“Қалпоқ”даги Алфия кампир образи билан томошабинларга яхши таниш актриса Барно Тешабоева 14 апрель санасида туғилган кунини нишонламоқда. Актриса Тошкент вилоятининг Чиноз туманидаги Олмазор қишлоғида туғилган. Тешабоевлар оиласида тўрт қиз ва тўрт ўғил ўсиб-улғайган. У оилада олтинчи фарзанд. Биргина фильм сабаб актриса бўлишни мақсад қилган ва олийгоҳга киролмаганини барчадан яширган, Алфия кампир образи билан танилган актрисанинг ҳаёт йўли қандай кечган?
“Санъатга қизиқишим мактабимда чиқмасимдан аввал бошланган”
— Отам эрта вафот этган, биз кичик ёшда эдик. Мен мактабда ўқирдим, оилада саккизта фарзанд бўлганмиз. Онамнинг исми Тешабоева Салима, 80 ёшда вафот этдилар. Уддабурон, меҳнаткаш аёл эди. Бир ўзлари ҳаммамизни оёққа турғазди, ўқитди. Оилада ҳаммамиз ўқимишли, илмли бўлдик.
Меникидек қизиқ ва беғубор болалик ҳеч кимда бўлмаган бўлса керак деб ўйлайман. Бола пайтимизда қўшни болалар билан сен келин бўласан, сен куёв бўласан деб ўйин ўйнардик. Бошқа бола куёв мен бўлай деса, йўқ сен хунуксан, мана бу бола куёв бўлади деб танлардим. Бўлмаса, ўзим ҳам уларнинг ёшидаги бола эдим. Сценарийлар тузиб, санъатга қизиқишим ўша вақтдан бошланган.
Мактабга борганимдан сўнг уй ишларини қилишни унча ёқтирмасдим. Қўй-сигирларимиз бўларди, шу сигирларни далага олиб чиқиб, боқиб келиш мен учун зўр эди. Уйдаги қозон-товоқни ювиш, ош-овқат қилиш мен учунмас эди.
4-синфгача дадам раҳматли ишдан қайтадиган вақтда кўчанинг бошига чиқиб олардим. Узоқдан кўринишлари билан югуриб бориб, елкасига миниб олардим. 150-200 метр бўлса ҳам уйимизгача кўтариб олиб келардилар. Ака-укаларим “Тарозининг бир палласида еттита фарзанд турарди, бошқа палласида сен ўзинг турардинг. Дадам раҳматли сени бошқача яхши кўрар эдилар” дейишади.
“Чўкиб, бир ўлимдан қолганман”
— Ҳар уч ойда бувимникига меҳмонга борардик. Уйларининг ёнида катта анҳор ўтганди. Ёзги таътилда шу сувда чўмилардик. Менга доим балон билангина сувга тушишга рухсат беришарди. Бир куни туш пайти ҳамма ухлаб ётганди. Ҳа, сизларсиз маза қилиб чўмиламан деб секин сув бўйига бордим. Балонни кийиб, сувга тушдим-у, балон белимдан чиқиб кетди. Чўка бошладим, ёрдам беринглар деб бақирганим сари оғзимга сув кириб кетаверди. Чўкяпман-у, сониялар ичида хаёлимдан фақат бир нарса ўтди — ўлиб қолсам онам йиғлайди! Ҳали кичкинаман, лекин шу хаёл тинмай айланаверди. Шу пайт белимга бир нарса урилди. Сув бўйида ўсадиган олча дарахти экан, синиб тушганди. Шунга жон-жаҳдим билан тирмашиб, чиқиб олдим. Қарасам, балоним ҳам ёнимга келиб қолган экан. Оғиз-бурнимга анчагина сув кирганди, йўталиб-йўталиб, қайт қилиб олиб, кейин уйга қайтиб борганман ва ҳеч нима бўлмагандек қолганларнинг ёнига ётиб ухлаганман. Бу воқеани опаларимга ҳам, бувимга ҳам, онамга ҳам айтмагандим. Бир ўлимдан қолганман, дейди актриса.
“Биргина фильм сабаб санъатни севиб қолганман”
Телевизорда “Комила” деган фильм намойиш этилган. Шунда қора кўзли, юзлари думалоқ, ёши ҳам ўша вақтда мен тенги қизча рол ўйнаган. Пианиночи ролини шу қадар қойилмақом ижро этганки, сеҳрланиб қолганман. Телевидениеда “Кино, кино, кино” деган кўрсатув бўларди. Тошкент – 11, Навоий кўчаси – 69 манзилига деб тинимсиз хат ёзганман. Ҳар ҳафта мактуб ёзардим. “Мен Навоий вилоятининг фалон жойида яшайман, ёшим бунча, актриса бўлишни хоҳлайман. Илтимос, Рихсивой Муҳаммаджонов, келиб мени кинога олиб кетинг”. Бир хил хат ёзаверардим ва кўрсатув эфирга узатиладиган вақтда мук тушиб, ҳеч бир сонини қолдирмай томоша қилардим. Лекин ҳеч хатимни ўқишмасди. Бир кун ўйинга берилиб, кўчага чиқиб кетганимда узатилган эфирда менинг мактубимни, исм-шарифимни ўқишган. Қўшним телевизорда кўриб қолиб, “Вой, ҳозир телевизорда Барнони гапиришди, сизларнинг манзилингизни айтишди” деб онамнинг ёнига югуриб чиққан.
“Ҳатто техникумга киролмайсан, дейишган”
— Мактабни тамомлаётганимда синф раҳбаримиз ҳаммага ўзини иқтидорига қараб, сен тиббиёт техникумига, сен қурувчиликка топшир деб маслаҳат берган. Менга келганда эса “Бу туришингда техникумнинг ёнига ҳам яқинлашолмайсан. Яхшиси, 3 ойлик, 6 ойлик котибалик курсларида ўқиб ол, ҳаётда хор бўлмайсан” деган. Бориб сочига ёпишгим келиб турса ҳам индамай қўяқолганман. Санъат олийгоҳига имтиҳон топшириб киролмадим, лекин қишлоқдошларимга киролмаганимни айтиш уят эди. Ҳа, кирдим, ўқияпман дердиму, ҳар куни актёрлик маҳорати дарсига борардим. Келаси йил эса ўқишга кириб кетганман, дейди актриса.
Алфия кампир ролининг яратилиш тарихи
— 1989 йили институтдаги устозларимиз томонидан ўзига хос рол яратиш борасида топшириқ бўлган. Қайси ролни саҳнага олиб чиқсам экан, деб роса бош қотирганман. Шунда маҳалламиздаги татар кампир ёдимга тушиб, уни кузата бошладим. Кийиниши, гапириши, хатти-ҳаракатлари... Хуллас, “Қалпоқ”даги ижодкорлар билан институтда бирга ўқиганмиз. Улар Алфия кампир образини билгач, мени ҳам “Қалпоқ”қа таклиф этишган. Алфия кампир жуда машҳур бўлиб кетди, ҳатто ўз исмим қолиб унинг номи билан чақирадиган ҳам бўлишди. Шундан кейин бу образ институтда машҳур бўлган. Ҳамма “Алфия кампир, Алфия кампир” деб юрарди. Охирги пайтда Барно эканлигим эсимдан чиқиб кетган. Кимдир Алфия деса, мени чақиряпти, деб қарайдиган бўлганман.
Ўзим асли ўзбекман. Маҳалламизда татар кампирлар бўларди. Образни ўша кампирларни кузатган ҳолда яратганман, дейди у.
Барно Тешабоеванинг айтишича, “Алфия кампир”га икки марта совчи келган. Қашқадарёлик бир отахон Алфияга уйланиш ниятида кўрсатув таҳририятига хат ёзган.
— Қизиқчи Искандар Ҳамроқулов менга доимо айтарди “Сиз бахтлисиз, чунки сиз нафақат машҳур, балки севимли ҳамсиз”, деб. Энди-энди ушбу сўзларнинг мағзини чақяпман. Дарҳақиқат, таниқлилар кўп, севимлилар кам. Биласизми, мени айниқса, чоллар яхши кўради, дейди Барно Тешабоева.
Алфия нима сабабдан “Қалпоқ”дан чиқиб кетган?
— Алфия нега кетганини билмайман. “Қалпоқ”да чиқиб турса, томошабини кўп бўлади. Бир марта тортишиб қолганмиз. У ҳам Хадрада ётоқхонада турарди. Кейин олдига бордим, “Мен халқ учун сўраяпман сиздан, ўйнаб туринг. Халқ яхши ўйнагани учун атайлаб чиқариб юборди”, деб ўйлайди, ҳар хил одам бор деганим эсимда.
Кўнгли очиқ аёл. Йўлда кетаётганимизда ҳам ҳаммани кулдириб, кайфият бериб юрарди. Кимдир уни йўлдан урди, кимлигини ҳам биламан. Майли, чуқурлашмайлик. Ҳозир интернетда кўриниб турибди, омадини берсин.
“Қалпоқ” уники ҳам, у билан бошлаганмиз. “Қалпоқ”нинг бир-иккита сонидан кейин, кўрсатувга қўшилган. “Яна келаман”, дейдиган бўлса, марҳамат. Бошқа талантли ижодкорлар ҳам қатнашмоқчи бўлса, мен жон-жон дейман, дейди “Қалпоқ”даги Мараймамат — актёр Раҳмонали Суропов.
“Умида Мирҳамидованинг “Оқ атиргуллар” шу таронанинг клипида чиққанимда умуман бошқача кўринишда эдим”
— Instagram’да шунақа изоҳ келди — бир обуначим: “Ёшсиз, чиройлисиз, халқни хурсанд қиламан деб ўзингизни кампирга алмаштириб умрингиз ўтяпти. Бунақа актрисалар йўқ, лекин қўрқмасдан ўзингизни қари кампирга айлантириб умрини шу билан ўтказиб юбордингиз, ҳақиқий актриса мана шундай бўлади”, деб ёзибди.
Ўйлаб қоламан, масалан, Умида Мирҳамидованинг “Оқ атиргуллар” шу таронанинг клипида чиққанимда умуман бошқача кўринишда эдим. Шунақа чиройли кўринишларда рол ўйнасам бўлар эди, лекин унақа қаттиқ афсусланмайман. Бунақа ролларда чиқаётган актрисалар жуда кўп. Мухлислар уларни яхши эслай олмайди. Шунақа бўлгандан кўра Алфия кампир бўлиб танилганим маъқул, дейди Барно Тешабоева.
Алфиянинг мухлисларидан кунига минглаб мактуб келади
— Instagram очганимга икки йилдан ошди. Ундан олдин Telegram, Instagram, YouTube’ларга умуман қизиқмаганман. Замон талаби, бусиз бўлмас экан. Санъаткормиз, бир жойга таклиф тушса, YouTube’да кўрсатувларингиз борми, Instagramъда лавҳаларингиз борми, деб сўрашади. Бу ўзимга ҳам таъсир қила бошлади.
Instagram очганимдан кейин Алфиянинг мухлисларига кўп эканини билдим. “Дайрект”имга бир кунда 500 та, 1000 та хабар келади. Ўқисам, кўпчилик шогирдликка олишимни сўраб ёзишган бўлади, дейди актриса.
Изоҳ (0)