Rossiyaning O‘zbekistondagi elchisi Oleg Malginov O‘zbekistonda atom elektrostansiyasini (AES) qurish loyihasi hozirda qaysi bosqichda ekanini ma’lum qildi, deb xabar beradi “Podrobno”. Uning so‘zlariga ko‘ra, mazkur loyihaga to‘sqinlik ko‘ratayotgan davlatlar bor.
“AES masalasi prezidentlar tomonidan qo‘yilgan. Ular ushbu loyihani amalga oshirish maqsadini qo‘ygan holda ishlab chiqish jarayoniga start bergan. Hozirda mazkur jarayon mutaxassislar darajasida juda intensiv ketmoqda. Bu yerda qator texnik masalalar yuzaga keldi. Avvaliga reja bitta reaktor uchun edi, ammo olimlarning ma’lum fikrlari yuzaga keldi. O‘zbekistonda doim ham suv yetarli emasligi sabab boshqa turdagi reaktordan foydalanish taklif etildi. Ushbu masala, umuman olganda muhokama qilinmoqda”, — deydi elchi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, texnik va joylashtirish nuqtai nazaridan ma’lum qiyinchiliklar mavjud, biroq ular hal etilmoqda.
“Albatta, bu loyihaga boshqa bir qator davlatlarning yondashuvlari nuqtai nazaridan ham qiyinchiliklar mavjud. Atom elektr stansiyalari qurilayotgan boshqa mamlakatlarda ham Rossiyaning bunday yirik loyihalarni amalga oshirishiga to‘sqinlik qiluvchi ta’sirlar mavjud. Bu yerda ham shunday qilishga urinishmoqda”, — deya ta’kidlagan Malginov.
“Biz O‘zbekistonda AES qurilishidan xavotirga tushib, bunga qarshi chiqayotgan qo‘shni mamlakatlar borligini bilamiz, ammo ularning o‘zi uchta stansiyaga buyurtma bergan. Agarda ular tezroq qurilishni boshlab va uni yakunlasa, aynan ular mintaqada elektr energiya bilan savdo qilishni boshlaydi. Raqobat bor, shu sababli eng muhimi — kech qolmaslik. Albatta, hammasini hisobga olish kerak, ammo kech qolish ham kerakmas. O‘ylaymanki, ikki mamlakat siyosatchilari buni biladi”, — deydi rossiyalik diplomat.
Shuningdek, u mazkur loyiha oldinga siljishini, ammo hozir shoshish kerakmasligi, masala ekspoertlar va rahbariyat darajasida hal etilishini qo‘shimcha qilgan.
“Eng muhimi loyiha O‘zbekistonga ma’qul va keng jamoatchilik tomonidan qabul qilinishi. Bu yerda hozirda birlik yo‘q. Menga tez-tez O‘zbekiston AES qurib, Rossiyaga qaram bo‘lib qolishi, qarzi ko‘payishi haqida gapirishadi. Men bularning barchasi real asosga ega bo‘lmagan qo‘rqinchli hikoyalar ekani, chunki AES har qanday qiymatda ham o‘z samarasini beradi, tez emas, lekin shunday bo‘lishini aytaman”, — deydi Malginov.
Eslatib o‘tamiz, 2019-yilda “Rosatom” rahbari O‘zbekistonda AES bo‘lishining iqtisodiy foydasi haqida gapirgandi. Uning aytishicha, AESga investitsiya qilingan har bir dollar mahalliy yetkazib beruvchilarga 1,9 dollar, mamlakatning yalpi ichki mahsulotiga 4,3 dollar va soliq tushumlari shaklida budjetga 1,4 dollar daromad keltirishi mumkin.
“2019—2029-yillarda O‘zbekiston Respublikada atom energetikasini rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi Prezident qaroriga ko‘ra, O‘zbekiston atom elektr stansiyasi qurilishini 2022-yildan erta boshlamaydi.
Hujjatga ko‘ra, mamlakatdagi ilk atom elektr stansiyasini barpo etish uch bosqichda amalga oshiriladi. Birinchi bosqich — 2019—2020-yillarda AES quriladigan joy aniqlanadi, 2020—2021-yillarda loyihaning texnik-iqtisodiy asosini ishlab chiqish rejalashtirilmoqda. 2022-yildan esa obyekt qurilishiga kirishiladi.
Rossiya dizayni asosida quriladigan ushbu AES qiymati taxminan 11 milliard dollarga baholangan.
Izoh (0)