Yer yuzida yashovchi qancha ayol 18 yoshga to‘lmasdan turmushga chiqqani ma’lum bo‘ldi

Yer yuzida yashovchi 650 millionga yaqin ayol 18 yoshga to‘lmasdan erta turmushga chiqqani ma’lum bo‘ldi. 

UNICEF’ning talqiniga ko‘ra, erta nikoh bu — 18 yoshga to‘lmagan shaxs bilan rasman tuzilgan nikoh yoki norasmiy ittifoq sanaladi. Tashkilotning so‘nggi ma’lumotlariga muvofiq, Yer yuzida yashovchi 650 millionga yaqin ayol 18 yoshga to‘lmasdan erta turmushga chiqqan. 

Erta nikoh ayniqsa Afrika mamlakatlarida, jumladan, Niger, Chad, Efiopiya, Tanzaniya kabi davlatlarda keng tarqalgan. Osiyo davlatlarida ham bu urf-odat ko‘p kuzatiladi. Masalan, Bangladeshda 13 yoshda turmushga chiqish bu yerning aholisi uchun g‘ayrioddiy holat sanalmaydi. Rasmiy ma’lumotlarga asosan bu davlatda 38 million qiz 18 yoshga to‘lmasidan, undan 13 millionga yaqini esa 15 yoshga to‘lmasidan turmush quradi. 

Hindistonda qonuniy nikoh yoshi qizlar uchun 18 yosh bo‘lib, qonunni buzish uchun 2 yilgacha qamoq jazosi belgilangan bo‘lsa-da, Hindistonda har yili o‘rtacha 2 ming nafardan ortiq erkak bu jinoyat uchun ozodlikdan mahrum qilinadi. Indoneziyada qizlar 16 yoshdan, o‘g‘il bollar esa 19 yoshdan oila qurishi mumkin. Mazkur davlatda yiliga taxminan voyaga yetmaganlarning 64 mingdan ortiq nikohi qayd etiladi.

Turkiyada esa 2023-yilda 16-17 yoshdagi 10 471 nafar qiz erta turmush qurgan. Turkiya qonunlariga ko‘ra, nikohlanishning yosh chegarasi 2022-yilda 18 etib belgilangan. Biroq ota-ona roziligi bilan 17 yoshga pasaytirilishi mumkin.

O‘zbekistonda 2019-yildan boshlab erkak va ayollar uchun yagona nikoh yoshi 18 yosh etib belgilangan. Bunday qat’iy chegara o‘zining samarasini berdi va ko‘plab erta nikoh holatlariga qonunan chek qo‘ydi. Ta’kidlanishicha, 2018-yilda respublika bo‘ylab 5123 ta erta nikoh holati qayd etilgan bo‘lsa, 2023-yilga kelib erta nikohlar soni faqat 42 tanigina tashkil etgan.