Бананларнинг ақл бовар қилмайдиган машҳурлиги уларни ўстириш муҳити (у 107 мамлакатда етиштирилади) ва тижорат қиймати билан таъминлади. Бу сайёрадаги энг кўп сотиладиган тўртинчи мева. Унинг таркиби ва озуқавий хусусиятлари ҳақида кўп гапириш мумкин. Аммо уни истеъмол қилганда, организмда қандай ўзгариш юз беради? Elle нашри қуйида ушбу саволга жавоб берди.
Калийнинг манбаи
Калий организм учун керак бўлган энг муҳим озиқ моддалардан биридир. У қонда шакарни назорат қилиш ва оптимал қон босимини ушлаб туриш учун инсулин ишлаб чиқаришни бошлайди.
Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, калийнинг юқори миқдори 20 фоизгача касалликлардан ўлим хавфини камайтиради. Катталар учун ҳаёт тарзи ва бошқа омилларга қараб, кунига 3500-4700 мг ушбу муҳим озуқани истеъмол қилиш тавсия этилади. Ўртача банан тахминан 450 мгни ўз ичига олади. Маълум бўлишича, бу меъёрни бир манбадан қондириш учун тахминан 7 ёки 8 та банан истеъмол қилиш керак бўлади. Аммо ортиқча калий буйрак муаммоси бўлган одамлар учун хавфли бўлиши мумкин.
Чидамлиликни оширади
Ўнлаб йиллар давомида спортчилар ва уларнинг устозлари узоқ муддатли жисмоний фаолиятда углеводларни истеъмол қилиш узоқроқ ва юқори интенсивликда машқ қилиш ва тезроқ тикланишга ёрдам беради, деб билади. Углеводлар мушакларни озиқлантиради, физиологик стрессни камайтиради ва камроқ яллиғланишни келтириб чиқаради. Аммо 2012 йилда Каннаполисдаги Аппалачиан штат университети тадқиқотчилари жисмоний машқлар пайтида спорт ичимликларига муқобил мева ҳақида ўйлай бошлади. Олимлар профессионал велосипедчилар ҳар 30 дақиқада банан истеъмол қилса, машаққатли чарчоқдан кейин ўзларини яхши ҳис қилишини аниқлади.
Кайфиятни кўтаради
Бу сариқ мева ҳам инсоннинг бахт туйғусига таъсир қилиш қобилиятига эга. Бананлар организм серотонинга (кайфиятни яхшилайдиган нейротрансмиттер) айлантирадиган аминокислота триптофаннинг ажойиб манбаидир.
Бананлар меъёрий қон босимини сақлаб қолади
Кенг тарқалган нотўғри тушунча шундаки, фақат натрий қон босимини пасайтириш учун жавобгардир. Бу аслида натрий ва калийнинг мувозанатига боғлиқ. Ҳисоб-китобларга кўра, банан истеъмол қилиш қон босимини меъёрда ушлаб туришга ёрдам беради.
Банан юрак саломатлигини мустаҳкамлайди
Натрийни камайтириш билан бирга калийни кўпайтириш юрак-қон томир касалликларининг энг муҳим олдини олишдир. Бир тадқиқот шуни кўрсатдики, кунига камида 4069 мг калий истеъмол қиладиган одамларда юрак-қон томир касалликларидан ўлиш хавфи 1000 мг дан кам истеъмол қиладиганларга қараганда 49 фоизга камроқ. Айтганча, авокадолар ҳам худди шундай таъсирга эга.
Ичаклар фаолиятини яхшилайди
Шифокорлар овқат ҳазм қилиш бузилиши билан оғриган одамларга банан, гуруч, олма ва тостлардан иборат парҳезни тавсия қилади. Банан нафақат шакарсиз ва осон ҳазм бўлади, балки улар организмдаги муҳим электролитлар ўрнини босади, чунки уларнинг аксарияти ошқозон-ичак трактининг бузилиши пайтида йўқолади. Банан таркибидаги клетчаткалар ҳам ичак фаолиятига ҳисса қўшади.
Бош оғриғини келтириб чиқаради
Банан бош оғриғига мойил бўлган одамларда мигренни қўзғатиши мумкин. Бундай ҳолда кунига банан нормасига риоя қилиш керак. Ниҳоят баъзи одамларда қичишиш, шиш ёки хириллаш каби аллергия белгилари мавжуд. Бундан ташқари, бошқа кўплаб озиқ-овқат маҳсулотлари бананга қараганда кўра кўпроқ калий мавжуд, аммо калорияси анча паст.
Изоҳ (0)