Дунё бўйлаб 2020 йил бошидан 2021 йилнинг июль ойи ўрталарига қадар ҳокимият тепасидаги саккиз нафар давлат ёки ҳукумат раҳбари вафот этди ёки ўлдирилди — бу камида сўнгги йигирма йил ичидаги рекорд кўрсаткич, деб ёзади «РБК».
Таққослаш учун 2018–2019 йилларда беш нафар раҳбар вафот этган ёки ўлдирилган бўлса, 2016–2017- йилларда булар тўрт кишини ташкил қилган. 2003—2004 йилларда етти давлат ёки ҳукумат раҳбари ҳаётдан кўз юмганди. 2020—2021 йилларда вафот этган ёки ўлдирилган саккиз раҳбарнинг барчаси учинчи дунё мамлакатларига тўғри келади.
Бу борада сўнгги ҳолат Гаити президенти Жовенел Моизнинг ўлдирилиши бўлди. У 7 июлга ўтар кечаси қуролли ҳужумчилар томонидан ўз қароргоҳида отиб ўлдирилган. Ҳодисада президентнинг рафиқаси ҳам оғир жароҳат олган, аммо у АҚШга олиб кетилиб, тиббий ёрдам билан ҳаёти сақлаб қолинган. Мамлакат бош вазири вазифасини вақтинчалик бажарувчи Клод Жозефнинг айтишича, ҳужум қилганлар инглиз ва испан тилларида сўзлашган. Гаити овоз бериш ва партиялараро алоқа ишлари вазири Матиас Пьернинг таъкидлашича, Моизнинг ўлдирилиши 26 кишидан иборат тўда томонидан уюштирилган. Улардан тўрт нафари отиб ташланган.
Апрель ойида Чад президенти Идрис Деби исёнчилар билан жангда олган жароҳатлари оқибатида вафот этди. У 1990 йилдан бери давлатни бошқариб келарди. Президентнинг ўлимидан сўнг Чад ҳукумати ва парламенти тарқатиб юборилди. Мамлакатда ҳарбийлар томонидан тайинланган кенгаш кейинги 18 ой давомида ҳукмронлик қилади.
Африканинг яна икки етакчиси — Танзания президенти Жон Помбе Жозеф Магуфули ва Бурунди президенти Пьер Нкурунзиза эса касалликдан вафот этди. ОАВда ҳар иккала етакчи COVID-19 билан оғригани ҳақида хабарлар тарқалди.
2021 йилнинг март ойида вафот этган Магуфули Танзанияда локдаун жорий қилишдан бош тортиб, тиббий ниқоб тақишга қарши чиққанди. Шунингдек, у танзанияликлардан коронавирус устидан ғалаба қозониш учун ибодат қилишни сўраган. 2020 йил апрель ойида Танзанияда касалланиш ҳолатларининг расмий статистикасини чоп этиш тўхтатилди. Магуфули мамлакатни коронавирусдан холи деб даъво қилди ва республикани сайёҳлар учун очиб қўйди.
Бурунди раҳбари Нкурунзиза 2020 йил 8 июнь куни юрак тўхтаб қолиши оқибатида вафот этганди. Шу билан бирга, маҳаллий ОАВ давлат раҳбарида коронавирус юқтиргани ҳақида ёзган. Нкурунзиза мамлакатни ҳаммаси бўлиб 15 йил бошқарган.
Шунингдек, Баҳрайн бош вазири Халифа ибн Салмон ал-Халифа (2020 йил ноябрда) ва Эсватини Қироллигининг бош вазири Мандвуло Амброзе Дламини (2020 йил декабрда) ҳам касалликдан вафот этди.
Бундан ташқари, сўнгги икки йил ичида Кот-д’Ивуарнинг бирйўла икки бош вазири оламдан ўтди. 2020 йил 8 июлда Амаду Гон Кулибали вафот этди — у Вазирлар Кенгаши йиғилишидан кейин ўзини ёмон ҳис қилган. Ўша йилнинг 10 мартида Амед Бакаёко саратон касаллигидан вафот этганди.
Биргина 2021 йилда сиёсатчиларга қарши камида тўртта суиқасд ва битта суиқасдга уриниш уюштирилди.
20 июль куни Малида ҳарбий тўнтаришдан кейин мамлакатни бошқариб келаётган муваққат президент, полковник Ассими Гоиту ҳаётига суиқасд қилинди. Унга мамлакат пойтахти Бамакодаги масжидда икки қуролланган киши ҳужум қилган, улардан бирининг қўлида пичоқ бўлган. AFP масжид мутасаддиларидан бирига мурожаат қилиб, аниқлик киритишича, ҳужумчи президентнинг орқасидан пичоқ билан урмоқчи бўлган, аммо у президентни эмас, бошқа одамни жароҳатлаган.
26 июнь куни Колумбия президенти Иван Дуке олиб кетаётган вертолёт Жанубий Америка республикасининг шарқий қисми устидан учиб ўтаётганда номаълум шахслар томонидан ўққа тутилди. Отишмада президент вертолётига олтита ўқ тегган, аммо воқеа пайтида ҳеч ким жабрланмаган. Колумбия полицияси президентга суиқасд уюштиришда гумон қилиб, олти кишини ҳибсга олди. Тергов маълумотларига кўра, ҳибсга олинганлар FARC («Колумбиянинг инқилобий қуролли кучлари») гуруҳи иштирокчилари ёки улар фойдасига жиноят содир этадиган кишилар.
Май ойида Мальдив оролларининг собиқ президенти, Халқ мажлиси (парламент) спикери Муҳаммад Нашиднинг ҳаётига суиқасд уюштирилди. Содир этилган портлаш натижасида у кўплаб жиддий жароҳатлар олган ва аҳволи ўта оғирлашган. Сўнг Нашид Мале шаҳридаги касалхонада бир нечта операцияларни бошдан ўтказди, ҳозир эса Германияда даволанмоқда. Мальдив пойтахти Мале полиция нозири Муҳаммад Баширнинг сўзларига кўра, мамлакатнинг 25 та аҳоли пунктида ўтказилган антитеррор операцияси натижасида суиқасд уюштиришда гумон қилинган шахс қўлга олинган. Аввалроқ полиция ушбу иш бўйича тўрт кишини ҳибсга олганди, уларнинг исмлари ошкор қилинмаган.
29 май куни Уганда транспорт вазири, мамлакат армиясининг собиқ юқори мартабали офицери Катумба Вамаланинг машинаси ўққа тутилди. Машина ичидаги сиёсатчининг қизи ва ҳайдовчи ҳалок бўлган. Вамаланинг ўзи ярадор бўлса ҳам омон қолган. Ушбу суиқасдни уюштиришда беш киши айбланмоқда.
22 июль куни Мадагаскар президенти Андри Радзуэлинанинг ҳаётига суиқасднинг олди олингани ва тергов доирасида икки киши ҳибсга олингани ҳақида хабар берилди. РФИ радиостанциясининг маълумотларига кўра, гумонланувчилар «йирик сиёсий арбоблар», жумладан президентни ўлдиришни режалаштирган франко-малагаси Пол Рафанохарана ва француз Филипп Француа. Reuters бош прокурорга асосланиб хабар беришича, президентга суиқасдни ташкиллаштиришда гумон қилиниб бир неча киши ҳибсга олинган, улар орасида Мадагаскар фуқаролари ҳам, чет эл фуқаролари ҳам бор. Полиция суиқасдни амалга оширишда фойдаланиш режалаштирилган қуролни мусодара қилди.
Изоҳ (0)