Respublikada har 10 nafar boladan biri yetarli darajada yoki to‘g‘ri ovqatlanmaslik sababli fiziologik rivojlanishdan orqada. Bu haqda YouTube‘dagi “Hoshimov iqtisodiyoti” loyihasidagi suhbatda iqtisodchi, Xalqaro oziq-ovqat muammolarini o‘rganish instituti (IFPRI) mutaxassisi Komiljon Akramov maʼlumot berdi.
Komiljon Akramovning aytishicha, 2017-yilda UNICEF O‘zbekistonda Statistika qo‘mitasi va Sog‘liqni saqlash vazirligi bilan birga oziqlanish ko‘rsatkichlari bo‘yicha 5 yoshgacha bo‘lgan bolalarda tadqiqot o‘tkazgan. Unda to‘g‘ri yoki yetarli darajada ovqatlanmaslikning bola fiziologik rivojlanishiga taʼsiri o‘rganilgan.
“O‘sha tadqiqotda har 10 nafar boladan biri (bo‘yi yoshiga nisbatan past) rivojlanishdan orqada deyilgan. Lekin bu juda yuqori ko‘rsatkich emas. 1990-yillarda bu ko‘rsatkich 30 foizdan ortiq bo‘lgan. 2010-yilda ham 20 foizdan baland edi. Agar bu ko‘rsatkich haqiqatan 10 foizgacha, yaʼni uch baravarga pasaygan bo‘lsa, demak u yaxshi”, — dedi olim.
Komiljon Akramovning qo‘shimcha qilishicha, bolaning fiziologik rivojlanishi faqatgina to‘yib yoki yetarli darajada ovqatlanishiga bog‘liq emas.
“Bunda yetarli darajadagi vitaminlar va mikroelemantlar isteʼmol qilish ham muhim. Umuman olganda, yetarli darajada ovqatlanmaslik yoki kerakli vitaminlarni iste’mol qilmaslik fiziologik rivojlanish bilan birga miya faoliyatiga ham salbiy taʼsir ko‘rsatadi”, — deydi mutaxassis.
Olim yuqoridagi ko‘rsatkichlar butun O‘zbekiston bo‘yicha o‘rtacha hisobda olinganini aytib, viloyatlarni bir-biri bilan taqqoslaganda farqlar kattalashishiga urg‘u bergan.
“Agar shahar bilan qishloqni solishtirsangiz farq uncha katta emas. Ammo viloyatlar bo‘yicha taqqoslansa, farq seziladi. Aytaylik, Toshkent shahri bilan boshqa uzoqroq viloyat o‘rtasidagi farq katta. Baʼzi viloyatlarda hatto 15 foizgacha boradi. Toshkent shahri bilan Toshkent viloyati o‘rtasidagi farq esa uncha katta emas. Buning asosiy sababi iqtisodiy”, — dedi Komiljon Akramov.
Iqtisodchi fikricha, muammoga informatsiyaning yetishmasligi, odamlarning irratsional ovqatlanishi va biologik sabablar ham kiradi. Agar bolaning onasi iqtisodiy qiyinchilikda o‘sgan bo‘lsa, buning salbiy taʼsiri bolada kuzatilishi mumkin.
Izoh (0)