Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон халқ артисти Ғуломжон Ёқубов 1 март куни 73 ёшни қаршилади. Баҳорнинг илк кунида туғилган ижодкор салкам 50 йилдан буён катта саҳнада ижод қилади. Кўринишидан виқорли кўринган ижодкор ҳаётда кўплаб қийин кунларни бошдан кечирган. Етимликдан тортиб, фарзандидан айрилиш азобинини ҳам ҳис қилган.
— Тошкентда, оддий оилада дунёга келганман. Маҳалламизда уруш пайтида етим болаларни асраб олган Шомаҳмудовлар оиласи ҳам яшарди. Уларнинг бир нечта ўғиллари билан тенгдош бўлганман. Маҳалламизда кўпчилик инсонлар терини қайта ишлаш билан шуғулланишгани учун маҳалламизни кўнчилар деб аташарди, — дейди хонанда.
Ғуломжон Ёқубовнинг туғилиши жуда қизиқ кечган. У уйдаги кичик танча ёнида туғилганини ва қўшни аёл онасига доялик қилгани ҳақида ҳам айтиб ўтди.
— Уйимизнинг орқа томонида Салима деган аёл яшарди. Уни эсимни таниганимдан буён буви деб атардим. Кейинчалик билсам у онамга доялик қилиб, мени дунёга келтирган экан. Оилада тўрт нафар фарзанд бўлганмиз. Аммо акамдан кейингиси жуда эрта вафот этган. Болалигим билан боғлиқ ширин хотиралар жуда кўп, аммо армонларим ҳам етарлича. Уч ёшимда отадан етим қолганман. Онам раҳматли 28 ёшида 3 фарзанд билан бева қолган. Отам билан боғлиқ хотираларим жуда кам. Елкасига миндириб мени ўйнатгани ва ўлгач видолашув учун мени олиб киришганда атрофдаги эркаклар “Ўғли кирганда кўзини очди”, дейишганини эслайман, холос, — дейди хонанда.
Уруш йилларидан сўнг жуда кўп аёллар боқувчисини йўқотгани ва оилалар қийин кунларни бошдан кечиришганини хонанда ўз ҳаёти мисолида қуйидагича таърифлайди.
— Маҳалламизда турмуш ўртоғи урушдан қайтмаган аёллар жуда кўп эди. Онам раҳматлига ҳам кўп жойдан совчилар келган. Аммо ҳамиша рад жавобини берарди. “Менинг 3 та эрим бор, улар учун яшайман”, дерди. Ўзи эса маҳалламиздаги шапка тўқийдиган цехда оддий ишчи бўлиб ишларди. Кун бўйи ишда бўлар, рўзғор камкўстини тўлдириш билан овора эди.
Жуда кичик ёшимда қизиқ воқеа бўлган. Маҳалладан ўтаётган машинани пойлаб туриб, “темир тош”ни отганман. У ҳайдовчи ўтирган томон ойнасини синдириб, бошини ёрганди. У жаҳл билан икки оёғимдан кўтариб “Ойнани ким тўлаб беради?” деб онамга бақиргани ҳам кўз олдимдан кетмайди, — дейди хонанда Ғуломжон Ёқубов.
Ғуломжон Ёқубов болалигида шўх ва ўйинқароқ бўлгани, ҳатто бир неча марта мактабдан ҳам ҳайдамоқчи бўлишгани ва шунчаки тасодиф сабаб мусиқага қизиқиб қолгани ҳақида қуйидагиларни айтди.
— Шўхлигимдан маҳалла-кўйдаги болалар ҳам, мактабдагилар ҳам безор эди. Устозларим тарбияга чақириш учун бир неча марта калтаклашган. У пайтларда ота-оналар ҳам “Эти сизники суяги бизники” қабилида иш тутишарди. Бир нечта тўгаракларга борганман, аммо у ердаги ўқишим узоққа чўзилмасди. 3-синфлигимда Ғуломжон Қўчқоров деган мусиқа устозига шогирдликка тушганман. У киши илк марта қўлимга дутор ушлатган. Аммо у ерда ҳам шўхлигим билан ҳаммани безор қилардим. Доира тўгарагига қатнайдиган болалар билан тенгма-тенг уришардим. Санъатга меҳр қўйгач, шўхлигим ҳам босилди, — дейди хонанда.
Хонанда кўплаб молиявий қийинчиликларга учраган. Ҳатто, оиладаги шароит сабаб, болалигидан ишлаб илк мусиқий созини ўзи харид қилишига тўғри келган.
— У пайтлари рубоб 21 сўм турарди. Бир қўшнимиз уй қурмоқчи эди. “Ғиштни мен қураман, пул берасизми?” деганман. Аввалига ишонишмаган, аммо келишувга кўра бир ой ичида уч мингта ғиштни қуйиб берганман. Пулни олиб, илк рубобимни сотиб олганман. Аммо 1967 йилларда санъатга ва бу соҳа вакилларига бўлган эътибор жуда ёмон эди. Шу боис ҳам онам санъаткор бўлишимни истамаганди. Шу боис онам политехника институтига ҳужжат топширишимни истаган. У пайтлари имтиҳонлар ёзма ва оғзаки шаклда ўтказиларди. Кўчирмакашлик қилиб бўлса-да ёзма имтиҳондан уч олганман. Оғзаки имтиҳондан эса ўтолмаганман. Ўшандан кейин таниш йигитларим филормонияда янги овозлар учун кастинг ўтказилаётганини айтишган. Омадим келиб, кастингдан ўтиб, ишга олинганман, — дейди хонанда.
Хонанда 1998 йили ҳаётидаги энг оғир кунларни бошдан ўтказган. У бир кунда икки ўғил фарзандидан айрилган.
— Бу воқеадан кейин мен камида ароқхўр бўлиб кетишим керак эди. Чунки жигаргўшасидан айрилиш осон эмас. Энг ёмони бир кунда икки фарзандимдан айрилганман. У йиллари Назарбекдаги ҳовлида яшардик. Катта ўғлим АҚШга кетганди. Кейингиси эса 22 ёшга тўлиб, онаси тўй ҳаракатига тушиб қолган кезлар эди. Ўша куни ҳам онаси совчиликка кетганди. Маҳалладаги ҳамшира қиз осма уколни нотўғри қилгани сабабли аҳволи ёмонлашган. Шунда кенжа ўғлим акасини ТоШМИга олиб бориш учун машина рулига ўтирган. Аслида у машина ҳайдашни яхши билмасди. Машина жарга ағанаб, икки соат ичида икки фарзандимдан айрилганман. Вафот этган катта ўғлим Тошкент давлат юридик институтида ўқирди. Кенжа ўғлим эса Тошкент давлат техника университетининг тайёрлов курсига қатнарди. Афсуски, уларнинг бахт-у камолини кўриш насиб этмади, — дейди Ғуломжон Ёқубов.
Хонанда 1999 йил фарзандлари хотирасига бағишлаб қўшиқ ҳам ижро этган.
Хонанда бу йил 73 ёшни қаршилади. Аммо ҳалигача халқ хизматида бўлишга, мухлисларининг кўнглини олишга ҳаракат қилади. Унинг фарзандлари санъат соҳасини танлашмади. Аммо набираларидан бири бобоси каби хонанда бўлишни ният қилган.
Изоҳ (0)