“Bill Geyts yoki Ilon Mask varianti ham bo‘lgan, ammo Murod Nazarov tanlangan”, “Muhabbat o‘quvchini qiziqtirgan mavzu”. Maktab darsliklari mualliflari jamoatchilik e’tiroziga javob berdi (video)

Ijtimoiy tarmoqlarda yangi o‘quv yilining boshlanishi bilan maktab darsliklarining ijara narxlari va darsliklarning  mazmuni keng muhokama qilindi. Muhokamalarda faol bo‘lgan tarmoq foydalanuvchilari dastlab darsliklarning ijara narxlari qimmatligi, keyinchalik mazmuni judayam sayoz ekanini, bugungi kun o‘quvchisiga to‘g‘ri kelmasligini gapirdi.

“Daryo” mazkur fikrlarga javoban prezidentga murojaat yo‘llagan maktab darsliklari mualliflarini suhbatga tortdi.

Suhbat jarayonida, 1, 2 va 3-sinflar uchun ona tili darsliklari muallifi Shokir Tursun  tanqidlarga quyidagicha munosabat bildirdi:

“O‘zbek tili darsligiga tadbirkor Murod Nazarovning kiritilishi juda ko‘p gapirildi va hamon gapirilmoqda. Mazkur darslik muallifi emasman. Til o‘qitish yo‘nalishida mutaxassis bo‘lganim uchun fikrimni aytib o‘taman. Tilda autentik, ya’ni hayotda mavjud bo‘lgan, orginal matn olinadi.

Darslikda biror narsani ichidan to‘qib yozish samarasizdir. Muallif  mavjud materiallardan foydalanadi.  Mavzuni kuzatganimda ko‘rdimki, mualliflarga shu uslubdagi matn kerak bo‘lgan va Murod Nazarovni tanlagan. Ular darslikka Bill Geyts yoki Ilon Maskni kiritishi mumkin edi, lekin o‘zbek insonni ma’qul ko‘rdi.

Bu yerda hech qanaqa muammo yo‘q. Agar u yerda Murad Building kompaniyasi shug‘illanadigan ishlar haqida ma’lumot bo‘lgan-da, bu reklama hisoblanar edi. Darslikda bunday ma’lumot ham yo‘q. Odamlarga nimasi yoqmayotganini tushinmayapmiz”, —deya izohladi.

Tabiiy fanlar darsliklari muallifi Sevara Hasanovaning fikrlariga ko‘ra, har bir darslik o‘z davrida eng zo‘ri bo‘lgan.

“Kitobni, darslikni yomonlash bu — xato. Bugungi o‘quvchi kechagi o‘quvchi emas. Bugungi o‘quvchi kechagi darslikni o‘qishga biroz zerikadi va undan-da, qiziqroq bo‘lgan ma’lumotlarni qidiradi.

Ijtimoiy tarmoqlar, jumladan, YouTube va internet saytlarida darslikda yo‘q, lekin judayam qiziqarli bo‘lgan ma’lumotlar bor. O‘quvchi aynan internet sahifalaridan qidirmasin, darslikka ko‘proq e’tibor bersin degan maqsad bilan jamoa bo‘lib harakat qilganmiz”, — deydi u.

Yana bir suhbatdosh, 6, 7, va 10-sinflar uchun ona tili darsliklari muallifi Mansur Siddiqov jamaotchilik tomonidan yangi ona tili darsliklaridan topilayotgan xatoliklarni izohlab, quyidagilarni aytib o‘tdi.

“Mazmun jihatidan e’tirozlar bor. Masalan, 10-sinf ona tili darsligining I bobida keltirilgan mavzuga nisbatan ‘Ona tili darsligida nega muhabbat mavzusi berilyapti? Bu bolalar fikrini chalg‘itadi’ degan fikrlar bildirilmoqda.

E’tibor berish lozimki, birinchidan, 10—11-sinfda bolalar o‘zi ona tili o‘qiydimi? Real olib qaraylik, 10—11-sinfda bolalar deyarli o‘qishmaydi ham. Faqat unversitetga tayyorgarlik ko‘rayotganlar tilshunoslik qismidan foydalanadi, ammo darsga kirsangiz bolalar umuman o‘qimayotganini ko‘rasiz. O‘quvchilarning yoshiga va hozirgi zamonga mos mavzu topish kerak edi.

Ikkinchidan, 10-sinf bolalari 16—17 yoshda bo‘ladi. Ularga hozir muhabbat haqida gapirmasak, qachon gapiramiz? Muhabbat mavzusi deganda, xalq muhabbat deganda tushunadigan noto‘g‘ri tasavvurlar haqida gap yo‘q, lekin mavzu qiziq. Bizning hayotimizda uchrayotgan narsalar bor”, — deydi darslik muallifi.

“Daryo” maktab darsliklari mazmuniga bo‘layotgan e’tirozlar bilan bog‘liq muammolarni o‘rganishda davom etadi.