Қозоғистон президенти Қосим-Жўмарт Тўқаев Конституцияга тузатишлар ҳақидаги референдум орқали ўз ваколатлари муддатини узайтирмоқчи эмас. Бу ҳақда у мамлакат Миллий фанлар академиясининг 75 йиллигига бағишланган сессияда айтиб ўтди, деб ёзади «РБК».
«Менга мамлакат ичида ва чет элда шундай савол беришяпти: амалдаги давлат раҳбари референдум орқали ўз ваколатлари муддатини узайтирмоқчими, яъни президентлик муддатини нолга тенглаштирмоқчими? Жавоб бераман: бундай ниятим бўлмаган ва бўлмайди ҳам», — деди Тўқаев.
Президентлик муддатини нолга тенглаштириш — амалдаги давлат раҳбарига ўз ваколатларининг максимал муддатини узайтириш имконини берувчи, конституциявий чекловларни қайта кўриб чиқиш амалиёти. Асосан, конституцияни ўзгартириш (тузатишлар киритиш ёки янгисини қабул қилиш) орқали амалга оширилади.
Қозоғистоннинг 1995 йилда қабул қилинган амалдаги Конституцияси 41—42-моддаларига мувофиқ, президент 5 йилга сайланади ва ушбу лавозимни икки муддатдан кўпроқ эгаллай олмайди. Бош қонунда, шунингдек, бу қоида Қозоғистоннинг биринчи президенти Нурсултон Назарбоевга нисбатан амал қилмаслиги айтилади. Агар тузатишлар қабул қилинса, ушбу низом конституциядан олиб ташланади.
Тўқаев апрель ойида Қозоғистон конституциясига ўзгартиришлар киритиш бўйича референдум ўтказилишини эълон қилганди. Ўзгартиришлар мамлакат бош қонунининг 30 дан ортиқ моддаларига тааллуқли бўлади. Бошқа нарсалар қаторида Қозоғистоннинг биринчи президенти Нурсултон Назарбоевнинг ваколатлари ва мақоми тўғрисидаги бандлар конституциядан чиқариб ташланиши режалаштирилмоқда. Қозоғистоннинг амалдаги конституциясига мувофиқ, унинг биринчи президенти лавозимда ўтказган даврда амалга оширган барча ҳаракатлари учун тўлиқ ва муддатсиз дахлсизликка эгадир.
Референдум 5 июнь, якшанба куни бўлиб ўтади.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)