19 апрель – Бутунжаҳон жигар саломатлиги куни

19 апрель бутун дунёда “Жигар саломатлиги куни” сифатида нишонланади, ушбу сананинг асосий вазифаси инсон танасининг энг муҳим аъзоларидан бири ғамхўрлик қилиш муҳимлигига одамлар эътиборини жалб қилишдир.

Жигар ҳаёт учун муҳим бўлган 500 дан ортиқ функцияларни бажаради: у барча турдаги метаболизмларда иштирок этади, қонни филтрлайди ва овқат ҳазм бўлишига ёрдам берадиган моддаларни синтез қилади. Кўплаб вазифаларни бажариш қобилиятидан ташқари, у танамиздаги энг катта орган ҳисобланади, вазни 1,5 кг атрофида. Жигардан ҳар дақиқада тахминан 1,4 литр қон ўтади. Шу билан бирга, жигарда юзага келган муаммолар охирги дақиқагача сезилмаслиги, унинг ёрдамга муҳтожлигини узоқ вақт давомида билинмаслиги мумкин.

Гепатит - жигарнинг яллиғланиш касаллиги бўлиб, инсонлар орасида жуда кенг тарқалган, у жигар ва бутун организмга жиддий зарар етказиши мумкин. Ушбу касалликнинг асосан беш тури мавжуд - А, Б, C, Д ва Э. Гепатит ва унинг асоратлари ҳақида огоҳлантириш Бутунжаҳон жигар саломатлиги кунининг асосий вазифаларидан бири ҳисобланади, чунки ушбу касаллик асосан жигарга салбий таъсир кўрсатади. 

Жигар овқат ҳазм қилиш тизимида муҳим рол ўйнайди, чунки у махсус филтр вазифасини бажаради. Ушбу орган организмни зарарли моддалар ва токсинлардан халос қилади.

Жигар касалликлари зарар жиддий бўлмагунча аниқ аломатлар кўрсатмайди. Агар касаллик ривожланиб кетса, иштаҳа йўқотиш ва вазн йўқотиш каби баъзи умумий симптомларни кузатиш мумкин. Шунинг учун жигар касалликларининг олдини олиш учун эҳтиёт чораларини кўриш ва вақти-вақти билан шифокор текширувидан ўтиб туриш лозим. Қуйида жигарни соғлом сақлаш учун баъзи маслаҳатлар келтирилган:

• овқатланишда меъёрга эътибор қаратинг. Диэтага эътибор қаратинг. Донли маҳсулотлар, барра мева ва сабзавотлар, нон ва гуруч маҳсулотларини истеъмол қилинг;
• етарли  миқдорда сув ичинг, чунки организмни сув билан таъминлаш жигара ижобий таъсир қилади;
• соғлом вазнни сақлаш жуда муҳим, чунки вазн ортиши жигар ноалкогол гепатоз касаллигига олиб келиши мумкин;
• спиртли ичимликлар ва тамаки маҳсулотларини истеъмол қилиш жигарга жиддий зарар етказиши мумкин. Шунинг учун зарарли одатлардан воз кечиш тавсия этилади;
• оғриқ қолдирувчи, тинчлантирувчи ва шу каби дори-дармонларни шифокор рецептисиз қабул қилмасликка ҳаракат қилинг.