“Daryo” nashri 14-martda O‘zbekiston va jahonda sodir bo‘lgan eng muhim voqealarni e‘tiboringizga havola etadi.
Rossiya Xalqaro jinoiy sudni tan olmaydi
Rossiya Gaagadagi Xalqaro jinoiy sudni (XJS) va uning yurisdiksiyasini tan olmoqchi emas. Bu haqda Rossiya prezidentining matbuot kotibi jurnalistlarga ma'lum qildi. Gap Xalqaro sudning Rossiya Ukrainaga bosqini yuzasidan jinoiy ish qo‘zg‘atishga tayyorgarligi haqida ketmoqda.
13-mart kuni The New York Times manbalari, Gaagadagi Xalqaro jinoiy sud Ukrainaga bosqin paytida sodir etilgan jinoyatlar sabab Rossiyaga qarshi ikkita ish ochmoqchi ekanini xabar qildi. Ulardan biri ukrainalik bolalarning o‘g‘irlanishi, ikkinchisi fuqarolik infratuzilmasiga qasddan qilingan hujumlar bilan bog‘liq.
“Umuman olganda, biz ko‘p yillar davomida na xalqaro sud organlari, hatto biz tan olmaydiganlar ham, xalqaro hamjamiyatning boshqa a’zolari ham Donbassda uyushtirilgan fuqarolik infratuzilmasini vayron qilish, ukrain millatchilari tomonidan tinch aholini o‘ldirish harakatlariga e’tibor qaratmaganini eslatishdan charchamaymiz”, — degan Kreml matbuot kotibi.
Ukraina fuqarolik infratuzilmasiga davom etayotgan hujumlar
Ayni vaziyatda Ukraina hukumati ham Rossiya harbiylarining 14-mart kuni Donetskdagi Kramatorsk shahriga bergan zarbalari oqibatini ko‘rsatdi.
Ma’lum qilinishicha, Rossiya raketasi shahar markaziga kelib tushgan. Oltita ko‘p qavatli uy vayron bo‘lgan, jarohatlangan va halok bo‘lganlar bor.
Ukraina prezidenti so‘zlariga ko‘ra, odamlarni hayotdan mahrum qilgan har bir zarba qonuniy va adolatli jazoga olib kelishi kerak.
Afg‘oniston chegaralarida Pokiston va Eron chegarachilari bilan to‘qnashuvlar. Nega bunday holatlar davomiy kuzatilmoqda?
Afg‘onistonning Paktika viloyatida “Tolibon” va Pokiston chegarachilari o‘rtasida to‘qnashuv yuz berdi. Bundan avvalroq Afg‘onistonning Nimro‘z viloyatida “Tolibon” va Eron chegarachilari o‘rtasida ham to‘qnashuv bo‘lib o‘tgandi.
Hozirda “Tolibon”ning Paktika viloyatidagi xavfsizlik manbasi ma’lumotni tasdiqlab, nizo Angur bazasida sodir bo‘lganini aytdi.
Mazkur to‘qnashuv 13-mart kuni 203-korpus qo‘mondoni Mansuriy boshchiligidagi delegatsiya “Tolibon” chegara qo‘shinlarining qo‘riqlash postlariga tashrif buyurgan paytga to‘g‘ri kelgan.
Hozirga kelib chegaralardagi notinchliklar yuqoridagi hududlardagina kuzatilmayapti. Yodingizda bo'lsa, 2022-yilning sentabr oyida qirg‘iz-tojik chegarasida qurolli to‘qnashuvlar yuz bergandi.
Bugunga kelib ularning oqibati fuqarolarga chegaradan o‘tish muammosini keltirib chiqarmoqda.
So‘nggi ma‘lumotlarga ko‘ra, Qirg‘iziston Tashqi ishlar vazirligi fuqarolariga Tojikistonga har qanday sayohatdan vaqtincha voz kechishni tavsiya qildi.
Ma’lum qilinishicha, Tojikiston hududiga rasmiy xabarnomasiz kirishni cheklashda davom etmoqda. Shu sababli xalqaro aeroportga yetib kelgan Qirg‘iziston fuqarolarini Tojikiston chegarachilari mamlakatga kiritmagan.
O‘zbekiston konstitutsiyasida o‘lim jazosi va aybsizlik prezumpsiyasi bilan bog’liq o‘zgarishlar
O‘zbekistonning o‘zgartirilayotgan konstitutsiyasiga o‘lim jazosi ma'n etilishiga oid norma kiritilmoqda. Bundan tashqari aybsizlik prezumpsiyasi endilikda yangilangan tartibda belgilanadi.
Yuridik fanlar bo‘yicha falsafa doktori Farhod Primovning aytishicha, o‘lim jazosi ma'n etilishiga oid norma ko‘p muhokamalarga sabab bo‘lmoqda.
“Baʼzilar aytadiki, o‘lim jazosi 2008-yilda bekor qilingan. Uni yana Konstitutsiyaga kiritish nega kerak, deydi. Haqiqatan ham o‘lim jazosi muayyan darajada jinoyatchilikning oldini olishga xizmat qiladi. Ammo bu oxirgi yechim emas. Bunga suddagi xatoliklar sababli aybsiz bo‘lgan shaxslarning o‘limga hukm qilingan holatlarni ham misol qilib keltirish mumkin. 2016—2022-yillar davomida 4 ming 740 nafar shaxs oqlandi. Agar bizda o‘lim jazosi amalda bo‘lganida, ana shu oqlangan shaxslarning qanchasi o‘ldirilgan bo‘lardi — nomaʼlum”, — deydi huquqshunos.
Shuningdek, konstitutsiyada aybsizlik prezumpsiyasi masalasida ham o‘zgarishlar bor.
Yangi normaga muvofiq, gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchi o‘zining aybsizligini isbotlab berishi shart emas va istalgan vaqtda sukut saqlash huquqidan foydalanishi mumkin.
Yana bir muhim norma agar shaxsning o‘z aybini tan olganligi unga qarshi yagona dalil bo‘lsa, u aybdor deb topilishi yoki jazoga tortilishi mumkin emasligidir. Chunki shaxsning aybiga oid dalillar yetarli bo‘lmaganda uning o‘z aybiga iqror bo‘lganligi to‘g‘risidagi yagona dalil bilan cheklanish holatlari ham mavjud.
O‘zgartirilgan aybsizlik prezumpsiyasiga ko‘ra, endilikda shaxsni ayblash uchun dalillar yetarli bo‘lmaganda aybiga iqrorlik olish uchun qo‘rqitish, unga tahdid qilish va bosim o‘tkazish yoki qiynoq qo‘llash holatlariga yo‘l qo‘yilmaydi.
Izoh (0)