• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +29°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    Fransiyalik olima Frederik Bopertyui-Bressand: Amir Temur fenomeni meni rom etgan

    O‘zA muxbiri Fransiyada 1988-yildan beri faoliyat yuritib kelayotgan Temuriylar tarixi va madaniyatini o‘rganuvchilar assotsiatsiyasi prezidenti, tarixchi olima Frederik Bopertyui-Bressand bilan internet orqali suhbatlashdi.

    Arxiv. Foto: O‘zA

    Arxiv. Foto: O‘zA

    – Muhtarama Frederik xonim, Sohibqiron bobomiz hayotiga qiziqishingizga, Temuriylar tarixi va madaniyatini o‘rganuvchilar assotsiatsiyasini tashkil etishingizga nima sabab bo‘lgan?

    – Amir Temur oddiy askarlikdan buyuk sarkarda darajasiga chiqqan, Movarounnahrdan Hindistonu Yevropagacha, Arab dengizidan Sibirgacha bo‘lgan ulkan hududda kuchli davlat barpo etgan nodir shaxsdir. U tarixdagi boshqa jahongirlardan farqli ravishda bunyodkorlik, ilm-fan, madaniyat rivojiga katta e’tibor qaratgan. Olimlar, me’morlar, hunarmandlar, tabiblar, faylasuflar, shoiru mashshoqlarga g‘amxo‘rlik qilgan. Temur, uning nabirasi Mirzo Ulug‘bek va boshqa temuriyzodalar tomonidan hamma joyda masjid va madrasalar, maqbaralar, karvonsaroylar, hammomlar, shifoxonalar, bog‘lar, kanallar qurdirilgan. Movarounnahr, Eron, Hindiston, Xitoy va boshqa o‘lkalardagi madaniyatlar sintezi temuriylar san’atini yuksak darajaga ko‘targan. Sohibqiron davridagi taraqqiyot Yevropada uyg‘onish jarayoniga ham hayotbaxsh ta’sir etgan.

    Amir Temur xalqaro savdo-iqtisodiy aloqalarni yo‘lga qo‘ygan, bu borada ham qat’iy tartib-intizom o‘rnatgan. Buni Sohibqironning Fransiya qiroli Karl VI bilan maktub almashganida yaqqol ko‘rish mumkin. Ispaniya qiroli Genrix III va Angliya qiroli Genri IV ham Amir Temur saroyiga elchi jo‘natgan.

    XV asrdayoq Yevropada Amir Temurga yodgorlik o‘rnatilgan, u haqda ko‘plab ilmiy, badiiy asarlar yaratilgan.

    Biz yoshligimizdan ana shularni o‘qib ulg‘ayganmiz va Amir Temur fenomeni meni o‘ziga rom etgan. Ilmiy konferensiyalarda qatnashib, olimlar bilan suhbatlashib bildimki, Amir Temur shaxsiga qiziquvchilar ko‘p ekan. O‘rta asrlar Sharq renessansi, Amir Temur davlatining qudrati va ahamiyati haqida soatlab gaplashib to‘ymasdik. Bu olimlarni birlashtirish, ular o‘rtasida ilmiy muloqotni yo‘lga qo‘yishga ehtiyoj sezildi. Temuriylar tarixi va madaniyatini o‘rganuvchilar assotsiatsiyasi shu taxlit tashkil etilgan.

    – Assotsiatsiya tomonidan qanday ishlar amalga oshirildi? Yana nimalar rejalashtirilmoqda?

    – O‘zbekiston mustaqillikka erishgach, Prezident Islom Karimov tashabbusi bilan tarixiy adolatni tiklash, buyuk shaxslarning hayoti va bebaho merosini o‘rganish, qadamjolarini obod etishga alohida e’tibor qaratildi. Bu yevropalik tadqiqotchilar uchun ham ajoyib imkoniyat yaratdi. Biz Amir Temur tug‘ilib o‘sgan yurt – O‘zbekistonga borish, Samarqand va Shahrisabzni o‘z ko‘zimiz bilan ko‘rish baxtiga muyassar bo‘ldik. O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Arxeologiya instituti, Temuriylar tarixi davlat muzeyi va boshqa tashkilotlar bilan aloqalar o‘rnatdik.

    O‘zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti Islom Karimovning o‘z Vatani tarixini chuqur bilishi, bundan faxrlanishi meni qoyil qoldirardi. Bunga 1994-yili Mirzo Ulug‘bek tavalludining 600-yilligi, 1996-yili Amir Temur tavalludining 660-yilligi yubileylarida ishtirok etganimda amin bo‘lganman. Parijdagi YuNESKO qarorgohida o‘tgan “Temuriylar davrida ilm-fan, madaniyat va maorifning gullab-yashnashi” ko‘rgazmasi ham ulkan voqea bo‘lgan edi.

    Fransiyalik taniqli olim, assotsiatsiyamizning o‘sha paytdagi prezidenti, professor Lyusen Keren Amir Temur hayoti va faoliyatini, temuriylar davrining boy ma’naviy qadriyatlarini ko‘p yillar davomida samarali ilmiy tadqiq etgani, Fransiya va O‘zbekiston xalqlari madaniyatining yaqinlashishi va hamjihatligiga qo‘shgan shaxsiy hissasi uchun O‘zbekistonning “Shuhrat” medali bilan taqdirlangan.

    2007-yili Samarqand shahrining 2750-yillik yubileyi doirasida o‘tkazilgan xalqaro konferensiyada “Temuriylar davri musiqasi” mavzuidagi ma’ruzam bilan qatnashdim. “Moviy Samarqand” va “Sehrli Samarqand” nomli kitob-albomlarim Parijda nashr etildi.

    Assotsiatsiyamiz O‘zbekiston madaniyati va san’atini Fransiya, umuman, Yevropada keng targ‘ib qilib kelmoqda. Xususan, Parijda O‘zbekiston xalq artisti Munojot Yo‘lchiyevaning konserti, rassom Bobur Ismoilov va kulol Abdullo Narzullayevning ko‘rgazmalari tashkil etildi.

    Fransiya jurnallarida O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Arxeologiya instituti olimlari tomonidan Samarqand, Toshkent, Xorazm, Qashqadaryo viloyatlarida olib borilgan arxeologik tadqiqotlar natijalariga bag‘ishlangan maqolalar nashr qilindi.

    2016-yili Germaniya poytaxti Berlinda o‘tkazilgan “Alisher Navoiy va uning jahon adabiyoti va madaniyati rivojiga qo‘shgan hissasi” mavzuidagi xalqaro konferensiyada assotsiatsiyamiz a’zolari o‘z ma’ruzalari bilan qatnashdi.

    Assotsiatsiyamizning “La Timuride” (“Temuriylar”) nomli jurnali bor. Unda Amir Temur va temuriylar tarixiga oid yangi tadqiqotlar natijalari, madaniy-ma’rifiy tadbirlar yoritib kelinmoqda.

    Rejalarimizga kelsak, ular juda ko‘p. Masalan, Fransiyadagi mashhur Luvr muzeyida O‘zbekiston tarixi va madaniyatiga bag‘ishlangan katta ko‘rgazma tashkil etishni rejalashtirganmiz.

    Temuriylar tarixining hali ochilmagan qirralari ko‘p, bizda yangi-yangi g‘oyalar, maqsadlar mavjud. Bu buyuk tarixni dunyoda targ‘ib etish, Fransiya bilan O‘zbekiston o‘rtasidagi madaniy aloqalarni rivojlantirishga hissa qo‘shsak, o‘zimizni baxtiyor sezamiz.

    05.04.2017, 11:55   Izoh (0)   9777
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakati Markaziy Kengashi raisi saylandi

    05.04.2017, 11:47

    Tanqid va taklif: “Ko‘k kit”ga nima bilan qarshi turamiz?

    05.04.2017, 10:53

    Ishlab chiqaruvchi tadbirkorlar uchun biznes seminar! O‘tkazib yubormang!!!

    05.04.2017, 10:29

    Gazetxon shikoyati: Samarqanddagi “Kamolot uyi” muammolariga kim yechim topadi?

    05.04.2017, 10:00

    “O‘zbekneftgaz” MXK Sho‘rtan gaz-kimyo majmuasining ishlab chiqarish quvvatini kengaytiradi

    05.04.2017, 09:10

    Qoraqalpog‘istonda tuman hududlariga biriktirilgan agronomlarga 39 ta avtomobil berildi

    05.04.2017, 09:02
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Bektemir Residence — oilaviy turmush uchun mo‘ljallangan uy-joy majmuasi


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    Kapitalbank va Visa O‘zbekiston terma jamoasining JCH-2026 saralash o‘yinini BAAda tantanali ravishda ochishdi


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


    Tenge Bank Tenge24 ilovasida yangi raqamli avtokreditini e’lon qildi


    UCMG Amsterdamda bo‘lib o‘tayotgan Money 20/20 Europe xalqaro fintech ko‘rgazmasida O‘zbekiston nomidan ishtirok etadi


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


     ADM Jizzakh Jizzaxda joylashgan 5-ixtisoslashtirilgan muassasa tarbiyalanuvchilari ehtiyoji uchun avtobus taqdim qildi


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring

     

    Tavsiya etamiz

    Sevgi yoxud KGB maxsus operatsiyasi — grek milliarderiga uylangan sovet xizmatchisi

    7 iyun, 16:20

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Fransiyada elektroskuter sabab yuzaga kelgan yong‘inda 4 kishi halok bo‘ldi

    Dunyo | 8 iyun, 22:10

    Toshkent markazida “Salom, Mundial” supershousi bo‘lib o‘tadi

    O‘zbekiston | 8 iyun, 21:52

    Shimoliy Koreyada may oyida muvaffaqiyatsizlikka uchragan kema qayta suvga tushirildi

    Dunyo | 8 iyun, 21:45

    O‘zbekiston va Qatar o‘yini sabab Toshkentning ayrim ko‘chalarida harakat cheklanadi

    O‘zbekiston | 8 iyun, 21:20

    Rossiya va Ukraina askarlarning jasadi almashinuvi borasida ziddiyatga bormoqda

    Dunyo | 8 iyun, 21:10

    O‘zbekistonda fan uchun yangi o‘simlik turi kashf etildi

    O‘zbekiston | 8 iyun, 20:50

    Britaniyada 140 yil avval cho‘kkan kema topildi

    Dunyo | 8 iyun, 20:20

    Rossiya Ukrainaning markaziy hududiga bostirib kirganini da’vo qilmoqda

    Dunyo | 8 iyun, 19:55
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.