Yevropaning gaz uchun kurashi navbatdagi energiya tanqisligini keltirib chiqarishi mumkin

Yevropaning Rossiya gaziga muqobil variant izlash uchun kurashi dunyoni qishki energiya taqchilligi yoqasiga olib bormoqda. Bu haqda CNN xabar berdi.

Ukrainada urush boshlanganidan beri Yevropa energiya uchun Moskvaga qaramligini kamaytirishga harakat qildi.

Yevropa Ittifoqi davlatlari Rossiya gaziga muqobil bo‘lgan suyultirilgan gaz (LNG) sotib olish uchun kurashmoqda, chunki u quvurlar orqali emas, balki tankerlarda jo‘natilishi mumkin. Bundan tashqari, u ko‘mir yoki neftga qaraganda tozaroq yoqilg‘idir.

Ammo agar Ittifoq Rossiya gaziga bo‘lgan qaramligini keskin kamaytira olsa 2022-yil oxiriga kelib LNGga global talab taklifdan 26 mln tonnaga oshib ketadi.

Bu o‘tgan yilgi global LNG talabining qariyb 7 foiziga yoki taxminan 25 kunlik yetkazib berishga to‘g‘ri keladi.

Rossiya gazidan voz kechish orqali Yevropa butun jahon LNG bozorini beqarorlashtirdi, — deyiladi hisobotda.

Yevropa LNG’ni o‘zlashtirmoqda

Buyuk Britaniya fevral va aprel oylari orasida 28,2 mln tonna LNG import qilgan — bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 29 foizga ko‘p. Fransiya va Ispaniya eng katta xaridorlar edi.

Xalqaro energetika agentligi ma’lumotlariga ko‘ra, pandemiyadan keyin Osiyoda talabning keskin tiklanishi tufayli 2021-yilda global LNG savdosi 6 foizga o‘sdi.

Xaridorlar Yevropada talabning oshishi sababli narxlarning yanada oshishiga duch kelishlari mumkin.

LNG narxlari quvurlar orqali yetkazib beriladigan Yevropa tabiiy gazining narxlari bilan chambarchas bog‘liq. Yevropa gaz fyucherslarining benchmark narxlari hozirda 30 mmbtu ga yaqin — mart oyidagi rekord 67 dollardan past bo‘lgan.

Agar Rossiya to‘satdan Polsha, Bolgariya va Finlyandiyaga gaz yetkazib berishni to‘liq to‘xtatsa, bu narx 100 mmbtu dan oshib ketishi mumkin.

Osiyo kamida 2010-yildan beri LNG’ning eng yirik importchisi bo‘lib kelmoqda.

Keyingi qish LNG ta’minoti Yevropa va Osiyo o‘rtasidagi raqobatdosh talabni muvozanatlashi nuqtayi nazaridan katta xavf bo‘lib qolmoqda, — dedi LNG Americas muharriri Rut Liao.

Suyultirilgan gazga talab va taklifning katta qismi qisqa muddatli yoki moslashuvchan shartnomalarga yoki spot bozorga asoslanadi. Narx LNG qayerga ketishini hal qiladi, — dedi Deutsche Bank’ning katta iqtisodchisi Erik Heymann.

Natijada Osiyoda talab doimiy ravishda pasayib ketishi mumkin, bunda ba’zi mamlakatlar ko‘mir va neftdan foydalanishni ko‘paytirishga to‘g‘ri keladi, — deydi Rystad Energy.

Vortexa ma’lumotlariga ko‘ra, so‘nggi ikki oy ichida Yevropa LNG’ning 45 foizini AQSHdan import qildi. Qatar ittifoqni beshdan biriga LNG yetkazib berdi.

Avvalroq Yevropaning Rossiya tabiiy gazini LNG bilan almashtirish rejasi to‘siqlarga uchrayotgani haqida xabar berilgan edi.