Global iqtisodiy o‘sish sur’ati zaiflashgani sababli, dunyoda xomashyo narxlari ham pasayishda davom etadi. Bu haqda Jahon bankiga tayanib “Kommersant” xabar bermoqda.
Ammo AQSH dollarining mahalliy valyutalarda mustahkamlanishi tufayli narxlar yuqoriligicha qoladi. Bu esa inflyatsiyaga qo‘shimcha bosim o‘tkazadi.
Shunday qilib, fevral oyidan beri Brent neftining narxi 6 foizga arzonlashdi, biroq neft import qiluvchi mamlakatlarning 60 foizi va don import qiluvchilarning 90 foizi milliy valyutalarda baholarning oshishiga duch keldi.
Jahon banki energiya narxlari joriy yilda 60 foizga oshganidan keyin 2023-yilda 11 foizga va 2024-yilda yana 12 foizga pasayishini kutmoqda. Ammo bundan keyin ham ular besh yillik o‘rtacha ko‘rsatkichdan 50 foizga yuqori bo‘lib qolaveradi.
Xuddi shu omil elektr energiyasi narxining oshishiga va transport xarajatlarining oshishiga ta’sir qiladi.
Yevropada gaz va dengiz orqali tashiladigan ko‘mir narxi allaqachon besh yillik o‘rtacha ko‘rsatkichdan 420 foiz va 180 foiz yuqori — tabiiy gaz narxining oshishi ham ko‘mir iste’molining oshishiga olib keladi.
Shu bilan birga, Brent neftining o‘rtacha narxi 2022-yilda bir barrel uchun 100 dollardan 2023-yilda 92 dollarga, 2024-yilda esa 80 dollarga tushishi kutilmoqda.
Joriy yilning uchinchi choragida noenergetika xomashyosi narxlari o‘tgan chorakka nisbatan 13 foizga, shu jumladan qimmatbaho metallar — 9 foizga, qishloq xo‘jaligi xomashyosi — 11 foizga pasaygan.
Shunday qilib, metallar narxi, bu yil 2% ga kamayganidan so‘ng, 15 foizga tushadi (bu Xitoyda ko‘chmas mulk bozorining pasayishi ham ta’sir qiladi), keyin esa barqarorlashadi.
Oziq-ovqat narxlari joriy yilda 13,4 foizga (shu jumladan g‘alla 20,6 foizga) oshadi, kelgusi yilda esa 5 foizga tushishi mumkin, — deya kutmoqda bank.
Yuqori energiya narxlari, masalan, boshqa xomashyo, xususan, o‘g‘itlar uchun yuqori narxlarni qo‘llab-quvvatlashi mumkin: ularning narxi bir yilda 66,1 foizga oshishi va kelgusi yilda 12,4 foizga kamayishi kutilmoqda.
Avvalroq Yevropada narxlar oshishi yana rekord darajaga yetgani haqida xabar berilgandi.
Izoh (0)