Massachusets texnologiya instituti hamda Garvard universitetining olimlari nasldan naslga o‘tuvchi kasalliklarni keltirib chiqaradigan genlarning faolligini boshqarishning yangi usulini yaratishdi, deb xabar berdi Science Alert.
Usul CRISPR tizimiga asoslangan bo‘lib, u DNKning o‘zini emas, balki transkriptlarni — genetik axborotni hujayra yadrosidan oqsil sintezi amalga oshiriladigan joyga tashuvchi matritsali RNKlarni o‘zgartirishga imkon beradi.
CRISPR/Cas tizimi DNK ketma-ketliklaridagi nukliotidlarni o‘zgartirishda qo‘llaniladi. Cas — muayyan sohada juft zanjirni kesadigan oqsil. Uning joyini RNK aniqlaydi.
Olimlar CRISPR tizimi turlaridan birini takomillashtirishga muvaffaq bo‘lishdi. Tizim hujayralar guanin asosli G nukleotidi deya qabul qiluvchi, o‘zida adeninni inozinga o‘zgaritadigan A nukleotidini o‘zgartira oldi. Bu esa oqsil strukturasidagi genetik mutatsiyaning ta’sirini kamaytirishga yordam beradi. Tizim REPAIR deb nomlangan bo‘lsada, DNKdagi patogen o‘zgarishlarni to‘g‘irlay olmaydi, u og‘ir kasalliklarni samarali usulda davolashda xizmat qiladi.
Izoh (0)