Urush zonalari pul olib kirish va olib chiqish uchun qiyin hududlarda bo‘lgani sabab Ukraina kripto-aktivlariga murojaat qildi. Bu haqda The Economist xabar berdi.
Rossiya urush boshlagan 24-fevral kuni Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy harbiy holat e’lon qildi.
Markaziy bank aksariyat valyuta savdolarini to‘xtatdi va grivnaning rasmiy kursini muzlatib qo‘ydi va raqamli pul o‘tkazmalarini taqiqladi.
Ukrainaliklarning naqd pul yechib olishga urinishlari sababli norasmiy birjalarda grivnaning qiymati keskin tushib ketdi. Pul o‘tkazmalari vaqti bir necha kunga sekinlashdi.
Ammo mablag‘larga bo‘lgan ehtiyoj tez ortib borar ekan, Ukraina urush harakatlariga yordam berish uchun kripto-aktivlariga murojaat qildi.
Bu qanday amalga oshirilmoqda va kriptovalyuta fiat valyutasini taklif qila olmaydigan nimani taklif qilishi mumkin?
Urush boshlanganidan ikki kun o‘tgach, Ukraina hukumati ijtimoiy tarmoqlarda bitkoin, ethereum va tether hamyonlariga manzillarni joylashtirdi. Ukraina Raqamli transformatsiya vazirligi endi 14 xil kriptovalyutada xayriyalarni qabul qiladi.
Kriptovalyutalar dastlabki bir necha kun ichida haqiqatan ham yordam berdi, chunki biz ba’zi tezkor ehtiyojlarni qondira oldik, — dedi Ukrainaning Raqamli transformatsiyalar bo‘yicha vazir o‘rinbosarlaridan biri Aleks Bornyakov.
Hukumat hozirgacha 100 million dollar ekvivalentida mablag‘ yig‘di. Nodavlat notijorat tashkilotlari ham mablag‘ yig‘ish jarayonida.
Come Back Alive 2014-yildan beri harbiy texnika va mashg‘ulotlar uchun pul yig‘ib kelayotgan Ukraina nodavlat tashkiloti Patreon’dan voz kechganidan so‘ng kriptoga tayanadi.
U fiat valyutasida xayr-ehsonlarni qabul qiladigan, lekin ularni harbiy apparatlarga sarflashga ruxsat bermaydigan mablag‘ yig‘ish platformasi.
UkraineDAO kripto jamoasi Ukraina bayrog‘ining o‘zgarmas tokenini (NFT) 6,5 million dollarlik Ethereum uchun kimoshdi savdosiga qo‘ydi.
Elliptic tahliliy firmasiga ko‘ra, bu eng qimmat sotilgan o‘ninchi NFT hisoblanadi. Yig‘ilgan mablag‘ insonparvarlik yordamiga sarflanadi.
Xalqaro valyuta jamg‘armasi kabi muassasalar Ukrainaga milliardlab dollar yordam bergan. Mart oyida Amerikaning o‘zi favqulodda moliyalashtirish uchun 13,6 milliard dollar ajratishni ma’qulladi.
Ammo kripto xayriyalari ba’zi afzalliklarga ega. O‘tkazmalar bir zumda amalga oshiriladi, jismoniy shaxslar osongina xayriya qilishlari mumkin va kriptovalyutalar, nazariy jihatdan, hukumatlar yoki korxonalar tomonidan nazorat qilinmaydi.
Mart oyining boshiga kelib, Ukraina hukumati yig‘gan kriptoning yarmidan ko‘prog‘ini harbiy texnika, jumladan dori-darmon, o‘q o‘tkazmaydigan jiletlar uchun ballistik plitalar, ratsiyalar, askarlar uchun tushlik, termal kameralar va dubulg‘alarga sarfladi.
Yig‘ilgan mablag‘larning beshdan bir qismi to‘g‘ridan to‘g‘ri kriptoga sarflangan.
Bu Ukraina allaqachon kriptoni qabul qilganligini bildiradi. 2021-yilda mamlakat kriptovalyutalarni qabul qilish bo‘yicha dunyoda to‘rtinchi o‘rinni egalladi.
Urush boshlanganidan beri Ukraina hukumati kripto infratuzilmasini yaxshilashga harakat qildi. 16-mart kuni Ukraina prezidenti Zelenskiy kriptovalyuta bilan bog‘liq bir qator yangi qoidalarni imzoladi.
Endilikda banklarga kripto-kompaniyalar uchun hisob ochishga ruxsat berildi va birjalarni hukumatda ro‘yxatdan o‘tkazishni talab qilish kabi firibgarlikka qarshi yangi himoya choralari ishlab chiqildi.
Regulyatorlar nazoratning yangi vakolatlariga ham ega bo‘lishlari rejalashtirilmoqda.
Xalqaro o‘tkazmalar uchun kriptodan foydalanish hajmi ortayotgani bir qancha xavflarni keltirib chiqaradi.
Amerika va Yevropa qonun chiqaruvchilari rossiyaliklarning sanksiyalardan qochish uchun bunday valyutalardan foydalanishidan va firibgarlik holatlari yuz berishidan xavotirda.
Kriptovalyuta orqali pul o‘tkazish ham yuqori tranzaksiya to‘lovlarini talab qiladi. Birjalar kabi vositachilar kiberhujumlarga moyil bo‘lishi mumkin.
Kriptovalyutani qabul qiladigan yetkazib beruvchilarni topish juda qiyin, chunki ko‘pgina kriptovalyutalarning qiymatlari o‘zgaruvchan bo‘lib, ularni to‘lovlar va tranzaksiyalar uchun foydasi kamroq.
Ukraina hukumati kripto xayriyalarini qadrlaydi. Raqamli infratuzilmaning bir qismini allaqachon qurib bo‘lgani sabab bu turdagi xayriyalarni qabul qilish uchun juda yaxshi holatda.
Kripto mablag‘lari xayriyaning faqat kichik bir qismi bo‘lishi mumkin, ammo Ukraina olishi mumkin bo‘lgan barcha yordamni qadrlaydi.
Avvalroq xakerlar 2022-yilning birinchi choragida blokcheyn-platformalardan rekord – 1,3 mlrd dollar o‘g‘irlagani haqida xabar berilgan edi.
Izoh (0)