Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vaziri Abduqodir Toshqulov Toshkent davlat iqtisodiyot universitetida magistrlar uchun mahorat darsi o‘tdi. Bu haqda vazirlik axborot xizmati e’lon qilgan vazir bilan intervyuda aytilgan. Abduqodir Toshqulov suhbatda universitetda dars berishi, talabalar bilan muloqotda bo‘lishga intilishi, vazirlik va ta’lim muassasalari rahbarlari ham shunday qilishlari lozimligi to‘g‘risida gapirgan.
“Universitetda dars beraman”
Umuman olganda, universitetda 0,5 stavka (shtat birligi)da dars beraman va bunga haq olaman. Albatta, bundan ko‘zlangan maqsadlar bor. Birinchidan, o‘zim auditoriyadan chiqib ketmasligim kerak, ya’ni hukumat a’zosi sifatida faqat yig‘ilishlar, topshiriqlar berish bilan cheklanib qolmasligim zarur. Ikkinchidan, talaba bor — oliy ta’lim muassasasi bor, talaba bor — vazirlik bor. Demak, talabalarning tomiri mening qo‘limda bo‘lishi kerak. Dars jarayonida ularning ijtimoiy hayoti va ta’lim sifati haqida so‘rash imkoniyati bo‘ladi. Masalan, o‘qituvchilar qanday qay tarzda bilim berayotgani, talabalar mustaqil ta’lim bo‘yicha qanaqa topshiriqlar olayotgani, barchasini bilib olamiz. Meni fikrimcha, talaba aldamaydi, u qalbi va tilidagini yuzaga chiqaradi. Shuning uchun dars jarayonida shunday imkoniyatlar bor.
Bugun magistrlarga dars o‘tdim va ularning bilim hamda saviyasidan haqiqatan qoniqdim. Bizda hamma narsa yomon deydigan norozilik sindromiga duch kelamiz. “Bizda oliy ta’lim sifatsiz”, deydiganlar ham bor. Bor, guruch kurmaksiz bo‘lmaydi. Lekin keyingi 5-6 yilda faqat va faqat sharoit, ta’limda raqobat muhitini yaratish bo‘yicha buni aksini ko‘rayapmiz. Bugun talabalarning savol-javoblaridan ko‘rinadiki, ular nafaqat fan doirasida hozirgi davlatchiligimiz, O‘zbekistonning ichki va tashqi siyosatiga ham juda qiziqyapti. Qiziqish barobarida fikrlarini ham teran aytayapti. Men universitetga kelganda xursand bo‘lib ketaman, to‘g‘risi. Birinchidan, o‘sha rahbarlik qobig‘idan chiqamiz. Ikkinchidan, O‘zbekistonning kelajagi ishonchli qo‘llarda ekaniga amin bo‘lamiz. Bu bitta shu universitetga xos emas. O‘zini hurmat qilgan rektor va o‘qituvchilar jamoasi, o‘zini hurmat qilgan oliy ta’lim muassasasida geometrik progressiya tarzida rivojlanish bo‘lyapti.
“OTM rahbariyati dars berishi kerak”
Intervyu va dars jarayonini yoritishga rozi bo‘lishimga ikkita sabab bor. Birinchidan, bu hurmatli rektorlar, prorektorlar, dekanlar, qolaversa, kafedra mudirlariga auditoriyadan uzilmaslik uchun topshiriq, ham signal. Buni vazirlik monitoring qilib, o‘rganib boradi. Nega rektor dars bermasligi kerak? Rektor haq olinadigan tarzda dars berishi kerak. Auditoriyaga kirishi lozim. Uning o‘rniga assistent o‘tishi kerak emas, har holda rektorning tashvishi, yumushi vazirdan ko‘p bo‘lmasa kerak. Bugun ommaviy axborot vositalariga chiqib, o‘zimizning tizimimizga talab qo‘yishga haqqim bor. Rektorlar, prorektorlar, umuman, oliy ta’lim muassasasi rahbariyati dars berishi kerak. Shunda o‘zgarish bo‘ladi. Talabani qalbiga qo‘l solish kerak. Quruq, chiroyli gaplar, tadbirlar, faollar zalidagi yig‘ilishlardagi chiqishlar masalani to‘liq hal qilmaydi.
Ikkinchidan, hamkasblarim, hukumat a’zolari, davlat boshqaruv organlari rahbarlariga, universitet misolida olib qaralsa, bankirlarga, soliqchilar va bojxona qo‘mitasi rahbariyatiga murojaat qilmoqchimanki, ertangi kadrlaringizni bugun kelib saralang. Kelib ikkinchi, uchinchi bosqichdan, magistrantlarga dars o‘ting. Masalan, men hozir vazirlikka ishga olish bo‘yicha 4-5 nafar talabani ko‘z ostimga olib qo‘ydim. 4-5 ta dars mobaynida sinab, qaysi birlarini menga yordamchi, boshqalarini biror departamentga yarim stavka haq to‘lanadigan ishga ola boshlaymiz. Shuning uchun, har bir soha o‘zining kelajagini kelib saralasin, tanlasin, amaliyotdan o‘rgansin.
Ham murojaat, ham topshiriq
Bugun yoshlarga taklif berdimki, keyingi darslarni vazirlikda o‘tamiz, o‘sha yerda ekskursiya qilasiz, u yerda vazirlik faoliyatini o‘rganasiz deb. E’tibor berdimki, men hozir dars o‘tgan auditoriyani “Turonbank” jihozlab bergan ekan. Ya’ni bularning ko‘z o‘ngida shu muhrlanib qolyapti. Ertaga ular “Turonbank” uchun yaxshi kadr bo‘lib yetishib chiqishga harakat qiladi. Shuning uchun oliy ta’lim sohasini muhokama qilgan yaxshi. Ilmiy darajasi bormi, yo‘qmi, davlat hokimiyatidagilar, yetuk tadbirkorlar, biznesmenlar, marhamat kelib, o‘zini rivojlantirish bo‘yicha leksiyalar o‘qishsin, bittagina fanni olib, bitta auditoriyani jihozlab berishsin, yotoqxonadan to‘rtta xonani jihozlab berishsin. Bu butun jamiyat va davlat ishi. Bugun kelib doimiy darslardan birini yoritilishiga rozi bo‘lganimiz ham bir tomondan murojaat, ikkinchi tomondan topshiriq bo‘lishi uchundir. O‘zimizning yo‘nalish monitoringi bo‘yicha tegishli topshiriqlarni beraman. Har bir rahbar ta’lim muassasalari, davlat organlari bilan jamiyatning aloqasini yaxshilashi kerak, jamoatchilik nazoratini kuchaytirish lozim. Tanqid o‘z yo‘liga, tanqid ham oyna. Lekin bitta tanqid qilib qo‘yish bilan masala hal bo‘lmaydi. Bunga ishtirokchi kerak, yaxshilash bo‘yicha yelkama yelka turish zarur.
Izoh (0)