Бирлашган Миллатлар Ташкилоти маълумотларига кўра, 2022 йилда можаролар, таъқиблар, зўравонлик ва инсон ҳуқуқлари бузилиши ҳолатлари сабаб дунё миқёсида 108,4 миллион киши ўз уйини ташлаб кетишга мажбур бўлган — бу кўрсаткич кетма-кет ўн йилдан бери ошмоқда. Аввалги йили қочоқлар сони бундан 20 миллион кишига камроқ эди.
БМТ Қочқинлар бўйича Олий комиссар бошқармаси томонидан 14 июнь куни эълон қилинган йиллик Глобал тенденциялар ҳисоботида айтилишича, 2023 йилнинг майига келиб, дунё бўйлаб қочқинлар сони 110 миллион кишига етган бўлиши мумкин.
Асосий сабаблар — Украинадаги уруш ва бошқа ҳарбий можаролар
Дунё бўйлаб қочқинлар сонининг кескин ўсишига асосий сабаб Россия томонидан Украинага қарши бошланган урушдир. Украиналик қочқинлар сони 2021 йил охиридаги 27,3 мингдан 2022 йил охирига келиб 5,7 миллионга кўпайди. БМТнинг Қочқинлар бўйича комиссарлиги маълумотларига кўра, бу Иккинчи жаҳон урушидан кейинги энг тез содир бўлаётган эмиграция тўлқинидир. Бундан ташқари, 2022 йилда дунё бўйлаб кўчирилганлар сонининг кўпайиши Афғонистондан қочганлар, шунингдек, бошқа ҳарбий можаролар, айниқса, Суданда содир бўлган қуролли тўқнашувлар билан боғлиқ.
Қочқинларнинг аксариятини қабул қилган давлатлар орасида бой мамлакатлар йўқ. БМТ қайд этишича, уйини ташлаб кетишга мажбур бўлган муҳожирларнинг бешдан бир қисмидан кўпроғи 46 та ривожланаётган мамлакатларда қўним топган, уларнинг ялпи ички маҳсулоти дунё ЯИМнинг 1,3 фоизидан камроғини ташкил қилади. 2022 йилда бу мамлакатлар қочқинларни қабул қилиш билан боғлиқ харажатлар учун етарли маблағ билан таъминланмаган.
“Бизга кўпроқ халқаро кўмак керак, жавобгарлик адолатли тақсимланиши лозим”, — деди БМТнинг қочқинлар бўйича Олий комиссари Филиппо Гранди.
Ҳисоботга кўра, 2022 йилда 339 мингдан ортиқ қочқин ўз ватанига — 38 та мамлакатга, хусусан, Жанубий Судан, Сурия, Камерун ва Кот-д'Ивуарга қайтган. Ички кўчирилганлар орасида Эфиопия, Мянма, Сурия, Мозамбик ва Конго Демократик Республикасида 5,7 миллион киши ўз уйларига қайтишга муваффақ бўлган.
Изоҳ (0)