Urushning 21-kuni: Mariupolda yuzlab odamlar yashiringan teatr bombardimon qilindi. Zelenskiy G‘arbdan qurol so‘radi, Bayden milliard dollarlik harbiy yordam berishga qaror qildi (foto va video)

Ukrainada urush roppa-rosa uch haftadan beri davom etmoqda. 16-mart kuni Kiyevda kuchaytirilgan komendantlik soati amalda bo‘ldi — aholiga maxsus ruxsatnomalarsiz uylarini tark etish taqiqlandi. Mariupolda drama teatri binosi butunlay vayron qilindi. Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy AQShdan mamlakat osmonini yopishni yoki havo mudofaasini ta’minlashni talab qildi. Meduza 16-mart, urushning 21-kunidan asosiy ma’lumotlar va fotosuratlarini jamladi.

Vladimir Zelenskiy G‘arbdan Ukraina osmonini yopishni yana so‘radi. Ukraina prezidenti AQSh Kongressi oldida so‘zga chiqib, yana G‘arbdan Ukraina osmonini yopishni yoki mamlakatiga havo hujumidan mudofaa tizimlari va aviatsiya berishni so‘radi. “Rossiya Ukraina osmonini minglab odamlar uchun o‘lim manbaiga aylantirdi”, — dedi u amerikaliklarga 1941-yilda Perl Xarbor portlashi va 2001-yil 11-sentabr hujumlarini eslatib. Zelenskiy Kongress a’zolariga Ukraina shaharlarining portlatilishi va o‘qqa tutilishi aks etgan videolavhani ko‘rsatdi. Nutqi yakunida esa ingliz tilida AQSh prezidenti Jo Baydenga murojaat qilib, uni “dunyoning” va tinch hayot uchun intilayotgan barchaning yetakchisi bo‘lishga chaqirdi.

Ko‘p o‘tmay, Bayden Ukrainaga milliard dollarlik harbiy yordam paketi, jumladan 800 ta havo mudofaa tizimi, 9000 ta tankga qarshi qurollar, 7000 ta o‘qotar qurollar va 20 millionta o‘q-dorilar berilishini e’lon qildi. Bayden AQShning Ukrainani eng yangi qurollari bilan ta’minlashga tayyorligi belgisi sifatida dronlarning yetkazib berilishini alohida ta’kidladi.

Mariupol hukumati yuzlab odamlar yashiringan drama teatriga Rossiya bombalari tashlanganini xabar qildi. Mahalliy OAV vayron bo‘lgan teatrning fotosuratlari va videolarini chop etdi. Ularda binoning muhim qismi qulagani, vayronalar yonayotganini, bino ustida tutun ko‘tarilayotganini ko‘rish mumkin.

Mart oyi boshida ushbu drama teatri evakuatsiya uchun odamlar yig‘iladigan joylardan biri sifatida e’lon qilingandi, ammo yaqin vaqtgacha bu yerdan evakuatsiya deyarli amalga oshirilmagan. Mariupol shahar kengashining bugungi hisobotiga ko‘ra, yuzlab odamlar teatr binosidan, jumladan hozirda vayronalar ostida qolgan bomba boshpanasida qo‘nim topgan. Sun’iy yo‘ldoshdan olingan suratlardan ko‘rinib turibdiki, bino yaqinidagi ikkita asfalt maydonda “BOLALAR” deb yozilgan.

Ukraina Now telegram kanali teatr ichidan olingan videoni e’lon qildi: unda chindan ham har bir xonada ko‘p odamlarni ko‘rish mumkin, ularning aksariyati ayollar va bolalardir. Video 10-mart yoki undan avval suratga olingan (o‘sha kuni videoning to‘liq versiyasi “Azov” YouTube kanalida e’lon qilingan; video oxirida teatrda mingdan ortiq odam borligi aytilgan) . Ukraina Now telekanali, shuningdek, Mariupolni tark etgan odamning gaplaridan iqtibos keltirdi — u teatrda odamlar “yerto‘lada, zalda, sahnada” joylashganini aytdi va ularning sonini bir yarim ming kishi deb baholadi.

Teatr portlashida halok bo‘lganlar va jarohatlanganlar haqida hozircha rasmiy ma’lumotlar yo‘q – shahar ma’muriyati “bu dahshatli va g‘ayriinsoniy harakat ko‘lamini haligacha baholab bo‘lmaydi, chunki shaharda turar-joylarni o‘qqa tutish davom etmoqda”, dedi. “Azov”ning ta’kidlashicha, rossiyalik harbiylar teatr odamlar bilan to‘la ekanini biladi, chunki “bu qochoqlarning yig‘ilishi uchun rasman belgilangan joy edi”.

Rossiya teatrning vayron qilinishida “Azov”ni aybladi. “Mavjud ishonchli ma’lumotlarga ko‘ra, millatchi “Azov” bataloni jangarilari o‘zlari minalagan teatr binosini portlatib, yangi qonli provokatsiyani amalga oshirgan”, — deyiladi Rossiya Mudofaa vazirligi bayonotida. Vazirlik ma’lumotlariga ko‘ra, mariupollik qochqinlar “Azov” natsistlari teatrda odamlarni asirda ushlab, binoning yuqori qavatida “o‘t ochish nuqtalari” o‘rnatganini aytishgan.

Shunga o‘xshash xabar rossiyaparast OAVlarda 16-mart kuni Donetks Axborot vaziri o‘rinbosari Daniyl Bezsonovning taklifiga binoan tarqaldi.

Bezsonov o‘zining Telegram-kanalida DXRga o‘tib ketgani aytilayotgan anonim sobiq “Azov” jangarisiga tayanib, “Ukraina jangarilarining shtab-kvartirasi Mariupol drama teatrining podvalida joylashgani, teatr zali esa tinch aholi bilan gavjum ekani, ularning qochib ketmasligi uchun ‘Azov’ polkining 12 nafar jangarisi qo‘riqlashini” aytdi. Ijtimoiy tarmoqlardagi rossiyaparast akkauntlarda shunga o‘xshash xabarlar avvalgi kunlarda ham tarqatilgan; endi Rossiya OAVlari ulardan Ukraina “provokatsiyasi”ning dalili sifatida foydalanmoqda.

Rossiya Mudofaa vazirligi ham shu tarzda bayonot berib, teatrning portlatilishini Mariupoldagi bolalar kasalxonasining vayron qilinganiga qiyosladi: “Tinch aholi hayotiga potensial xavf tug‘dirishini va millatchilar tomonidan 9-mart kuni Mariupoldagi 3-sonli kasalxonada amalga oshirilgan provokatsiyani hisobga olsak, shahar markazidagi teatr binosini portlatish nishoni sifatida hech qachon ko‘rmaganmiz”. Mudofaa vazirligi, shuningdek, Rossiya “Mariupol shahrida quruqlikdagi nishonlarga” birorta aviazarba bermaganini iddao qildi.

Ochiq manbalarda Rossiya Mudofaa vazirligining bayonotlarini shubha ostiga qo‘yadigan ma’lumotlar mavjud. Birinchidan, “Azov” tomonidan 10-mart kuni e’lon qilingan kadrlar teatrdagi odamlar “garovga olingani” haqidagi da’volarni tasdiqlamaydi: videodan teatrda odamlar boshpana topgani va u yerda yordam berilayotganini ko‘rish mumkin. Ikkinchidan, ijtimoiy tarmoqlarda 16-mart kuni Mariupolda boshqa portlashlar sodir etilgani haqida dalillar bor — xususan, Neptun basseyni vayron qilingan.

16-martga oid boshqa fotosuratlar