O‘zbekiston 2030-yilga qadar qayta tiklanadigan energiya (QTE) manbalari ulushini 25 foizgacha oshirishni rejalashtirmoqda. Bu haqda Energetika vazirligi tomonidan e’lon qilingan ma’lumotlarga tayanib “Kun.uz” xabar berdi.
Qayd etilishicha, bugun mamlakatda ishlab chiqarilayotgan elektr energiyasi umumiy hajmida qayta tiklanadigan energiya manbalarining ulushi 10 foizni tashkil etadi, qolgan 90 foizi an’anaviy manbalardan ishlab chiqarilmoqda.
“Respublikada elektr energiyasi ishlab chiqarishning yangi yo‘nalishlarini joriy qilish maqsadiga erishish uchun qayta tiklanadigan manbalarning shamol va quyosh energiyasi kabi ustuvor turlaridan foydalanish imkoniyatini beradigan texnologiyalarni o‘zlashtirish, ularni amaliyotda qo‘llash bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar olib borilmoqda.
Shamol energetikasi bo‘yicha yetakchi mutaxassislarning fikriga ko‘ra, O‘zbekiston geografik joylashuvi va iqlim sharoiti bois ushbu yo‘nalishda ulkan salohiyatga ega.
O‘zbekiston QTE yo‘nalishini izchil rivojlantirish maqsadida shamol generatorlarini bunyod etish, ulardan foydalanish bo‘yicha raqobatbardosh shartlarni taklif qilayotgan yirik kompaniyalar bilan muzokaralar olib bormoqda”, — deyiladi ma’lumotda.
2020-yil 8-iyun kuni O‘zbekiston Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi va BAAning Masdar kompaniyasi o‘rtasida investitsiyaviy shartnoma imzolandi. Mazkur hujjatga ko‘ra, BAA kompaniyasi Navoiy viloyatida shamol elektr stansiyasini (ShES) loyihalashtirish, moliyalashtirish, qurish va undan foydalanishni ta’minlaydi.
Bu Masdar tomonidan respublikada amalga oshirilayotgan ikkinchi yirik loyiha. O‘tgan yil oktabr oyida kompaniya davlat-xususiy sheriklik asosida Navoiy viloyatida 100 MVt quvvatga ega quyosh elektr stansiyasini qurish bo‘yicha tenderda g‘olib chiqqan. Loyiha bo‘yicha tegishli kelishuvlar 2020-yil yanvar oyida imzolangan.
Elektr stansiyaning foydalanishga topshirilishi yiliga 1,8 gVt/soat miqdorida arzon elektr energiyasi ishlab chiqarish hisobiga respublikaning energetika balansini diversifikatsiya qilish va mustahkamlashga imkon beradi. Bu 500 mingdan ziyod uy xo‘jaligining ehtiyojini qoplaydi degani.
Zamonaviy QTE texnologiyalarini joriy etish elektr energiyasini ishlab chiqarishda ishlatiladigan tabiiy gaz hajmini yiliga 175 million kub metrgacha kamaytirish imkoniyatini taqdim etadi. Bu, shuningdek, tejab qolingan energiya resurslari boshqa ehtiyojlarga yo‘naltiriladi, atmosferaga chiqariladigan karbonat angidrid sezilarli darajada (yiliga 1,1 million tonna) kamaytiriladi, degani”, — deyiladi vazirlik ma’lumotida.
Qayd etilishicha, yangi obyektni qurish ishlarini 2021-yil oxiriga qadar boshlash ko‘zda tutilmoqda. 2023-yil aprel oyida ishlab chiqarish quvvatlarining birinchi bosqichi (250 megavattgacha) va 2024-yil oxiriga qadar barcha quvvatlarni foydalanishga topshirish rejalashtirilgan.
Sentabr oyida Masdar kompaniyasi Navoiy viloyati Tomdi tumanida shamol salohiyatini o‘rganish uchun to‘rtta meteorologik ustun o‘rnatgandi. Bu viloyatda 500 MVt quvvatga ega shamol elektr stansiyasini qurish loyihasini amalga oshirishning navbatdagi bosqichi bo‘lgan.
“Kelajakdagi shamol elektr stansiyasining qurilish maydonida shamol salohiyatini o‘rganish natijalari loyihaning texnik-iqtisodiy va moliyaviy asoslash ishlarini yakunlashga imkon beradi. Bu, o‘z navbatida, xalqaro moliya institutlari bilan kredit shartnomalari tuzish uchun asos bo‘ladi”, — deyiladi xabarda.
Avvalroq O‘zbekistonning uzoq hududlarini kichik quyosh elektr stansiyalari yordamida suv va elektr energiyasi bilan ta’minlash rejalashtirilayotgani, mamlakatda o‘n yil ichida umumiy quvvati 5 ming megavatt bo‘lgan quyosh elektr stansiyalari qurilishi haqida xabar berilgandi.
Izoh (0)