• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +32°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    O‘zbekistonda go‘sht narxi o‘zgarishi nima bilan bog‘liq?

    Oziq-ovqat ta’minotida barqarorlikni saqlashga qaratilgan urinishlarga qaramay, ko‘plab rivojlanayotgan mamlakatlarda qishloq xo‘jaligidagi hosildorlik mavsumiy ob-havoga bog‘liq bo‘lib qolmoqda. Prognozlashtirish va makroiqtisodiy tadqiqotlar instituti (PMTI) O‘zbekistonda go‘sht narxini tahlil qildi.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Global iqlim o‘zgarishi sharoitida yog‘ingarchilik miqdorining kamayib ketishi oqibatlarini yumshatish, oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlash uchun qurg‘oqchil sharoitga moslasha oladigan ekin navlarini yaratish va ularni yetishtirish texnologiyalarini ishlab chiqish hamda tarqatish zarurati ortib bormoqda.

    Yog‘ingarchilik miqdori kamayishining ta’siri ayniqsa Afrikaning Sahroi Kabir hududidan janubiy yo‘nalishda joylashgan dunyodagi oziq-ovqat inqirozi markazida kuchli seziladi. 

    Bu yerda qishloq xo‘jaligi kambag‘al uy xo‘jaliklarining asosiy faoliyat turi hisoblanadi.

    Olimlar Eriksen, Ingram va Liverman (2009) o‘z tadqiqotlarida 2008-yilda kuzatilgan oziq-ovqat narxining global miqyosda oshishida iqlim hodisalari muhim rol o‘ynaganini aniqladi. 

    Tadqiqotlar yog‘ingarchilik miqdorining kamayib borishi go‘sht va go‘sht mahsulotlari narxining oshishiga ta’sir qilishini ko‘rsatdi. 

    Shunga ko‘ra, qurg‘oqchilikning mol go‘shti narxi o‘zgarishiga ta’siri ikki omilga bog‘liq. Bir tomondan, qurg‘oqchilik tufayli qoramollarni yaylovlarda boqish imkoniyati kamaysa, ikkinchi tomondan, mol go‘shti ishlab chiqarishda ozuqaning asosiy manbalari bo‘lgan makkajo‘xori va soya yetishtirish keskin qisqaradi.

     

    PMTI ekspertlari o‘tkazgan tahlil natijalariga ko‘ra, O‘zbekistonda go‘sht narxining o‘sishi mavsumiy xarakterga ega. Iyul, avgust, sentyabr va oktyabr oylarida eng yuqori o‘sish sur’atlari qayd etiladi. 

    Masalan, 2019-yilning ana shu oylarida mol go‘shti narxi 3,6 foiz, 7,6 foiz, 5,8 foiz va 2,1 foiz, 2020-yilda esa 0,6 foiz, 1,5 foiz, 3,3 foiz va 5,9 foizga oshgan. 

    O‘zbekistonda dekabr—yanvar oylarida narxning tushishi yoki kam miqdorda o‘sishi kuzatiladi.

    Go‘sht narxning o‘zgarish dinamikasi fevral oyining oxiri, mart va aprel oylaridagi yog‘in miqdori va bu oylardagi havo harorati bilan uzviy bog‘liq. 

    Yaylovlarda chorva mollari iste’mol qiladigan o‘simliklarning erta bahorda unib chiqishi, o‘sishi va yetilishidagi asosiy omil ham shu. 

    Xususan, fevral oyining oxiri va mart oyida yog‘ingarchilik miqdori va quyoshli kunlarning kam bo‘lishi o‘simliklar baravj o‘smasligi va yetilgan o‘simliklarning bo‘yi past bo‘lib qolishiga olib keladi. Bu esa ozuqa tanqisligini keltirib chiqaradi. 

    O‘zbekistondagi vaziyat

    O‘zbekistonda fevral, mart va aprel oylaridagi o‘rtacha yog‘ingarchilik miqdori 2019-yilda 118,0 mm ni tashkil etgan bo‘lsa, 2020-yilda 92,4 mm gacha kamaygan. 

    2018-2020-yillarni qamrab olgan tadqiqot natijalari mamlakatimizda 22 foiz holatda yog‘ingarchilikning o‘zgarishi mol go‘shti narxining o‘zgarishi bilan bir paytga to‘g‘ri kelishini ko‘rsatdi.

    Yog‘ingarchilik miqdori ma’lum bir davr uchun yomg‘ir va qorning taxminiy suv ekvivalenti yig‘indisi sifatida aniqlanadi. 

    Yangi yoqqan qor uchun 0,1 solishtirma og‘irlik qo‘llaniladi, ya’ni 10 dyuym (25,4 sm) yangi yoqqan qor bir dyuym (2,54 sm) yomg‘irga teng, deb hisoblanadi. 

    O‘zbekiston hududlari orasida Toshkent, Namangan, Surxondaryo va Jizzax viloyatlari eng ko‘p yog‘ingarchilik kuzatiladigan hududlar sanalsa, Qoraqalpog‘iston, Xorazm, Navoiy va Buxoro viloyatlari mazkur ro‘yxatda oxirgi o‘rinlardan joy olgan.

     

    Iqlim tadqiqotlari bo‘limi (Climatic Research Unit) ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekistonda yog‘ingarchilikning eng ko‘p miqdori 1969-yilda kuzatilgan. 

    O‘shanda yillik o‘rtacha yog‘in miqdori Toshkent viloyatida 77,1 mm, Namangan viloyatida 66,8 mm, Sirdaryo viloyatida 58,0 mm va Jizzax viloyatida 57,5 mm ga teng bo‘lgan. 

    So‘nggi yillarda O‘zbekistonda yog‘ingarchilikning eng ko‘p miqdori 2003-yilda kuzatilgan bo‘lib, 2020-yil bilan qiyoslaganda yog‘inlarning yillik o‘rtacha miqdoridagi farq seryog‘in hududlar hisoblanuvchi Toshkent viloyatida 22,9 mm, Namangan viloyatida 19,0 mm, Farg‘ona viloyatida 15,9 mm va Jizzax viloyatida 10,7 mm ni tashkil etgan.

    15.06.2022, 19:21   Izoh (0)   17210
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Yevropaning Rossiya yonilg‘isidan voz kechishi butun dunyo uchun jiddiy oqibatlarga olib kelmoqda

    15.06.2022, 18:44

    Ukraina AQSHdan uni lend-liz doirasida gaz bilan ta’minlashni so‘radi

    15.06.2022, 17:35

    Erdo‘g‘on Qora dengiz bo‘ylab gaz quvuri o‘tkazish boshlanganini ma’lum qildi

    15.06.2022, 02:24

    Butun dunyo bo‘ylab iqtisodiy o‘sish sekinlashdi — Fitch

    14.06.2022, 22:47

    Ukrainadan g‘alla eksport qilish uchun Boltiq dengizi orqali yangi yo‘l ochildi

    14.06.2022, 21:22

    O‘zbekiston Markaziy Osiyoda eng yirik bug‘doy iste’molchisi bo‘ldi

    14.06.2022, 20:21
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi


    Anorbank va Beelab O‘zbekiston raqamli banking bozorida hamkorlik o‘rnatdi


    Oqtepa Lavash “Kalmar o‘yini” asosida Dalgona Boksini chiqardi


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


    BYD Astana Motors rasmiy dilerlik tarmog‘i Toshkentdagi barcha beshta dilerlik markazida "Best Buy Day" tadbirini o‘tkazadi


    American University of Technology (AUT) 28-iyun - Ochiq eshiklar kuniga taklif etadi


    Toshkent shahar hokimligi ko‘magida 2025-yil 2-4-oktyabr kunlari CAEx HoReCa & UzFPT ko‘rgazmasi bo‘lib o‘tadi


    “Wyndham Garden Charvak” kurort majmuasi qurilishi qanday kechayotganini ko‘rsatdi


    Click & Smart Business (sobiq UZKASSA): biznes muvaffaqiyati va mijozlar qulayligi uchun hamkorlik


    Toshkent va Bangkok o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov: Centrum Air yangi xalqaro yo‘nalishni ishga tushiradi 


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    “S&P” O‘zbekiston Milliy Bankining rеyting prognozini “ijobiy”ga ko‘tardi 


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Rossiyada migrant haydovchilarni ishdan bo‘shatish taklif qilindi

    Dunyo | 27 iyun, 13:08

    Tramp va Netanyaxu G‘azodagi urushni tugatishga kelishib oldi — OAV

    Dunyo | 27 iyun, 12:33

    Son Xyon Min “Tottenhem”ni tark etishga yaqin turibdi

    Sport | 27 iyun, 12:20

    “AQSH zarbalardan hech qanday yutuqqa erishmadi” — Eron oliy rahnamosi (video)

    Dunyo | 27 iyun, 12:03

    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud?

    Reklama | 27 iyun, 12:00

    Lego kompaniyasi “Maxfiy hujjatlar” seriali asosida yangi to‘plam taqdim etadi

    Qo‘ziqorin | 27 iyun, 11:46

    “Mahalla servis” kompaniyalari xodimlarining daromadi endi soliqqa tortilmaydi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 11:41

    Tailand kannabis uchun jinoiy javobgarlik joriy qilmoqchi

    Dunyo | 27 iyun, 11:26

    Pagani va Bulgari hamkorlikda olmos bilan bezatilgan giperkar yaratdi

    Layfstayl | 27 iyun, 10:59
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.