«Новая газета. Европа» нашри Россия таркибига кирувчи Мордовия республикасидаги 17-сонли ахлоқ тузатиш колониясидан сентябрь ойи охирида «Вагнер» ёлланма жангчилари таркибида Украинадаги жанговар зонага жўнатилган маҳбусларининг шахсини аниқлашга муваффақ бўлди. Ушбу муассасадан жами юздан ортиқ киши фронтга кетган — уларнинг ярми Ўзбекистон, Тожикистон, Молдова, Сербия ва Миср, шунингдек, Украина фуқароларидир.
Мордовиядаги колониядан урушга жалб қилинган деярли барча чет элликлар гиёҳванд моддалар савдосида айбланиб, қаттиқ режимда 7 йилдан 16 йилгача қамоқ жазосига ҳукм қилинган. Масалан, Ўзбекистоннинг икки фуқароси — тошкентлик Бахтиёр Қувандиқов ва қорақалпоғистонлик Қуралбек Қўчқоров Москва ва Москва вилоятида героин билан қўлга тушган эди. Қўчқоров колонияда олти ойдан камроқ вақт ўтказган — Люберцкий шаҳар суди унинг устидан 15 март куни ҳукм эълон қилганди. Шунингдек, март ойида яна бир ўзбекистонлик Исломбек Соборовга ҳукм ўқилган, кейинчалик у ҳам «Вагнер» томонидан урушга ёлланган.
Нашр маълумотларига кўра, гиёҳванд моддалар моддаси бўйича айбланган яна икки нафар Ўзбекистон фуқаролари Азамат Зулунов ва Сордор Зокиров ҳам урушга жўнатилган. Улар 2021 йил бошида судланган эди. Шунингдек, героин сотишда айбланиб, 6 йилга озодликдан маҳрум этилган Насимхон Мовлонов ва Подмосковдаги Егоревск суди томонидан 7 йилга озодликдан маҳрум этилган Сарваржон Мамазиязод «Вагнер» таркибига жалб қилинган.
Умуман олганда, «Новая газета. Европа» хусусий ҳарбий компанияга ёлланган қирқдан ортиқ хорижий фуқароларнинг шахсини аниқлашга муваффақ бўлди.
Мордовиядаги колония воқеаларидан хабардор икки манбанинг айтишича, маҳбуслар жанговар ҳаракатларда қатнашишга мажбурланмаган, аммо «кўпчилик хорижликлар Украинада нима бўлаётганини яхши тушунмайди ва уруш ҳақида маълумотга эга эмас».
Аввалроқ туркманистонлик мухолифатчи сиёсатчи Мурод Қурбонов маҳаллий фаолларга таяниб, Туркманистонда юзлаб маҳбуслар Украинадаги урушга юборилганини маълум қилганди. Унинг айтишича, Туркманистонда камида 500 нафар рус тилида сўзлашувчи маҳбусларни йиғиб, Москвага юборишган, сўнг улар «Вагнер» гуруҳи таркибида Украинадаги урушга жўнатилган.
Маҳбусларга, гўёки, Россия паспортлари берилган, улар ўн кун давомида ҳарбий тайёргарликдан ўтказилган, шундан кейин уларнинг ҳаммаси фронтга жўнатилган. Шартнома бўйича жанг қилиш эвазига судланганликни олиб ташлашни ва 1000 доллар тўлашни ваъда қилишмоқда.
ОАВларда июль бошида «Вагнер» хусусий ҳарбий компанияси Россия колонияларидаги маҳбусларни ёллаётгани ҳақида хабарлар пайдо бўла бошлади. Компания вакиллари мамлакатнинг 13 та минтақасидаги 21 та колонияда боргани хабар қилинган.
Россияда меҳнат муҳожирлари урушга юборилмоқдами?
Аввалроқ россиялик журналист ва телебошловчи Олга Романова МДҲ мамлакатлари фуқаролари Россия томонидан урушга жўнатилаётганини маълум қилганди.Шунингдек, Марказий Осиё мамлакатларидан келган муҳожирлар ихтиёрий ҳарбий хизмат ҳақида шартномалар тузишга мажбурланаётгани ҳақида ҳуқуқ ҳимоячиси Валентина Чупик ҳам айтиб ўтди.
Эслатиб ўтамиз, 20 сентябрь куни Россия Давлат думаси янги қонун қабул қилди, унга мувофиқ, армияда бор-йўғи бир йил хизмат қилганлар ушбу мамлакат фуқаролигини қўлга киритиши мумкин бўлади.
Шундан кейин Ўзбекистон Бош прокуратураси хориждаги ўзбекистонликларга мурожаат қилиб, уларни чет давлатлар ҳарбийлашган тузилмаларига ёлланиш жавобгарликка сабаб бўлишидан огоҳлантирганди. Шунингдек, Ўзбекистоннинг Россиядаги элчихонаси фуқароларни ҳарбий ҳаракатларда иштирок этмасликка чақирди.
Шунингдек, Россиядаги ҳарбий хизматга чет эл фуқаролари, шу жумладан, Марказий Осиё давлатларидан келган меҳнат муҳожирлари мажбурий чақирилиши ҳақидаги миш-мишлар рад этилди. Россиянинг Ўзбекистондаги элчихонаси маълум қилишича, интернетда тарқалган бундай хабарлар ҳақиқатга тўғри келмайди.
Вагнер гуруҳи ўзи қандай гуруҳ?
Вагнер гуруҳи биринчи марта Украинада 2014 йилда пайдо бўлган ва Россиянинг Қримни эгаллаб олишида муҳим рол ўйнаган эди.Унга maxсус топшириқли бўлинма собиқ жангчиси Дмитрий Валеревич Уткин асос солган деб ҳисобланади, у гуруҳга Гитлернинг севимли композитори Ричард Вагнернинг номини берган.
Кўплаб Ғарб ОАВлари «Вагнер» гуруҳи тўғридан-тўғри Владимир Путинга бўйсунишини ёзади. Унинг ёлланма жангчилари болаларни ўлдириш, аёлларни зўрлаш ва қийноққа солиш, шунингдек, шафқатсиз қотилликларда айбланиб келади.
Изоҳ (0)