AQSHda may oyida “Oltin gumbaz” (Golden Dome) nomli raketa hujumidan mudofaa tizimi loyihasi taqdim etilgandi. Hozirda ushbu tashabbusni amalga oshirish doirasida jadal ishlar olib borilmoqda. Xususan, shu haftada mamlakat mudofaa vazirligi bajarilayotgan ishlar yuzasidan hisobot berdi. Unga ko‘ra, tizim 4 qatlamdan iborat bo‘lib, ularning 1 tasi sun’iy yo‘ldoshga asoslanadi, qolgan 3 tasi esa quruqlikdagi himoya gumbazlarini o‘z ichiga oladi.
Loyihaga ko‘ra, qisqa masofali raketa hujumlariga qarshi 11 ta batareya AQSHning materik qismi, Alyaska va Gavayida joylashtiriladi. Buni amaliyotga tatbiq etish uchun 2028-yilgacha muddat belgilangan.
“Oltin gumbaz” Isroilning “Temir gumbaz” tizimidan ilhomlangan, biroq u AQSH geografiyasi va qarshi choralar murakkabligi sabab ancha yirik bo‘lishi ko‘zda tutilgan. Tizimning umumiy qiymati 175 milliard dollar deb baholanmoqda, ammo qurilish va texnik detallar hali to‘liq hisob-kitob qilinmagan. Hozircha AQSH kongressi rejaga 25 milliard dollar yo‘naltirgan, 2026-yilda esa loyiha byudjetiga qo‘shimcha 45,3 milliard dollar ajratish rejalashtirilgan.
Loyihada “Keyingi avlod interseptorlari” (Next Generation Interceptors) raketalari joylashtiriladigan yangi yirik baza, shuningdek, Terminal balandlik hududini himoyalash (THAAD) va Aegis tizimi ishga tushiriladi. Patriot raketa tizimlari ham oxirgi qatlam sifatida foydalaniladi.
Mutaxassislarning aytishicha, asosiy maqsad raketalarni ularning “ko‘tarilish fazasi”da – eng sekin va taxmin qilish mukin bo‘lgan paytda – yo‘q qilishdir. Buning uchun kosmik bazadagi tutuvchi raketalar qo‘llanadi.
Loyihaga “Lockheed Martin”, “Northrop Grumman”, “RTX” va “Boeing” kabi yirik mudofaa pudratchilari jalb etilgan. Elon Maskning “SpaceX” kompaniyasi esa hozircha ro‘yxatda ko‘rinish bermagan. General Maykl Getleyn loyihani boshqarish uchun tayinlangan bo‘lib, unga dastlabki tizim dizaynini 60 kun ichida taqdim etish vazifasi yuklanmoqda.
Izoh (0)