Sog‘liqni saqlash vazirligi mutaxassislari O‘zbekistonda nos ishlab chiqarish va sotishni qonun darajasida taqiqlashni tavsiya qilmoqda, deb xabar beradi “Rost24”.
Sog‘liqni saqlash vazirligi 2014-yilda Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti bilan birgalikda yuqumli bo‘lmagan kasalliklarning xavf omillarini o‘rganilganda quyidagilar aniqlangan: O‘zbekiston aholisining 12 foizi, erkaklarning 23,2 foizi, ya’ni har to‘rttadan bittasi, ayollarning 0,2 foizi nos iste’mol qiladi.
Bu Markaziy Osiyo mamlakatlari aholisi o‘rtasida nos iste’mol qilish ko‘rsatkichining eng yuqorisidir: Qirg‘izistonda — 5,2 foiz, Qozog‘istonda — 1,3 foiz, Turkmanistonda — 1,4 foiz. Bundan tashqari, tutunsiz tamaki mahsulotlarining 13—15 yoshdagi o‘smirlar orasida iste’mol qilinishining darajasi ham O‘zbekistonda qo‘shni mamlakatlarga qaraganda eng yuqori — 6 foiz. Bu ko‘rsatkich: Qirg‘izistonda — 5,1 foiz, Tojikistonda — 1,8 foiz, Qozog‘istonda — 0,6 foiz, Turkmanistonda — 0,2 foiz.
“Nos norasmiy yoki qo‘lbola usulda tayyorlanadi, uning tarkibi ko‘pincha qayerdandir olingan retsept bo‘yicha, tarkibiy qismlarning borligiga va ularning qiymatiga qarab belgilanadi. O‘zbekistonda nosvoy bozorlarda, ko‘chalarda va ta’lim muassasalari oldida ochiq sotiladi. Nosvoyning narxi filtrli sigaretalar narxidan taxminan 4—5 baravar past bo‘lib, bu esa ko‘pchilik uchun hamyonbop”, — deyiladi xabarda.
Mutaxassislarning ta’kidlashicha, tarkibida tamaki bo‘lgan har qanday mahsulot sog‘liq uchun xavfli.
Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, O‘zbekistonda traxeyada o‘rtacha 3,9 marta, og‘iz bo‘shlig‘ida o‘rtacha 3,8 marta, milklarda 3,1 marta, qizilo‘ngachda 2,5 marta, oshqozonda va burun-halqumda 2 marta ko‘p xavfli o‘smalardan o‘lim kuzatilgan. O‘lim asosan 30—69 yoshdagi erkaklar o‘rtasida shu yoshdagi ayollarga qaraganda ancha ko‘proq uchraydi. Mutaxassislarning so‘zlariga ko‘ra, bu nos va boshqa tamaki mahsulotlari iste’mol qilinishiga bevosita bog‘liq.
“Nosvoy sotuvi va ishlab chiqarilishini tartibga solish juda qiyin, chunki u qo‘lbola usulda yoki uy sharoitida, sanitariya normalariga rioya qilmasdan tayyorlanadi, nazorat idoralari nosvoyning xavfsizligi va sifatini nazorat qilish uchun zarur resurslarga (texnologik, moliyaviy va boshqa) ega emas”, — deyiladi xabarda.
Izoh (0)