“Daryo” muxbiri Azizbek Abduvaliyev “Toshkent — Tomchi” aviareysi yo‘lga qo‘yilishi munosabati bilan Qirg‘izistonning O‘zbekistondagi elchixonasi tomonidan Issiqko‘lga tashkillangan mediaturda bo‘lib qaytdi. Quyida uning safar taassurotlari bilan tanishasiz.
O‘zbekiston sayyohlar soni bo‘yicha peshqadam
O‘zbekiston o‘tgan yili Qirg‘izistonda dam olgan sayyohlar soni bo‘yicha Rossiya va Qozog‘istonni ortda qoldirib, birinchi o‘ringa chiqib oldi. Qirg‘iziston madaniyat, axborot va turizm vazirligining turizm departamenti direktori Maqsad Damir o‘g‘liga ko‘ra, 2018-yilda ularning soni 3 million 295 ming kishini tashkil etgan.
— Biz o‘zbekistonlik sayyohlarni jalb etish ustida muntazam ish olib bormoqdamiz. Qirg‘iz tomoni O‘zbekiston fuqarolarini mamlakatdagi sog‘lomlashtirish muassasalariga taklif etishdan manfaatdor, — dedi u “Toshkent — Tomchi” aviareysi tiklanishiga bag‘ishlangan matbuot anjumanida.
Masofa va mentalitetlar yaqinligi, ko‘plab chegara postlari ochilgani, avvaldan yaqin o‘zaro bordi-keldilar bunga salmoqli hissa qo‘shyapti. Tabiiyki, Qirg‘izistonga dam olish uchun borishni rejalashtirgan sayyohlarimizning aksariyati Issiqko‘lni tanlaydi.
Issiqko‘lga qanday borish mumkin?
Shaxsiy yoki yollangan avto. Oilaviy dam olish istagida bo‘lganlar uchun eng maqbul variant bo‘lsa ajab emas. Yo‘llarda muammosiz yoqilg‘i g‘amlab olish mumkin. Avtomobildan keyinchalik Issiqko‘lda sayr-sayohatlar uchun ham foydalansa bo‘ladi. Ortiqcha to‘xtashlar bo‘lmasa 12—14 soatda yetib borasiz.
Avtobus. Odatda katta guruh bo‘lib borganda tanladigan variant. “Toshkent” avtovokzalidan har kuni ikkita avtobus Bishkekka yo‘l olyapti. Chipta narxi bir tomonga 120 ming so‘m, 12 soat atrofida yo‘l bosiladi. Bishkekdan so‘ng Issiqko‘lgacha taksi, avtobus, yo‘nalishdagi taksi yoki poyezdda yetib olish mumkin, to‘rt soat chamasi yo‘l.
Yaxshi tomoni — ko‘pchilik bilan zerikmaysiz. Reyslarga qo‘yilayotgan avtobuslar ham shinam, telequrilmalar bilan jihozlangan. Minus tomoni —Qozog‘iston chegarasida avtobuslar soatlab turib qolganiga guvoh bo‘ldik. Tirbandlik, avtobus sinchiklab ko‘zdan kechiriladi, har bir yo‘lovchi hujjatlar to‘ldiradi va hokazo.
Poyezd. Yoz mavsumida haftada bir marta “Toshkent—Baliqchi” yo‘nalishida poyezd qatnovi yo‘lga qo‘yilgan. Davlat chegaralaridan o‘tishini hisobga olgan holda Baliqchigagacha bir sutkadan oshiqroq yuradi.
Aniqroq aytadigan bo‘lsak, Toshkentdan payshanba kunlari soat 20.50 da jo‘nab, Baliqchi shahriga mahalliy vaqt bilan soat 23.30 da yetib boradi. Bu yerdan Issiqko‘lgacha qo‘l uzatsa yetgudek.
Chipta narxi platskart, kupe yoki lyuks vagon tanlanishiga qarab 300 ming so‘mdan boshlanadi. Poyezdda vagon-restoran bor.
Samolyot. Eng qulay, biroq qimmatroq variant. Toshkentdan Bishkekka uchib, u yerdan Issiqko‘lga yetib olish yoki to‘g‘ridan-to‘g‘ri haftada bir qatnaydigan “Toshkent—Tomchi” yo‘nalishiga aviachipta olish mumkin. Tomchi aeroporti Issiqko‘lning o‘zida joylashgan, chipta narxi bir tomonga 130 dollar.
Toshkentdan Issiqko‘lgacha masofa 850 kilometr atrofida. Taqqoslash uchun, Toshkentdan Nukusgacha bo‘lgan masofa mashhur qo‘shiqda aytilgani kabi — 1100 kilometrdan oshiq. Chipta narxi 545 ming so‘m, valyutaga o‘girganda 65 dollar atrofida.
To‘g‘ri, mahalliy va xalqaro yo‘nalish degan tushunchalar bor, lekin ikki barobar farq baribir tushunarsiz. Balki bundan ikki yil avval yo‘lga qo‘yilgan ilk “Toshkent—Tomchi” aviareysi ko‘p o‘tmay bekor qilinishiga ham shu sabab bo‘lgandir?
Issiqko‘lda qayerga joylashsa bo‘ladi?
Bu endi xohishingiz va imkoniyatlaringizga bog‘liq. Issiqko‘lda kuniga 5 dollardan 500 dollargacha joylashish mumkin. Boshlag‘ich narxlar xususiy sektorga tegishli. Bu yerdagi aksariyat xonadonlar ijaraga qo‘yadi, ijara narxlari esa yaratilgan sharoitlarga (dush, televizor, konditsioner va hokazo) qarab ko‘tarilib boraveradi.
Issiqko‘l sohillarida 200 ga yaqin pansionat, sanatoriy, mehmonxona va dam olish markazlari faoliyat olib boradi. Ulardagi narxlar kuniga o‘rtacha 20 dollardan boshlanadi. Oilaviy kelgan bo‘lsangiz yoki yolg‘izlikni istasangiz qimmatroq narxda alohida kottedj yoki tanxausga joylashish mumkin.
Pansionat va sanatoriylarning qulay tomoni — atrofi o‘ralgan va qo‘riqlanadigan hudud, alohida toza plyaj. Tabiati nihoyatda go‘zal: oq qayinlar, archalar, daraxtlarda o‘rmalab yurgan olmaxonlar.
Issiqko‘ldagi “elitniy” sanatoriylarning aksariyatida faqat atirgullar ekilgan.
Bizda negadir urfdan qolgan atirgullar taratayotgan ifordan bosh aylanadi, manzarasidan ko‘z quvnaydi.
E’tibor berish kerak bo‘lgan jihat: Issiqko‘ldagi deyarli barcha dam olish markazlarida narx-navo mavsumga qarab o‘zgaradi. Sayyohlik mavsumi iyun oyi oxirida boshlanadi va sentyabrgacha davom etadi. Shunga qarab narxlar ham 1,5, hatto ikki baravar farqlanadi.
Aytaylik, pansionatda kuniga 50 dollar turgan ikki kishilik xona narxi iyul oyidan boshlab 80-100 dollarga aylanadi.
Issiqko‘lda qayerga borgan ma’qul?
Tabiiyki, eng go‘zal manzara ko‘lning o‘zi. Aytmatov asarlarida madh etilgan, hatto mashhur qissadagi kabi oq kemalarni ham kuzatish mumkin bo‘lgan ko‘l.
Dunyoning maydoni bo‘yicha eng katta 25 ta ko‘lidan biri (tuzli ko‘llar orasida esa Kaspiydan so‘ng ikkinchi), chuqurligi bo‘yicha yettinchi o‘rinda. Suvining tiniqligi jihatidan Baykalga taqqoslanadi.
Dengiz sathidan 1600 metr yuqorida joylashgan, o‘rtacha chuqurligi 278 metr. Qishda hech qachon muzlamaydi, balki nomi ham shunga bog‘liqdir.
Dengiz va tog‘ iqlimi uyg‘unligi sababli ob-havosi mo‘’tadil va yoqimli, yoz mavsumida o‘rtacha harorat +20 atrofida. Qirg‘izistonda turizmning asosiy daromad manbasi, mahalliy hukumat hatto ko‘lni “milliy boylik” deb e’lon ham qilgan.
Issiqko‘lda ishlab chiqarish korxonalari yo‘q, shu sabab ekologik vaziyatdan xavotirlanmasa ham bo‘ladi.
Chingiz Aytmatov nomidagi “Ruh O‘rda” madaniy markazi. 2002-yilda Cho‘lpon-ota shahrida ochilgan, Issiqko‘lda eng ko‘p tashrif buyuriladigan manzillardan biri.
Antiqa markaz, har sohadan bir shingil. Qirg‘iz millati, eng mashhur qirg‘iz — Chingiz Aytmatov, “Manas” eposi haqida batafsil ma’lumot olish mumkin.
Xiyobondagi maysalar ichiga yashiringan va siz tosh deb o‘ylagan vozkuchaytirgichlardan qirg‘iz oqinlari ijrosida “Manas”ni tinglaysiz. Turli madaniyatlarni aks etuvchi haykallar, installyatsiyalarga boy.
Hududida dunyo dinlari — islom, nasroniylik (katolik va pravoslavlarga alohida), buddaviylik va yahudiylik sharafiga 5 ta bino barpo etilgan. Shu sababli bu yer “Besh ibodatxona muzeyi” deb ham ataladi.
Xalqaro ko‘chmanchilar o‘yinlari. Issiqko‘ldagi Cho‘lpon-ota shahrida joylashgan ippodromda 2014-yildan beri har ikki yilda bir Xalqaro ko‘chmanchilar o‘yinlarining ochilish-yopilish marosimlari bo‘lib o‘tadi. Unda ishtirokchilar ot chopish, kurash, kamondan o‘q uzish kabi 20 dan ortiq etnik sport turi bo‘yicha bellashadi.
Ilk o‘yinlarda 19 davlatdan 580 nafar ishtirokchi qatnashgan bo‘lsa, 2018-yilda o‘tkazilgan uchinchi o‘yinlarga 66 mamlakatdan 1,5 ming nafardan ortiq sportchi keldi.
Qirg‘izistonning sobiq prezidenti Almazbek Atambayev tashabbusi bilan yo‘lga qo‘yilgan ushbu o‘yinlarni o‘tkazishdan maqsad ko‘chmanchi xalqlar madaniyatini saqlash, etnik sport turlarini rivojlantirish ekanligi aytiladi. Albatta, Qirg‘izistonning turizm salohiyatini ko‘z-ko‘z qilish niyati ham yo‘q emas.
Tabiat qo‘ynida faol dam olishni istovchilarga Sarichat-Ertosh davlat qo‘riqxonasi, Qorako‘l milliy tabiat bog‘i va Isroildagi O‘lik dengizga monand tuzli ko‘l, toshga bitilgan rasmlar—petrogliflari bilan mashhur “Ornok” arxeologik majmuasi, Grigorevsk va Semyonovsk tog‘ daralariga sayohatni ham tavsiya etish mumkin.
Xullas, keling, ko‘ring va baho bering. Issiqko‘lni biz ta’riflashga ulgurmagan go‘zal jihatlari hali talaygina...
Izoh (0)