Iqtisodiy Sharh jurnali 2022-yilning aprel oyida O‘zbekistonda aholiga taqdim etilayotgan eng foydali mikroqarzlar haqida umumiy ma’lumot tayyorladi.
2022-yilning aprel holatiga ko‘ra, mijozlar mamlakatdagi mavjud 32 bankdan 24 tasidan mikroqarz olishlari mumkin.
Reytingda kreditning foiz stavkasi, muddati va miqdori kabi asosiy shartlar hisobga olingan.
2021-yil oktabrda chop etilgan oldingi sharh e’lon qilingandan beri o‘tgan muddat davomida stavkalar o‘rtacha 3−4 foizga o‘sgan. Stavkalar yillik 26 foizdan 38 foizgacha bo‘lsa, kredit summasi 2,2 mln so‘mdan 50 mln so‘mgacha bo‘lmoqda.
Mikroqarzlar banklar tomonidan faqat jismoniy shaxslarga bir necha shartlar asosida taqdim yetiladi. Shu bilan birga, mikroqarzlar miqdori qarz oluvchining to‘lov qobiliyatiga bog‘liq, ammo 50 mln so‘mdan oshmasligi lozim.
Mikroqarzni berish naqd pul yoki mablag‘larni bank kartasiga o‘tkazish yo‘li bilan milliy valyutada amalga oshiriladi. Bank kartasi debet yoki kredit bo‘lishi mumkin.
Markaziy bank hisobotiga ko‘ra 2021 yilda jismoniy shaxslarga tijorat banklari tomonidan ajratilgan mikroqarzlar 9,95 trln so‘mni tashkil etgan.
Mikroqarzlar ajratiash va ularni qaytarish milliy valyuta – so‘mda amalga oshiriladi. Tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, O‘zbekistondagi 32 ta bankdan mikroqarzlar faqat 24 ta bank tomonidan berilmoqda.
Quyidagi banklar aholiga mikroqarzlar ajratmaydi yoki bo‘lmasa vaqtinchalik ajratilishi to‘xtatilgan:
- “Kapitalbank”;
- “O‘zagroeksportbank”;
- “Anorbank”;
- “Turkistonbank”;
- “Invest Finans Bank”;
- “KDB Bank O‘zbekiston”;
- “Hi-tech bank”;
- “Eron Saderat bank”.
Hisob-kitoblarga ko‘ra, “Ziraat bank” mikroqarzlar bo‘yicha reytingning yetakchisiga aylandi. Ushbu bankda 36 oygacha yillik foiz stavkasi 26 foiz va maksimal miqdori 50 mln so‘m bo‘lgan mikroqarzlar taklif qilinmoqda.
Mikroqarzlar reytingiga ko‘ra, “O‘zsanoatqurilishbank” 2-o‘rinni egalladi, bu yerda uch yil muddatga 26,9 foiz yillik stavkada va miqdori 50 mln so‘mgacha kredit rasmiylashtirish mumkin bo‘ladi.
O‘tgan yilning oktabr oyidagi sharhga nisbatan o‘rtacha yillik foiz stavkasi joriy yilning aprel oyida 25,8 foizdan 29 foizga oshgan.
Natijada “Qishloq qurilish bank”, “Ipoteka bank”, “O‘zmilliybank”, “Trast bank”, “Agrobank” reytingda 3-o‘rinni egallashdi va quyidagi tartibda mikroqarzlarni: yillik foiz stavkasi 26 foiz, maksimal miqdori 50 mln so‘m va 24 oygacha bo‘lgan muddatga taqdim etmoqda.
Bundan tashqari, mikroqarzlar bo‘yicha eng yuqori foiz stavkalari “Davr bank” (38 foiz) va “Hamkor Bank” (38 foiz) kabi banklar tomonidan ajratilmoqda.
Kreditlar bo‘yicha ma’lumotlar sharh e’lon qilingan vaqt uchun mavjud. Kredit shartlari o‘zgarishi mumkin.
Avvalroq O‘zbekistonda 2022-yil aprel oyi uchun eng foydali iste’mol kreditlari ma’lum bo‘lgan edi.
Izoh (0)