Bugun O‘zbekistondagi eng katta siyosiy jarayonlardan biri — muddatidan avvalgi prezidentlik saylovi bo‘lib o‘tdi. Unda 250 nafar xalqaro kuzatuvchi ishtirok etmoqda. Quyida mazkur kuzatuvchilarning prezident saylovi jarayonlari haqida fikrlari keltiriladi
Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti Demokratik institutlar va inson huquqlari bo‘yicha byurosi (YXHT DIIHB) missiyasi rahbari Ursula Gachek
Men YXHT DIIHB missiyasiga shu qadar katta qiziqish bildirayotgan OAV vakillarini ko‘rib turganimdan mamnunman. Bugun va ertaga ertalab O‘zbekiston prezidenti saylovlarida 250 nafar xalqaro kuzatuvchi ishtirok etmoqda.
Bugun biz Toshkent markazida joylashgan ushbu ajoyib maktabda kuzatuvni olib bormoqdamiz. Biroq bizning kuzatuvchilarimiz Taxtako‘pir singari eng olis hududlarda ham ish olib boryapti. Agar OAV xodimlaridan birortasi uyoqqa borsa ham, bizning kuzatuvilarimizdan birini uchratishi mumkin.
Kuzatuvlarda biz qo‘llaydigan metodologiya ilmiy jihatdan asoslantirilgan va batafsil maʼlumot bera oladi. Biz 4 ta turli jihatlarni kuzatamiz, maxsus elektron ruchkalardan foydalanamiz. Uning tugmachasini bosganingizda, maʼlumotlar qabul qilib olinadi. Vakillarimiz uchastkalarda jarayon boshlanishidan bir soat avval kuzatuvga kirishdi va tayyorgarlik holatiga ham guvoh bo‘ldilar.
Kuzatuvchilar uchastkalarning ochilishiga tayyorgarlik jarayoni bo‘yicha 100 dan ortiq blankalarni to‘ldirib berishdi. Ushbu hujjatlar bizning statistika bilan shug‘ullanuvchi jamoamiz tomonidan o‘rganib chiqilmoqda. Kun davomida kuzatuvlarga doir mingga yaqin, balki undan ham ko‘p hisobotlar taqdim etiladi. Ular turli yo‘nalishlarga tegishli: byulletenlar, byulleten qutilari va ushbu muhim siyosiy jarayonning boshqa jihatlari. Biz barcha maʼlumotlarni onlayn rejimida berib boryapmiz va ular darhol tahlil qilinmoqda. Kech soat 8 dan keyin uchastkalar yopilgach, ovozlarni sanash ustidan kuzatuv davom ettiriladi.
14 ta okrug uchastkalaridagi jarayon ham kuzatuvlarda muhim o‘rin tutadi. Bunda, maʼlumotlarni Markaziy saylov komissiyasiga uzatib beruvchi okrug saylov komissiyalarining xatti-harakatlari tahlil qilinadi. Butun ishimizni umumlashtirib aytadigan bo‘lsam, biz qatʼiy belgilangan, aniq metodologiyaga, yuz berayotgan jarayonlarni to‘liq qamrab olishga va sinchiklab tahlil qilishga asosiy diqqat-eʼtiborimizni qaratamiz.
Xitoy TIV elchisi Van Kayven:
Bugun kun davomida 7 ta saylov uchastkasida bo‘ldik. Saylovchilar bilan, saylov komissiyasi aʼzolari bilan suhbatlashdik. Ishonch bilan ayta olamanki, ushbu saylov jarayonlariga Markaziy saylov komissiyasi yuqori darajada tayyorgarlik ko‘rgan. Qisqa muddat ichida ushbu yirik siyosiy tadbirga tayyorgarlik ko‘rish uchun MSK juda qattiq mehnat qilgani ko‘rinib turibdi. Saylovchilarning kayfiyati yuqori darajada. Ular juda ham faol. Ayniqsa, yoshlarning saylov uchastkalarida faol ekanliklariga guvoh bo‘ldik.
Rossiya MSK raisi o‘rinbosari Nikolay Bulayev:
O‘zbekistonda o‘tkazilgan bir necha saylov kampaniyalarini kuzatib borganmiz. Bu safargi saylovda fuqarolarning saylovdagi ishtiroki yuqori ekanligini taʼkidlamoqchiman. Markaziy saylov komissiyasi o‘z faoliyatini xalqaro standartlarga ko‘ra yuqori saviyada amalga oshirdi. Saylovchilar uchun erkin ovoz berish imkoniyati yaratilgan. Nogironligi bor shaxslarga ham biz tashrif buyurgan uchastkalarda barcha imkoniyatlar mavjud edi. Saylovchilarning yagona elektron ro‘yxati esa saylov jarayonlarining yanada shaffof va adolatli o‘tishiga yordam beradi. Markaziy saylov komissiyasi barcha darajadagi komissiya aʼzolarini sifatli tarzda o‘qitganligi Samarqanddagi uchrashuvlarimizda ayon bo‘ldi. Ular saylov qonunchiligi talablaridan xabardor va o‘z ishiga masʼuliyat bilan yondashmoqda.
Shanxay hamkorlik tashkiloti bosh kotibi Chjan Min:
Bizning kuzatuvchilik faoliyatimiz bir necha kun oldin boshlandi. Biz ertalab saylov uchastkalarining ochilishida ishtirok etdik. Barchasi qonunchilik talablariga muvofiq amalga oshirilganiga guvoh bo‘ldik. Missiyamiz 6 guruhga bo‘lingan holda bir necha o‘nlab saylov uchastkalarida ovoz berish jarayonlarini kuzatdik. Shaxsan o‘zim saylov uchastkalariga ota-onalar o‘zlari bilan hali saylov yoshiga yetmagan farzandlarini olib kelganidan xursand bo‘ldim. Chunki bolalarning saylov uchastkasiga kelib, ovoz berish tartibidan, saylov jarayonlaridan xabardor bo‘lishga intilishlari quvonarli holat. Saylovchilarning saylovdagi faol ishtiroki Markaziy saylov komissiyasining saylov jarayonlari to‘g‘risida aholini xabardor qilishda keng miqyosda ishlar olib borganidan dalolat beradi.
Izoh (0)