Уруш зоналари пул олиб кириш ва олиб чиқиш учун қийин ҳудудларда бўлгани сабаб Украина крипто-активларига мурожаат қилди. Бу ҳақда The Economist хабар берди.
Россия уруш бошлаган 24 февраль куни Украина президенти Владимир Зеленский ҳарбий ҳолат эълон қилди.
Марказий банк аксарият валюта савдоларини тўхтатди ва гривнанинг расмий курсини музлатиб қўйди ва рақамли пул ўтказмаларини тақиқлади.
Украиналикларнинг нақд пул ечиб олишга уринишлари сабабли норасмий биржаларда гривнанинг қиймати кескин тушиб кетди. Пул ўтказмалари вақти бир неча кунга секинлашди.
Аммо маблағларга бўлган эҳтиёж тез ортиб борар экан, Украина уруш ҳаракатларига ёрдам бериш учун крипто-активларига мурожаат қилди.
Бу қандай амалга оширилмоқда ва криптовалюта fiat валютасини таклиф қила олмайдиган нимани таклиф қилиши мумкин?
Уруш бошланганидан икки кун ўтгач, Украина ҳукумати ижтимоий тармоқларда биткоин, ethereum ва tether ҳамёнларига манзилларни жойлаштирди. Украина Рақамли трансформация вазирлиги энди 14 хил криптовалютада хайрияларни қабул қилади.
Криптовалюталар дастлабки бир неча кун ичида ҳақиқатан ҳам ёрдам берди, чунки биз баъзи тезкор эҳтиёжларни қондира олдик, — деди Украинанинг Рақамли трансформациялар бўйича вазир ўринбосарларидан бири Алекс Борняков.
Ҳукумат ҳозиргача 100 миллион доллар эквивалентида маблағ йиғди. Нодавлат нотижорат ташкилотлари ҳам маблағ йиғиш жараёнида.
Come Back Alive 2014 йилдан бери ҳарбий техника ва машғулотлар учун пул йиғиб келаётган Украина нодавлат ташкилоти Patreon’дан воз кечганидан сўнг криптога таянади.
У fiat валютасида хайр-эҳсонларни қабул қиладиган, лекин уларни ҳарбий аппаратларга сарфлашга рухсат бермайдиган маблағ йиғиш платформаси.
UkraineDAO крипто жамоаси Украина байроғининг ўзгармас токенини (NFT) 6,5 миллион долларлик Ethereum учун кимошди савдосига қўйди.
Elliptic таҳлилий фирмасига кўра, бу энг қиммат сотилган ўнинчи NFT ҳисобланади. Йиғилган маблағ инсонпарварлик ёрдамига сарфланади.
Халқаро валюта жамғармаси каби муассасалар Украинага миллиардлаб доллар ёрдам берган. Март ойида Американинг ўзи фавқулодда молиялаштириш учун 13,6 миллиард доллар ажратишни маъқуллади.
Аммо крипто хайриялари баъзи афзалликларга эга. Ўтказмалар бир зумда амалга оширилади, жисмоний шахслар осонгина хайрия қилишлари мумкин ва криптовалюталар, назарий жиҳатдан, ҳукуматлар ёки корхоналар томонидан назорат қилинмайди.
Март ойининг бошига келиб, Украина ҳукумати йиғган криптонинг ярмидан кўпроғини ҳарбий техника, жумладан дори-дармон, ўқ ўтказмайдиган жилетлар учун баллистик плиталар, рациялар, аскарлар учун тушлик, термал камералар ва дубулғаларга сарфлади.
Йиғилган маблағларнинг бешдан бир қисми тўғридан-тўғри криптога сарфланган.
Бу Украина аллақачон криптони қабул қилганлигини билдиради. 2021 йилда мамлакат криптовалюталарни қабул қилиш бўйича дунёда тўртинчи ўринни эгаллади.
Уруш бошланганидан бери Украина ҳукумати крипто инфратузилмасини яхшилашга ҳаракат қилди. 16 март куни Украина президенти Зеленский криптовалюта билан боғлиқ бир қатор янги қоидаларни имзолади.
Эндиликда банкларга крипто-компаниялар учун ҳисоб очишга рухсат берилди ва биржаларни ҳукуматда рўйхатдан ўтказишни талаб қилиш каби фирибгарликка қарши янги ҳимоя чоралари ишлаб чиқилди.
Регуляторлар назоратнинг янги ваколатларига ҳам эга бўлишлари режалаштирилмоқда.
Халқаро ўтказмалар учун криптодан фойдаланиш ҳажми ортаётгани бир қанча хавфларни келтириб чиқаради.
Америка ва Европа қонун чиқарувчилари россияликларнинг санкциялардан қочиш учун бундай валюталардан фойдаланишидан ва фирибгарлик ҳолатлари юз беришидан хавотирда.
Криптовалюта орқали пул ўтказиш ҳам юқори транзакция тўловларини талаб қилади. Биржалар каби воситачилар киберҳужумларга мойил бўлиши мумкин.
Криптовалютани қабул қиладиган етказиб берувчиларни топиш жуда қийин, чунки кўпгина криптовалюталарнинг қийматлари ўзгарувчан бўлиб, уларни тўловлар ва транзакциялар учун фойдаси камроқ.
Украина ҳукумати крипто хайрияларини қадрлайди. Рақамли инфратузилманинг бир қисмини аллақачон қуриб бўлгани сабаб бу турдаги хайрияларни қабул қилиш учун жуда яхши ҳолатда.
Крипто маблағлари хайриянинг фақат кичик бир қисми бўлиши мумкин, аммо Украина олиши мумкин бўлган барча ёрдамни қадрлайди.
Аввалроқ хакерлар 2022 йилнинг биринчи чорагида блокчейн-платформалардан рекорд – 1,3 млрд доллар ўғирлагани ҳақида хабар берилган эди.
Изоҳ (0)