Ўзбекистон Халқаро хусусий ҳуқуқ бўйича Гаага конференцияси аъзосига айланди. Бу ҳақда Ўзбекистон Адлия вазирлиги хабар берди.
Маълум қилинишича, Ўзбекистоннинг Гаага конференциясига аъзо бўлиши жараёнининг якунланиши ва ташкилотга тўлақонли расмий аъзо бўлиши адлия вазири Русланбек Давлетов бошчилигидаги Ўзбекистон делегацияси Нидерландиянинг Гаага шаҳрида расмий ташрифи доирасида бўлиб ўтган. Ўзбекистон 4 март, чоршанба куни, ушбу ташкилотга расман аъзо бўлди.
Вазирликнинг қайд этишича, Халқаро хусусий ҳуқуқ бўйича Гаага конференцияси шу кунгача ўзида 83 иштирокчини жамлаган (82 давлат ва Европа иттифоқи). Эндиликда унга Доминикан ва Ўзбекистон ҳам аъзо бўлди ва аъзолар сони 85 тага етди.
Адлия вазирлигининг таъкидлашича, глобализация асрида кўпгина ҳуқуқий масалалар миллий чегаралардан чиқиб кетмоқда. Яъни турли мамлакатлар қонунчилигидаги турлича жиҳатлар ўрни келса бир инсон тақдирида кесишиб, айрим ўринларда зиддиятга киришмоқда ёки шунчаки ноқулайликлар туғдирмоқда. Масалан, бир давлатда берилган ҳужжатнинг бошқа бир давлатда тан олинишини таъминлаш, маълум мамлакатда туғилган гўдакни бошқа юртга фарзанд қилиб олиб кетиш ёки фуқаро фарзандини она ватанида эмас, мусофирчиликда дунёга келтириши ҳолатлари кўплаб учраяпти. Бунда ҳуқуқий масалаларнинг ортиқча зиддиятлар ва бюрократиясиз ҳал этилиши ҳам инсонларга, ҳам давлатларга фойдалидир. Шу сабабли жаҳоннинг кўплаб мамлакатлари ўзаро келишиб, турли халқаро-ҳуқуқий ҳужжатлар ва халқаро ташкилотлар фаолияти орқали ҳамкорлик қилади ҳамда ўзаро ҳуқуқий мувофиқлаштирув ҳаракатларини амалга оширади. Мазкур конференция айнан шундай ташкилотлардан бири ҳисобланади.
Шу пайтгача конференция доирасида 40 дан ортиқ конвенция имзоланган бўлиб, улар қуйидаги учта асосий йўналишга бўлинади:
- болаларни халқаро ҳимоя қилиш, оилавий ва мулкий муносабатлар;
- халқаро ҳуқуқий ҳамкорлик ва низоларни бартараф этиш;
- халқаро тижорат ва молиявий ҳуқуқ.
Шунга кўра, Гаага конференцияси доирасида ишлаб чиқилган ва қабул қилинган нормалар халқаро хусусий ҳуқуқ бўйича миллий қонунчилик ва ҳуқуқни қўллаш амалиётига сезиларли ижобий таъсир ўтказиши кутилмоқда.
Ўзбекистон шу кунгача Гаага конвенцияларининг учтасига аъзо бўлган: Фуқаролик жараёни масалалари бўйича конвенция (1954 йил), Чет эл расмий ҳужжатларини легаллаштириш талабини бекор қилувчи конвенция (1961 йил), Халқаро болаларни ўғирлашнинг фуқаролик жиҳатлари бўйича конвенция (1980 йил).
Ўзбекистон учун, хусусан, унинг фуқаролари учун Гаага конференциясига аъзо бўлишдан қуйидаги манфаатлар юзага келади:
- Халқаро-ҳуқуқий ёрдам тизими соддалашади ва осонлашади;
- Халқаро-ҳуқуқий ёрдам эҳтиёжига учраган фуқароларга кенгроқ имкониятлар яратилади;
- Фуқаролик-ҳуқуқий соҳага оид халқаро низолар самарали, тез ва кам харажат билан бартараф этилади;
- Миллий қонунчилик ва ҳуқуқни қўллаш амалиётига ижобий таъсир бўлади;
- Ўзбекистонда халқаро хусусий ҳуқуқ илмининг ривожланишига ёрдам беради.
Эслатиб ўтамиз, Тошкентда 28 февраль куни бўлиб ўтган Ўзбекистон Сенатининг иккинчи ялпи мажлисида «Халқаро хусусий ҳуқуқ бўйича Гаага конференцияси Уставини (Гаага, 1951 йил 31 октябрь) ратификация қилиш ҳақида»ги қонун кўриб чиқилган. 2019 йилнинг декабрь ойида эса Ўзбекистонга Қонунчилик палатаси ва маҳаллий кенгашларга бўладиган сайловда халқаро кузатувчи сифатида иштирок этиш учун келган Гаага конференцияси бош котиби Кристоф Бернаскони Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлигида мамлакатнинг мазкур конференцияга аъзо бўлиши масаласини муҳокама қилган эди.
Изоҳ (0)