilarli ijobiy ta’sir o‘tkazishi kutilmoqda.
O‘zbekiston shu kungacha Gaaga konvensiyalarining uchtasiga a’zo bo‘lgan: Fuqarolik jarayoni masalalari bo‘yicha konvensiya (1954-yil), Chet el rasmiy hujjatlarini legallashtirish talabini bekor qiluvchi konvensiya (1961-yil), Xalqaro bolalarni o‘g‘irlashning fuqarolik jihatlari bo‘yicha konvensiya (1980-yil).
O‘zbekiston uchun, xususan, uning fuqarolari uchun Gaaga konferensiyasiga a’zo bo‘lishdan quyidagi manfaatlar yuzaga keladi:
- Xalqaro-huquqiy yordam tizimi soddalashadi va osonlashadi;
- Xalqaro-huquqiy yordam ehtiyojiga uchragan fuqarolarga kengroq imkoniyatlar yaratiladi;
- Fuqarolik-huquqiy sohaga oid xalqaro nizolar samarali, tez va kam xarajat bilan bartaraf etiladi;
- Milliy qonunchilik va huquqni qo‘llash amaliyotiga ijobiy ta’sir bo‘ladi;
- O‘zbekistonda xalqaro xususiy huquq ilmining rivojlanishiga yordam beradi.
Eslatib o‘tamiz, Toshkentda 28-fevral kuni bo‘lib o‘tgan O‘zbekiston Senatining ikkinchi yalpi majlisida “Xalqaro xususiy huquq bo‘yicha Gaaga konferensiyasi Ustavini (Gaaga, 1951-yil 31-oktabr) ratifikatsiya qilish haqida”gi qonun ko‘rib chiqilgan. 2019-yilning dekabr oyida esa O‘zbekistonga Qonunchilik palatasi va mahalliy kengashlarga bo‘ladigan saylovda xalqaro kuzatuvchi sifatida ishtirok etish uchun kelgan Gaaga konferensiyasi bosh kotibi Kristof Bernaskoni O‘zbekiston Tashqi ishlar vazirligida mamlakatning mazkur konferensiyaga a’zo bo‘lishi masalasini muhokama qilgan edi.
Izoh (0)