Президент Шавкат Мирзиёев 5 февраль куни бўлиб ўтган йиғилишда пул ишлаш учун фармкомпаниялар фойдасига рецепт ёзилаётганини танқид қилди.
“Дорилар яширин айланмаси бўйича етарли чоралар кўрилмаяпти. Айниқса, антибиотик қабул қилиш устидан назорат умуман йўқ. Протоколларга амал қилмасдан, пул ишлаш учун фармкомпаниялар фойдасига рецепт ёзиляпти. Бундан халқимизнинг соғлиғи ҳам, чўнтаги ҳам зарар кўряпти”, — деди президент.
Аввалроқ Асаб ва руҳият илмий-тиббий маркази директори, профессор Зарифбой Ибодуллаев ўзининг Facebook саҳифасида фарммафия ҳақида ёзган эди.
“Мен ҳар доим айтиб келадиган кўзга кўринмас яна бир ўта хавфли мафия бор! Унинг номи — фарммафия! Фарммафияга қарши курашни ҳам зудлик билан бошлаш керак.
Сўнгги кунларда вилоят ҳокимлари ҳам фармкомпаниялар ва уларга боғланиб қолган докторлар ҳақида ачиниб гапиришяпти ва селекторлар ўтказишяпти. Бу яхши, албатта. Бироқ уларни инсофга чақириш бефойда. Ўзбекистонга кириб келган дориларни 4 тоифага ажратиш механизми ва шу йўл билан таъсирсиз дориларни (кўринмас заҳар) юртимиздан суриб чиқариш йўлларини айтиб келмоқдаман”, — деган эди олим.
“Дарё” мухбири Зарифбой Ибодуллаев билан фармкомпаниялар ва фарммафия ҳақида суҳбатлашди.
“Тиббиёт фармкомпанияларнинг қулига айланиб қолган. Фарммафияда фақат фармакологлар эмас, қарс икки қўлдан чиқади, дейилганидек, шифокорлар ва фармакологлар бирлашиб кетган.
Кўча мафиясини ҳамма танийди, лекин фарммафиядагиларни сиз танимайсиз, билмайсиз ҳам. Кўча мафиялари нима қилиб қўйганини прокуратура ёки бошқа ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идоралар билиши мумкин. Шифокор хато қилиб қўйса ҳам, билса бўлади.
Шунақа дорилар бор, мен уларни ерга қўйилган мина билан қиёслаган бўлар эдим. Унда сих ҳам, кабоб ҳам куймайди, сенинг ўғрилигингни ҳам билмайди, ҳамма айб даволовчи шифокорда бўлаверади”, — деди Зарифбой Ибодуллаев.
Унинг алоҳида таъкидлашича, фарммафия таъсир доираси йўқ дорилар билан ишлайди.
“Улар яхши ўтаётган дорини олади-да, янгича кўринишда, чиройли қадоқлаб ишлаб чиқаради. Реклама қилади, тарғиботига зўр беради. Мен шифокор сифатида ўша дорини ёзиб беравераман, лекин даво бўлмайди. Аксинча, бемор ногирон бўлиб қолиши ҳам мумкин.
Беморнинг қариндошлари шикоят қилдиям дейлик. Текширувчилар келиб биринчи навбатда даволаш ва диагностика стандартини очади. Шулар тартиб билан қилинганми — ҳа, қилинган. Даволаш стандарт бўйича дорилар кўрсатилган дозада ёзиб берилганми — ҳа, шундай қилинган. Шунда келган текширувчи узр, доктор, деб кетади. Чунки ҳамма иш тартиб бўйича қилинган бўлиб чиқади. Лекин ўша дорининг ичи қанақалиги билан ҳеч кимнинг иши йўқ. Фаол модда 20 миллиграмм деб ёзилган бўлса-ю, аммо 2 миллиграмм бўлса, ким текшириб ўтирибди? Фармагентлик текширмайдими, деган савол туғилади. Битта партиясини текшириб ўтказиб, қолганини текширмай ўтказиши мумкинми? Мана буни фарммафия дейди”, — деди олим.
Зарифбой Ибодуллаев бундай муаммоларни бартараф этиш учун халқаро экспертлар иштирокида бутун Ўзбекистондаги дорихоналардаги дориларни текшириш ва уни тўрт тоифага бўлишни таклиф қилмоқда.
Изоҳ (0)