Hindistonning Mumbay shahrida jamoat joylarida kabutarlarga yem berib, boqish taqiqlandi. Bu qaror mamlakatda katta bahslarga sabab bo‘lmoqda. Bu haqda BBC xabar berdi.
Ma’lum qilinishicha, mamlakatda qarama-qarshi tomonlarning bahsi tobora keskinlashmoqda. Bir tomonda — sog‘liqni saqlashni o‘ylayotgan mutasaddilar, boshqa tomonda esa kabutar boqishni qadriyat va muqaddas amaliyot deb biladigan jamoalar.
Mumbayda so‘nggi kunlarda o‘n yillardan buyon faoliyat yuritgan kabutarxonalar yopilgach, yuzlab odamlar norozilik uyushtirib, ikki marotaba politsiya bilan to‘qnashuv yuz bergan. Ayrim norozilar ochlik e’lon qilish bilan ham tahdid qilgan. Rasmiylar bu qarorni kabutarlar najasi sog‘liqqa xavf tug‘dirayotgani bilan izohlamoqda. Tadqiqotlarga ko‘ra, kabutar najasi nafas yo‘llari kasalliklari, o‘pka shamollashi va hatto o‘pkaning qisqarishiga olib kelishi mumkin. Hindiston bo‘ylab ushbu turdagi qushlar soni 2000-yildan beri 150 foizga oshgani aytilmoqda. Ularning har biri atrof-muhitni yiliga 15 kilogrammgacha axlat bilan ifloslantiradi.
Dehlida 2024-yili 11 yoshli bola o‘pkada yallig‘lanish keltirib chiqaradigan gipersensitiv pnevmoniya kasalligidan vafot etgan. Shifokorlar kasallikning sababini kabutar axlati va patlari bilan izohlagan. Pulmonolog RS Pal BBC’ga bunday holatlar tez-tez uchrashini ta’kidlab, shunday dedi:
“Hatto kabutarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri boqmasangiz ham, ularning deraza tokchalari yoki balkonlarda qolgan axlati ushbu kasallikni keltirib chiqarishi mumkin”.
Uning aytishicha, kabutarlar bilan doimiy aloqada bo‘ladigan odamlarda bakterial, virusli va zamburug‘li infeksiyalar ham ko‘p uchraydi. Shu xavotirlar sabab Mumbay ma’muriyati kabutar boqishni taqiqlab, kabutarxonalarni buzish ishlarini boshlab yuborgan. Biroq bu qaror qushlarni boqishni ibodat sifatida qabul qiladigan Jain jamoasi va hayvon huquqlari himoyachilarining keskin noroziligiga sabab bo‘lmoqda. Ularning fikricha, taqiq tufayli minglab kabutarlar ochlikdan qirilib ketishi mumkin.
Mutaxassislar esa muvozanatli yechim zarurligini ta’kidlamoqda. Hayvon huquqlari tashkilotlari kabutar boqishni ma’lum soatlarda — ertalab va kechqurun — ruxsat etishni taklif qilgan. Bu orqali ham jamoat salomatligi, ham odamlarning qushlarga mehrini saqlab qolish mumkin. Dehlilik fuqaro Sayid Ismatning aytishicha, u 40 yildan beri kabutarlarni boqib keladi va ularni o‘z oilasi deb biladi.
“Ular aybdor emas. Kabutarlar barcha mavjudotlar ichida eng ma’sumidir. Ularga ozgina yaxshilik bo‘lsa bas”, dedi Ismat.
Ushbu muammo faqatgina Mumbayda mavjud emas. Misol uchun, Venetsiyada ham tarixiy maydonlarda kabutarlarni boqish taqiqlangan. Bundan tashqari, Singapurda ham bunday harakatlarga katta jarimalar solinadi. Nyu York va Londonda esa kabutar oziqlantirish zonalari tartibga solinib, nazorat ostiga olingan.
Hindiston Oliy sudi poytaxt Dehli ko‘chalarini daydi itlardan zudlik bilan tozalash bo‘yicha qaror chiqargani haqida xabar berilgan edi. Qarorga mamlakatdagi xavotirli darajadagi quturish holatlari va it hujumlari sabab bo‘lgan. Uzoq yillardan beri davom etib kelayotgan daydi itlar muammosi 11-avgust kuni tegishli qaror chiqarilishi bilan yakunlangan.
Izoh (0)