Filippin politsiyasi “giyohvand moddalar savdosiga qarshi urush” doirasida odamlarning ommaviy ravishda o‘ldirilishini yashirish usulini topdi. Reuters agentligini aniqlashicha, politsiya otishmalarda halok bo‘lgan insonlar tanasini xuddi jarohat olgan kimsalar sifatida, ularning hayotini saqlab qolishga harakat qilgandek shifoxonaga olib boradi. Shifokorlar ularning o‘limini aniqlaydi va ortiqcha savol bermaydi. Yil davomida Filippindagi giyohvand moddalarga qarshi kampaniyalarda bir necha ming odam halok bo‘ldi, deb xabar berdi Meduza.
Filippinda “Giyohvand moddalar savdosiga qarshi urush” Rodrigo Duterte 2016-yil iyun oyida mamlakat prezidenti sifatida tayinlangach boshlandi. U o‘zining inauguratsiya nutqida giyohvand moddalar savdosiga chek qo‘yish va barcha vositachilarni o‘ldirish borasidagi rejasini ma’lum qilgandi. Shundan so‘ng mamlakatda ommaviy qirg‘in boshlandi: OAV odamlarning suddan tashqari qatl qilinayotgani haqida xabar bergan; politsiya va “xalq drujinalari” voqea joyida giyohvand moddaga aloqasi bor deya gumonlangan barchani ota boshladi.
Politsiya esa qotilliklarni yuqoridagi usul bilan yashirgan. Aslini olganda shifoxonaga olib borilgan odamlarni qutqarishning imkoni yo‘q; bunda shifokorlar zimmasida faqatgina uning o‘limi sababini aniqlash qoladi.
Manila va Keson-Siti politsiyasining hisobotlariga ko‘ra, “giyohvandlikka qarshi kampaniya”ning dastlabki sakkiz oyi davomida politsiya o‘tkazgan operatsiyalardan so‘ng 301 nafar inson shifoxonaga yetkazilgan; ulardan ikki nafarigina tirik qolgan.
Ma’lumotlar bu kabi holatlar oydan-oyga ortib borganini ko‘rsatadi. 2016-yilning iyulida, “giyohvandlikka qarshi urush” boshlanganida shifoxonaga olib kelinganlar orasida 10 nafargina o‘lim holati aniqlangan (kampaniyaning birinchi oyi davomida o‘ldirganlarining 13 foizi); 2017-yilning yanvarida esa bu kabi holatlarda halok bo‘lganlar soni 51 nafarga (85 %) yetdi.
Agentlik bilan suhbatlashgan Manilaning yuqori lavozimli politsiya xodimining so‘zlariga ko‘ra, huquq-tartibot organlari xodimlari OAV nazaridan qochish va jinoyat izini yashirish maqsadida aynan shu usulni tanlagan.
Shifoxonalarda bo‘lib o‘tgan voqea sababi surishtirilmaydi va politsiyachilarga ortiqcha savol berilmaydi. Shifokorlar shunchaki o‘limni aniqlab jasadlarni morgga yuboradi. “Shunchalik shafqatsiz eshitilayotganidan afsusdaman, lekin aslida shunday. Meni faqatgina bemorning sog‘ligi tashvishga soladi. Men tergov bilan shug‘ullanmayman”, — dedi Keson-Sitidagi “Vostok Avenyu Medikal Senter” tez yordami bo‘limi boshlig‘i vazifasini bajaruvchi Villi Salyudares.
To‘rt nafar shifokorning jurnalistlarga so‘zlashicha, halok bo‘lganlar tanasidagi izlar ularning otishma vaqtida tasodifan o‘lganini isbotlamaydi. Ko‘plab qurbonlarning bosh va yurak sohasi atrofida o‘q jarohatlari topilgan. Ba’zi hollarda ularga juda yaqin masofadan o‘q uzilganini ko‘rish mumkin. Bularning barchasi qasddan amalga oshirilganining isbotidir.
Politsiyachilar huquq-tartibot xodimlar hech qachon birinchi bo‘lib o‘t ochmaganliklarini qat’iy ta’kidlamoqda. Javob o‘qini ham faqatgina o‘zlarini himoya qilish uchun ochgan
Reuters ma’lumotlariga ko‘ra, 2016-yilda “giyohvandlikka qarshi operatsiyalar” vaqtida Filippinda gumonlanuvchilarning 97 foizi otishmalarda halok bo‘lgan. Bundan tashqari politsiyadagilar jarohat olganlarni otishmadan bir necha soat o‘tib emas, darhol shifoxonaga olib borishlarini qayd etdi.
Filippinning yangi prezidenti tomonidan tashkillashtirilgan “Giyohvand moddalarga qarshi kampaniya” BMT, Yevropa Ittifoqi va AQSh tomonidan qoralandi. Barak Obama prezidentlik davrida ushbu holat bo‘yicha inson huquqlarining buzilayotgani haqida bildirgan aybloviga Rodrigo Duterte uni “fohishaning o‘g‘li”, deya javob qaytargandi.
Izoh (0)