O‘zbekistonda tabiiy monopoliyalar ro‘yxati e’lon qilindi

O‘zbekistonda 2022-yilning birinchi chorak yakunlariga ko‘ra, 129 ta tabiiy monopoliya kompaniyalari faoliyat ko‘rsatmoqda. Bu haqda “Daryo”ga Monopoliyaga qarshi kurashish qo‘mitasi statistikasidan ma’lum bo‘ldi.

Tabiiy monopoliya — tovar bozorining holati bo‘lib, unda texnologik xususiyatlar tufayli muayyan tovarlar (ishlar, xizmatlar) turlariga (bundan buyon matnda tovarlar deb yuritiladi) bo‘lgan talabni qondirishning raqobatli sharoitlarini yaratish mumkin emas yoki iqtisodiy jihatdan maqsadga muvofiq emas.

Tabiiy monopoliya subyekti — tabiiy monopoliya sharoitida tovarlar ishlab chiqarish (realizatsiya qilish) bilan band bo‘lgan xo‘jalik yurituvchi subyekt (yuridik shaxs).

Bir nechta kompaniyalar bir vaqtning o‘zida bir nechta xizmat turlari bo‘yicha monopoliyadir. Masalan, “Urganchtransgaz” (tabiiy gazni ishlab chiqarish orqali transportirovka qilish xizmatlari va elektr energiyasini transportirovka qilish xizmati).

Deyarli barcha monopoliyalar davlat korxonalari — “O‘ztransgaz”, “O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari”, “O‘zbekneftgaz” va boshqalar.

To‘liq ro‘yxat:

1.  “O‘ztransgaz” AJ.
2.  “Hududgazta’minot” AJ va uning tizimidagi 14 ta hududiy gaz ta’minoti korxonalari.
3.  “Issiqlik elektr stansiyalari” AJ va uning tizimidagi 7 ta issiqlik elektr stansiyasi.
4.  “O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari” AJ.
5.  “Hududiy elektr tarmoqlari” AJ va uning tizimidagi 14 ta hududiy elektr tarmoqlari korxonalari.
6.  Uzbekistan Airports AJ va jamiyat tarkibidagi 11 ta xalqaro aeroport.
7.  “Urganchtransgaz” UK.
8.  “O‘zbekgidroenergo” AJ va uning tizimidagi 13 ta gidroelektrostansiyasi.
9.  “Maxsusenergogaz” AJ.
10.  “O‘zbekiston temir yo‘llari” AJ.
11.  “O‘zbekiston pochtasi” AJ.
12.  “Damxo‘ja suv ta’minoti” MCHJ.
13.  “O‘zaeronavigatsiya” DUK.
14.  “O‘zbekneftgaz” AJ.
15.  “Kommunalik issiqliq orayi” AJ.
16.  “Taxiatosh Issiqlik tarmoqlari” MCHJ.
17.  “Qo‘ng‘irot mintaqaviy temir yo‘l uzeli” UK.
18.  “Qoraqalpoq suv ta’minoti” MCHJ.
19.  “Issiqlik manbai” DUK.
20.  “Andijon suv ta’minoti” MCHJ.
21.  “Andijon biokimyo zavodi” AJ.
22.  “Buxoro xalqaro aeroporti” MCHJ.
23.  “Buxoro mintaqaviy temir yo‘l uzeli” UK.
24.  “Buxoroenergomarkaz” AJ.
25.  “Buxoro suv ta’minoti” MCHJ.
26.  “Buxoro neftni qayta ishlash zavodi” MCHJ.
27.  “Gazli magistral gaz quvurlari boshqarmasi”
28.  “Jizzax suv ta’minoti” MCHJ.
29.  Jizzax viloyati “Issiqlik manbai” DK.
30.  “Qarshi mintaqaviy temir yo‘l uzeli” UK.
31.  Qashqadaryo viloyati “Issiqlik manbai” DUK.
32.  “Qashqadaryo suv ta’minoti” MCHJ.
33.  “Muborakneftegaz-suvta’minot” UK.
34.  “Talimarjon issiqlik energiya stansiyasi” UK.
35.  “Navoiy xalqaro aeroporti” MCHJ.
36.  “Navoiy kon-metallurgiya kombinati” DK.
37.  “Navoiy suv ta’minoti” MCHJ.
38.  “Yangi Zarafshon uy-joy kommunal bo‘limi”.
39.  “Muruntog‘ qo‘rg‘oni uy-joy kommunal bo‘limi”.
40.  “Daugiztog‘ qo‘rg‘oni uy-joy kommunal bo‘limi”.
41.  “Elkimyo-suvta’minot” MCHJ.
42.  “Navoiyazot” AJ.
43.  “Issiqlik manbai” DUK.
44.  “Elektroxim Story Mash” MCHJ.
45.  Namangan viloyati “Issiqlik manbai” DUK.
46.  “Namangan suv ta’minoti” MCHJ.
47.  “Toshpo‘lat obihayot ichimlik suvi” MCHJ.
48.  “Yangiobod shirin suv” MCHJ.
49.  “Begmatboy-G‘aniboy zilol suv” MCHJ.
50.  “Namangan xalqaro aeroporti” MCHJ.
51.  “Samarqand temiryo‘lni energiya bilan ta’minlash korxonasi”.
52.  “Samarqand burg‘u asboblari” AJ.
53.  “Elxolding ilmiy ishlab chiqarish birlashmasi” MCHJ.
54.  “Samarqand xalqaro aeroporti” MCHJ.
55. Samarqand viloyati “Issiqlik manbai” DUK.
56.  “Samarqand suv ta’minoti” MCHJ.
57.  “Yangiyer Karvon servis” MCHJ.
58.  “Sirdaryo suv ta’minoti” MCHJ.
59.  “Sirdaryo issiqlik elektr stansiyasi” AJ.
60.  “Gulbuloq chashmasi” NNT.
61.  “Termiz mintaqaviy temir yo‘l uzeli” UK.
62.  “Issiqlik manbai” ICHB.
63.  “Termiz temir yul suv ta’minoti” SHK.
64.  “Surxondaryo suv ta’minoti” MCHJ.
65.  “Denov suv ta’minoti qurilish va ta’mirlash” MCHJ.
66.  “Uzun tuman "Issiqlik manbai” ICHB.
67.  “Chirchiq qishloq xo‘jaligi texnikasi zavodi” AJ.
68.  “Yangiyo‘l yog‘-moy” AJ.
69.  “Olmaliq kon-metallurgiya kombinati” AJ.
70.  “Toshkent viloyati "Issiqlik manbai” ICHB.
71.  “Olmaliq issiqlik manbai” MCHJ.
72.  “Angren issiqlik energiyasi” DUK.
73.  “Chirchiq issiqlik energiyasi” ICHK.
74.  “Angren shahar "Kommunal xizmat ko‘rsatish” DK.
75.  “Ohangaron don” AJ.
76.  “Qibray issiqlik energiyasi” DUK.
77.  “Biokimyo” AJ.
78.  “O‘zbekiston metallurgiya kombinati” AJ.
79.  “O‘ztemiryo‘lyo‘lovchi” AJ.
80.  “Ohangaron sement” AJ.
81.  “Lokomotivnaya slujba Turkiston” MCHJ.
82.  “Toshkent suv ta’minoti” MCHJ.
83.  “Tovoqsoy suv” MCHJ.
84.  “Musaffo obi hayot” MCHJ.
85.  “Eyvalek maxsus temir beton” AJ.
86.  “Yangi Angren IES” AJ.
87.  “O‘zbekiston” MCHJ.
88.  “To‘qberdi kichik korxonasi”.
89.  “Botanika sanatoriysi” MCHJ.
90.  “Ammofos-Maxam” AJ.
91.  “Chimgan-Chorbog‘ suv ta’minoti” MCHJ.
92.  “Qo‘qon elektr ta’minoti masofasi”.
93.  “Viloyat Issiqlik manbai” ICHB.
94.  “Qo‘qon Issiqlik manbai” ICHK.
95.  “Kirguli Issiqlik manbai” MCHJ.
96.  “Quva Issiqlik manbai” ICHK.
97.  “Farg‘ona suv ta’minoti” MCHJ.
98.  “Shohimardonobod suv” NNT.
99.  “Oqar buloq” NNT.
100.  “Obi zam-zam” NNT.
101.  “Chashma-suv” NNT.
102.  “Chumbog‘ish bulog‘i” NNT.
103.  “Oqjar chashmasi” NNT.
104.  “Shirin shifo suv” NNT.
105.  “Hayotbaxsh suv” NNT.
106.  “Qorasoqol obi hayoti” NNT.
107.  “O‘qchi obi-Zilol jamoa birlashmasi” NNT.
108.  “Chimyon suv halol jamoa” NNT.
109.  “Shohimardon Ramziddin servis” MCHJ.
110.  “Orzu jamoa uyushmasi” NNT.
111.  “Xorazm issiqlik manbai” DUK.
112.  “Xorazm Obi-hayot” MCHJ.
113.  “Xorazm suv ta’minoti” AJ.
114.  “Temir yo‘l suvi” MCHJ.
115.  “Toshissiqquvvati” DUK.
116.  “Toshkent davlat transport universiteti”
117.  “Toshkent mintaqaviy temiryo‘l uzeli” UK.
118.  “Islom Karimov nomidagi Toshkent xalqaro aeroporti” MCHJ.
119.  “Toshkent mexanika zavodi” AJ.
120.  “Zenit” MCHJ.
121.  “Fayz” MCHJ.
122.  “Toshkent issiqlik markazi” DUK.
123.  “Podyomnik” AJ.
124.  “O‘zelektroapparat-Elektrosheld” MCHJ.
125.  “ATM Logistik” MCHJ.
126.  “Toshkent shahar suv ta’minoti” MCHJ.
127.  “Rosinformservis” SHK.
128.  “Steyel Property Construction” MCHJ.
129.  “Toshkent devor panellari zavodi” MCHJ.

Avvalroq  O‘zbekistonda 2022-yilda 14 ta faoliyat turi bo‘yicha monopoliyalar tugatilishi haqida xabar berilgan edi.