Facebook ҳамда унга тегишли Instagram ва WhatsApp ижтимоий тармоқлари ишламай қолди. Сервисларда 4 октябрь куни Тошкент вақти билан соат 20:40 дан бошлаб жиддий узилишлар бошланган, муаммо бутун дунёда кузатилган. Facebook ва Instagram’нинг мобил дастурлари билан бирга десктоп версиялари ҳам ишламай қолди. The New York Times маълумотларига кўра, Facebook’да компания ходимлари ўзаро мулоқот қиладиган ички сервислардан фойдаланишнинг ҳам имкони бўлмаган; компания ходимлари офис биноларига киролмай қолди, чунки эшиклар паролини очадиган рухсатномалар ҳам ишламаган.
Узилишлар сабаби тўлиқ аниқланмади. Facebook расмий равишда фақат муаммони бартараф этиш устида ишлаётгани ҳақида хабар берди ва носозлик учун узр сўради, лекин тафсилотларни келтирмади. NYT’нинг Facebook хавфсизлик хизматларидаги манбаси маълум қилишича, воқеага хакерлик ҳужуми сабаб бўлгани эҳтимолдан йироқ, чунки зарарланган сервислар бир-биридан мустақил ишлайди. Associated Press ёзишича, узилишлар DNS-серверларидаги муаммолар билан боғлиқ. Журналист Брайан Кребснинг таъкидлашича, 4 октябрь куни эрталаб Facebook билан боғлиқ DNS манзиллари глобал йўналиш жадвалларидан ўчиб кетган. Reuters таъкидлашича, бу хатолик натижаси бўлиши мумкин, лекин назарий жиҳатдан ички саботаж (атай зарарлаш) ҳам истисно қилинмаяпти.
Facebook ишламай қолгандан сўнг, фойдаланувчилар бошқа йирик сервисларнинг ёмон ишлаётганидан шикоят қила бошлади. Twitter, Google, YouTube, Telegram, TikTok, «ВКонтакте»га кириш қийинлашгани ҳақида шикоятлар келиб тушди; шунингдек, баъзи фойдаланувчилар интернет ишлаши секинлашгани ҳақида шикоят қилди. Бу муаммолар глобал хусусиятга эга бўлмаган, улар асосан, Facebook’га кириш имкони йўқолгани туфайли бошқа мессенжер ва сервисларга ўтаётган фойдаланувчилар сонининг кескин кўпайиши билан боғлиқ. Хусусан, Telegram WhatsApp фойдаланувчиларининг йирик оқими туфайли мессенжернинг ишлаши секинлашганини тасдиқлади. Умуман олганда, бундай муаммолар кузатилган барча сервисларга фойдаланувчилар сонининг кескин ошиб кетиши таъсир қилган.
Facebook’нинг ишламаслиги фонд бозорларининг пасайишига олиб келди. Юқори технологияли Nasdaq Composite индекси бир неча соат ичида 2,2 фоизга, Dow Jones ва S&P 500 эса бир фоиздан кўпроққа тушди. Facebook акцияларининг ўзи 5 фоиздан кўпроққа арзонлашди. Компания асосчиси Марк Цукерберг, Forbes маълумотларига кўра, реал вақтда тахминан 6 миллиард доллар йўқотди ва дунёнинг энг бой одамлари рўйхатида бешинчи ўриндан олтинчи ўринга тушиб кетди. Facebook билан биргаликда бошқа IТ-компаниялар акциялари ҳам арзонлашмоқда: Twitter акцияларининг нархи 6,7 фоизга, Google – 3 фоизга, Amazon - 2,8 фоизга пасайди.
Давомийлик нуқтаи назаридан Facebook’да 2008 йилдан бери энг узоқ узилиш бўлди. Ўшанда ижтимоий тармоқ бир суткага яқин ишламай қолганди. Қайд этиш жоизки, 2008 йилда Facebook’дан атиги 80 миллион киши фойдаланган бўлса, ҳозир бу рақам уч миллиарддан ошади. Facebook’да сўнгги марта кенг кўламли носозлик 2019 йил июль ойида юз берганди – ўшанда ижтимоий тармоқ тахминан бир соат давомида тўлиқ ишламай қолган ва кун давомида унда узилишлар кузатилган. Компания буни сервер созламаларига ўзгартиришларнинг нотўғри киритилгани билан изоҳлаган.
Изоҳ (0)