Ўзбекистон Қирғизистонга 19,5 млн долларлик атиргул экспорт қилгани айтилганди. Қирғизистон статистикасидаги маълумотлар бунга мос келмади

Ўзбекистон 2020 йилнинг ўтган 9 ойи давомида 8 та хорижий давлатга қиймати 19,8 миллион долларга тенг бўлган атиргул экспорт қилгани, шундан 19,5 миллион долларлик экспорт Қирғизистонга тўғри келгани маълум қилинганди.

Иқтисодчи Отабек Бакировнинг ёзишича, бу борада Қирғизистон Давлат статистика қўмитасидаги маълумотлар фарқ қилади. Унда 2020 йилнинг 8 ойида Ўзбекистонда жами 815 минг долларлик дарахт ва бошқа ўсимликлар, илдизлар ва шунга ўхшаш ўсимлик қисмлари, узилган гуллар ва декоратив ўсимликлар импорт қилингани қайд этилган. Яъни, бу рўйхатда атиргуллар импорти 815 минг доллардан ҳам камроқ.

«Экспорт дейилаётган бу жараён асосан қирғизистонлик норезидент жисмоний шахслар иштирокидаги нақд валюта кирими ва чиқимидан иборат, холос. Бундай алдамчи статистика пайдо бўлишида маҳаллий раҳбарларнинг экспорт режасини хаспўшлаши, экспорт режасини бажариш зиммасига юкланган тадбиркорлар, манфаатдор спекулянтлар қўли бор», — дейди иқтисодчи.

Ўзбекистон статистикасига кўра, 2020 йил январь–август ойларида Қирғизистонга 479 миллион долларлик экспорт амалга оширилган. Қирғизистон статистикасига кўра эса, 2020 йил январь–август ойларида Ўзбекистондан 115 миллион долларлик импорт қилинган. Фарқ 3 баробардан кўп ёки 364 миллион долларни ташкил этади.

Шунингдек, Отабек Бакиров 2019 йилда мева-сабзавот экспорти бўйича Ўзбекистон маълумотлари ва мева-сабзавот импорти бўйича Қирғизистон маълумотлари 10 баробардан кўпроққа фарқланганини ҳам эслатиб ўтган.

«Экспорт рақамларини бундай муттаҳам йўллар билан сохталаштириш вилоят ва туманларда бир марталик эмас, йиллар давомида фойдаланилаётган тизимга айлантириб юборилган.

Мева-сабзавот ва юқоридаги каби атиргул (атиргул операцияси бу йил ўйлаб топилган) экспорти рақамларини сохталаштирилгани ва бутун бошли жиноий тўданинг пул ўзлаштириш моделига айланганини очиқлаш учун, албатта, энг юқори даражада сиёсий ирода ва тергов суриштирувлари зарур бўлади», — деб таъкидлаган иқтисодчи.

Шунингдек, Статистика қўмитаси тақдим этилган рақамлардан келиб чиқиб маълумотларни шакллантиришини, «муаммо экспортни қўшиб ёзишни саноат даражасига кўтарган вилоят, туман ҳокимликлари ва экспорт шаклланиши билан боғлиқ манфаатдор идораларнинг бузуқ экосистемасида» эканлигини билдирган.