• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +37°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    O‘zbekistonda go‘sht narxi o‘zgarishi nima bilan bog‘liq?

    Oziq-ovqat ta’minotida barqarorlikni saqlashga qaratilgan urinishlarga qaramay, ko‘plab rivojlanayotgan mamlakatlarda qishloq xo‘jaligidagi hosildorlik mavsumiy ob-havoga bog‘liq bo‘lib qolmoqda. Prognozlashtirish va makroiqtisodiy tadqiqotlar instituti (PMTI) O‘zbekistonda go‘sht narxini tahlil qildi.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Global iqlim o‘zgarishi sharoitida yog‘ingarchilik miqdorining kamayib ketishi oqibatlarini yumshatish, oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlash uchun qurg‘oqchil sharoitga moslasha oladigan ekin navlarini yaratish va ularni yetishtirish texnologiyalarini ishlab chiqish hamda tarqatish zarurati ortib bormoqda.

    Yog‘ingarchilik miqdori kamayishining ta’siri ayniqsa Afrikaning Sahroi Kabir hududidan janubiy yo‘nalishda joylashgan dunyodagi oziq-ovqat inqirozi markazida kuchli seziladi. 

    Bu yerda qishloq xo‘jaligi kambag‘al uy xo‘jaliklarining asosiy faoliyat turi hisoblanadi.

    Olimlar Eriksen, Ingram va Liverman (2009) o‘z tadqiqotlarida 2008-yilda kuzatilgan oziq-ovqat narxining global miqyosda oshishida iqlim hodisalari muhim rol o‘ynaganini aniqladi. 

    Tadqiqotlar yog‘ingarchilik miqdorining kamayib borishi go‘sht va go‘sht mahsulotlari narxining oshishiga ta’sir qilishini ko‘rsatdi. 

    Shunga ko‘ra, qurg‘oqchilikning mol go‘shti narxi o‘zgarishiga ta’siri ikki omilga bog‘liq. Bir tomondan, qurg‘oqchilik tufayli qoramollarni yaylovlarda boqish imkoniyati kamaysa, ikkinchi tomondan, mol go‘shti ishlab chiqarishda ozuqaning asosiy manbalari bo‘lgan makkajo‘xori va soya yetishtirish keskin qisqaradi.

     

    PMTI ekspertlari o‘tkazgan tahlil natijalariga ko‘ra, O‘zbekistonda go‘sht narxining o‘sishi mavsumiy xarakterga ega. Iyul, avgust, sentyabr va oktyabr oylarida eng yuqori o‘sish sur’atlari qayd etiladi. 

    Masalan, 2019-yilning ana shu oylarida mol go‘shti narxi 3,6 foiz, 7,6 foiz, 5,8 foiz va 2,1 foiz, 2020-yilda esa 0,6 foiz, 1,5 foiz, 3,3 foiz va 5,9 foizga oshgan. 

    O‘zbekistonda dekabr—yanvar oylarida narxning tushishi yoki kam miqdorda o‘sishi kuzatiladi.

    Go‘sht narxning o‘zgarish dinamikasi fevral oyining oxiri, mart va aprel oylaridagi yog‘in miqdori va bu oylardagi havo harorati bilan uzviy bog‘liq. 

    Yaylovlarda chorva mollari iste’mol qiladigan o‘simliklarning erta bahorda unib chiqishi, o‘sishi va yetilishidagi asosiy omil ham shu. 

    Xususan, fevral oyining oxiri va mart oyida yog‘ingarchilik miqdori va quyoshli kunlarning kam bo‘lishi o‘simliklar baravj o‘smasligi va yetilgan o‘simliklarning bo‘yi past bo‘lib qolishiga olib keladi. Bu esa ozuqa tanqisligini keltirib chiqaradi. 

    O‘zbekistondagi vaziyat

    O‘zbekistonda fevral, mart va aprel oylaridagi o‘rtacha yog‘ingarchilik miqdori 2019-yilda 118,0 mm ni tashkil etgan bo‘lsa, 2020-yilda 92,4 mm gacha kamaygan. 

    2018-2020-yillarni qamrab olgan tadqiqot natijalari mamlakatimizda 22 foiz holatda yog‘ingarchilikning o‘zgarishi mol go‘shti narxining o‘zgarishi bilan bir paytga to‘g‘ri kelishini ko‘rsatdi.

    Yog‘ingarchilik miqdori ma’lum bir davr uchun yomg‘ir va qorning taxminiy suv ekvivalenti yig‘indisi sifatida aniqlanadi. 

    Yangi yoqqan qor uchun 0,1 solishtirma og‘irlik qo‘llaniladi, ya’ni 10 dyuym (25,4 sm) yangi yoqqan qor bir dyuym (2,54 sm) yomg‘irga teng, deb hisoblanadi. 

    O‘zbekiston hududlari orasida Toshkent, Namangan, Surxondaryo va Jizzax viloyatlari eng ko‘p yog‘ingarchilik kuzatiladigan hududlar sanalsa, Qoraqalpog‘iston, Xorazm, Navoiy va Buxoro viloyatlari mazkur ro‘yxatda oxirgi o‘rinlardan joy olgan.

     

    Iqlim tadqiqotlari bo‘limi (Climatic Research Unit) ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekistonda yog‘ingarchilikning eng ko‘p miqdori 1969-yilda kuzatilgan. 

    O‘shanda yillik o‘rtacha yog‘in miqdori Toshkent viloyatida 77,1 mm, Namangan viloyatida 66,8 mm, Sirdaryo viloyatida 58,0 mm va Jizzax viloyatida 57,5 mm ga teng bo‘lgan. 

    So‘nggi yillarda O‘zbekistonda yog‘ingarchilikning eng ko‘p miqdori 2003-yilda kuzatilgan bo‘lib, 2020-yil bilan qiyoslaganda yog‘inlarning yillik o‘rtacha miqdoridagi farq seryog‘in hududlar hisoblanuvchi Toshkent viloyatida 22,9 mm, Namangan viloyatida 19,0 mm, Farg‘ona viloyatida 15,9 mm va Jizzax viloyatida 10,7 mm ni tashkil etgan.

    15.06.2022, 19:21   Izoh (0)   17110
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Yevropaning Rossiya yonilg‘isidan voz kechishi butun dunyo uchun jiddiy oqibatlarga olib kelmoqda

    15.06.2022, 18:44

    Ukraina AQSHdan uni lend-liz doirasida gaz bilan ta’minlashni so‘radi

    15.06.2022, 17:35

    Erdo‘g‘on Qora dengiz bo‘ylab gaz quvuri o‘tkazish boshlanganini ma’lum qildi

    15.06.2022, 02:24

    Butun dunyo bo‘ylab iqtisodiy o‘sish sekinlashdi — Fitch

    14.06.2022, 22:47

    Ukrainadan g‘alla eksport qilish uchun Boltiq dengizi orqali yangi yo‘l ochildi

    14.06.2022, 21:22

    O‘zbekiston Markaziy Osiyoda eng yirik bug‘doy iste’molchisi bo‘ldi

    14.06.2022, 20:21
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Suv — bebaho neʼmat: Agrobankdan fermerlar uchun yangi metodik to‘plam


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    Hyundai Uzbekistan - foizsiz bo‘lib to‘lash imkoniyati qaytdi!


    Moliyaviy firibgarliklar: firibgarlar keksalarni qanday aldamoqda 


    Mastercard Digital Uzbekistan 5- xalqaro PLAS-Forumida qatnashdi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    InfinBLACK - ortiqcha to‘lovlar talab qilmaydigan kredit karta


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi


    Chirchiqdagi yangi bog‘ - zamonaviy ko‘ngilochar va dam olish maskani ochildi


    Centrum Air yozgi yo‘nalish ochadi: Toshkentdan Issiqko‘lga to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslar

     

    Tavsiya etamiz

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10

    Ko‘zi o‘tkir, qulog‘i sezgir temir qushchalar. Razvedkachi dronlarning “katta akalari”

    3 iyun, 20:40
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Yaponiyada dengiz suvida eriydigan plastik yaratildi (video)

    Dunyo | 5 iyun, 11:50

    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi

    Reklama | 5 iyun, 10:30

    Qurbon hayiti kuni ayrim joylarda yomg‘ir yog‘ishi mumkin

    O‘zbekiston | 5 iyun, 11:36

    Bolgariya yevroni milliy valyuta sifatida qabul qilmoqchi

    Dunyo | 5 iyun, 11:20

    JCH—2026. O‘zbekiston mundial masalasini hal qilishga yaqin turibdi (prevyu)

    Sport | 5 iyun, 11:15

    Britaniyalik olimlar dunyodagi eng kichik skripkani yasadi

    Layfstayl | 5 iyun, 11:11

    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi

    Reklama | 5 iyun, 09:46

    Bolalar nafaqasi: 2024-yil yanvardan beri qancha oilaga to‘lov to‘xtatilgani maʼlum bo‘ldi

    Iqtisodiyot | 5 iyun, 10:55
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.