O‘zbekiston Qirg‘izistonga 19,5 mln dollarlik atirgul eksport qilgani aytilgandi. Qirg‘iziston statistikasidagi ma’lumotlar bunga mos kelmadi

O‘zbekiston 2020-yilning o‘tgan 9 oyi davomida 8 ta xorijiy davlatga qiymati 19,8 million dollarga teng bo‘lgan atirgul eksport qilgani, shundan 19,5 million dollarlik eksport Qirg‘izistonga to‘g‘ri kelgani ma’lum qilingandi.

Iqtisodchi Otabek Bakirovning yozishicha, bu borada Qirg‘iziston Davlat statistika qo‘mitasidagi ma’lumotlar farq qiladi. Unda 2020-yilning 8 oyida O‘zbekistonda jami 815 ming dollarlik daraxt va boshqa o‘simliklar, ildizlar va shunga o‘xshash o‘simlik qismlari, uzilgan gullar va dekorativ o‘simliklar import qilingani qayd etilgan. Ya’ni, bu ro‘yxatda atirgullar importi 815 ming dollardan ham kamroq.

“Eksport deyilayotgan bu jarayon asosan qirg‘izistonlik norezident jismoniy shaxslar ishtirokidagi naqd valyuta kirimi va chiqimidan iborat, xolos. Bunday aldamchi statistika paydo bo‘lishida mahalliy rahbarlarning eksport rejasini xaspo‘shlashi, eksport rejasini bajarish zimmasiga yuklangan tadbirkorlar, manfaatdor spekulyantlar qo‘li bor”, — deydi iqtisodchi.

O‘zbekiston statistikasiga ko‘ra, 2020-yil yanvar–avgust oylarida Qirg‘izistonga 479 million dollarlik eksport amalga oshirilgan. Qirg‘iziston statistikasiga ko‘ra esa, 2020-yil yanvar–avgust oylarida O‘zbekistondan 115 million dollarlik import qilingan. Farq 3 barobardan ko‘p yoki 364 million dollarni tashkil etadi.

Shuningdek, Otabek Bakirov 2019-yilda meva-sabzavot eksporti bo‘yicha O‘zbekiston ma’lumotlari va meva-sabzavot importi bo‘yicha Qirg‘iziston ma’lumotlari 10 barobardan ko‘proqqa farqlanganini ham eslatib o‘tgan.

“Eksport raqamlarini bunday muttaham yo‘llar bilan soxtalashtirish viloyat va tumanlarda bir martalik emas, yillar davomida foydalanilayotgan tizimga aylantirib yuborilgan.

Meva-sabzavot va yuqoridagi kabi atirgul (atirgul operatsiyasi bu yil o‘ylab topilgan) eksporti raqamlarini soxtalashtirilgani va butun boshli jinoiy to‘daning pul o‘zlashtirish modeliga aylanganini ochiqlash uchun, albatta, eng yuqori darajada siyosiy iroda va tergov surishtiruvlari zarur bo‘ladi”, — deb ta’kidlagan iqtisodchi.

Shuningdek, Statistika qo‘mitasi taqdim etilgan raqamlardan kelib chiqib ma’lumotlarni shakllantirishini, “muammo eksportni qo‘shib yozishni sanoat darajasiga ko‘targan viloyat, tuman hokimliklari va eksport shakllanishi bilan bog‘liq manfaatdor idoralarning buzuq ekosistemasida” ekanligini bildirgan.