BMT atrof-muhitni tibbiy niqob va qo‘lqoplar bilan ifloslantirish darajasi ortganini ma’lum qildi

Koronavirus pandemiyasi atrof-muhitni bir marta ishlatiladigan mahsulotlar, shu jumladan, yuz niqoblari, himoya qo‘lqoplari va dezinfeksiya suyuqliklarining idishlari bilan ifloslantirish keskin ortishiga olib keldi. Bu haqda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Savdo va rivojlanish bo‘yicha konferensiyasi (YuNKTAD) tomonidan e’lon qilingan hisobotiga tayanib “RBK” xabar berdi.

Mutaxassislarning fikriga ko‘ra, COVID-19 koronavirusining pandemiyasi bilan bog‘liq cheklovchi choralar ko‘rilishi natijasida issiqxona gazlari emissiyasi 5 foizga kamaygan, ammo koronavirusga qarshi qaratilgan hamma choralar ham atrof-muhitga ijobiy ta’sir ko‘rsatmadi.

“Bizning ko‘chalarimiz, plyajlar va okeanlarimiz chiqindilarning sunamisiga, jumladan, plastik yuz niqoblari, qo‘lqoplar, dezinfeksiyalash uchun idishlar va oziq-ovqat qadoqlariga duch keldi”, deyiladi hisobotda.

YuNKTADning xalqaro savdo departamenti direktori Pamela Koks-Xemiltonning so‘zlariga ko‘ra, koronavirus tarqalishidan oldin ham plastik ifloslanish sayyora uchun eng asosiy tahdidlardan biri bo‘lgan.

“Odamlarning xavfsizligini saqlash va kasallikning oldini olish uchun mo‘ljallangan kunlik foydalaniladigan mahsulotlarga talab to‘satdan o‘sishi vaziyatni yanada yomonlashtirdi”, — deydi Koks-Xemilton.

Grand View Research konsalting kompaniyasining hisob-kitoblariga ko‘ra, bir martalik niqoblarning global savdosi 800 million dollardan 166 milliard dollarga ko‘tarildi.

YuNKTAD hisob-kitoblariga ko‘ra, pandemiya natijasida hosil bo‘lgan plastmassaning taxminan 75 foizi dengiz chiqindilariga aylanishi mumkin. Shu bilan birga, BMTning atrof-muhitga tegishli dasturiga ko‘ra, plastik chiqindilarning, xususan, baliqchilik, sayyohlik va dengiz transportiga salbiy ta’siri yiliga 40 milliard dollarni tashkil etadi.

YuNKTAD hukumatlardan plastmassadan foydalanishni tugatish yoki shisha, keramika, tabiiy tolalar, qog‘oz, karton, guruch po‘sti va tabiiy kauchuk kabi toksik bo‘lmagan hamda biologik parchalanadigan plastmassa o‘rnini bosuvchi vositalarga o‘tishni so‘radi.

“Rivojlanayotgan davlatlar ko‘plab plastmassa o‘rnini bosadigan mahsulotlarning asosiy yetkazib beruvchilari bo‘lganligi sababli, ortib borayotgan global talab ular uchun yangi savdo va investitsiya imkoniyatlarini yaratishi mumkin”, — dedi Koyek-Xamilton.

Uning so‘zlariga ko‘ra, ko‘plab plastik o‘rnini bosuvchi mahsulotlarning ishlab chiqarish tarkibidagi o‘zgarishlar yangi ish o‘rinlarini yaratishi mumkin.