Yong‘oq ishlab chiqaruvchilar va eksport qiluvchilar uyushmasi O‘zbekiston miqyosida yong‘oq, bodom va pista yetishtirishda zamonaviy texnologiyalar va navlardan foydalanish, lalmi yerlardan unumli foydalangan holda, zamonaviy yong‘oq, bodom va pista plantatsiyalarini barpo qilish hamda ishlab chiqarish hajmini ko‘paytirish maqsadida 2017-yil 1-iyun kuni O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev qarori asosida tashkil etilgan.
Yong‘oq, bodom va pistaning serhosil zamonaviy plantatsiyalarini tashkil etish, ilmiy usullarga asoslangan va suv resurslarni tejovchi texnologiyalarni keng joriy etish, yong‘oq, bodom va pista ishlab chiqarish hajmini ko‘paytirish choralarini keng targ‘ib qilish, mahsulotlarni sotish bozorlarini kengaytirish maqsadida, marketing tadqiqotlarini olib borish va eksport hajmini ko‘paytirish uyushmaning asosiy vazifalariga kiradi.
Uyushma, shuningdek, yong‘oq, bodom va pista ko‘chatlarini parvarish qilishga jalb etiladigan a’zolarni hamda agronomlarni agrotexnik tadbirlarni to‘g‘ri o‘tkazish bo‘yicha o‘qitishni tashkil etadi.
Uyushma tomonidan yong‘oqchilik sohasini rivojlantirishni xohlovchilarga va a’zolariga quyidagi xizmatlar taklif etadi:
- Agronomlar, fitopatolog, biotexnolog, mikrobiolog va boshqa mutaxassislar tomonidan ko‘rsatiladigan xizmatlar va maslahatlar;
- Ko‘chat yetkazib berish hamda ko‘chatlarni xarid qilish bilan bog‘liq bo‘lgan xizmatlar;
- Intensiv bog‘larni proyektlash xizmatlari, yong‘oq, bodom, pista bog‘lari uchun kerakli texnika va ko‘chatlarni xarid qilish bo‘yicha tavsiyalar va konsultativ xizmatlari;
- Yong‘oqchilik bo‘yicha dunyo tajribasidan ma’lumotlarni a’zolarga taqdim etish, yong‘oq maxsulotlarini eksport qilishda ko‘maklashish;
- Uyushma mutaxassislari nazoratida bog‘lar yaratish va parvarishlash.
Hozirgi kunda uyushmaga butun respublikadan 80 dan ortiq yong‘oq yetishtirish sohasida faoliyat olib borayotgan dehqon va fermer xo‘jaliklar a’zo bo‘lgan.
Yong‘oq va bodom bog‘lar butun respublika hududlarida barpo etilmoqda, jumladan, Samarqand, Jizzax, Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlarida yirik plantatsiyalarni misol keltirish mumkin.
2017-yilda yong‘oq uchun 500 gektar maydon ajratilgan bo‘lib, bahorgi mavsuvda yong‘oq ko‘chatlari ekildi. 2018-yilga yong‘oq hamda bodom plantatsiyalarning umumiy maydoni 5000 gektardan ortiq maydonda tashkil qilish rejalashtirilmoqda.
Respublikada yong‘oq, pista hamda bodom ko‘chatlarini ko‘paytirishni ustida ilmiy tadqiqotlar ham olib borilmoqda, shunga ko‘ra Samarqand viloyatining Jomboy tumanida ilmiy tadqiqot markazi hamda ishlab-chiqarish laboratoriyasi qurilmoqda.
Ushbu laboratoriya Invitro usulida yong‘oq, bodom va pista ko‘chatlarni ko‘paytirishga ixtisoslashtirilgan.
Laboratoriyaning umumiy maydoni 24 gektar tashkil topgan, 2 gektar ilmiy laboratoriya, 2 gektar yer maydoni ko‘chatlarni ko‘paytirish maqsadida qurilayotgan issiqxona hamda 18 gektar yerda intensiv ko‘paytirish maqsadida onalik bog‘ qurish rejalashtirilmoqda.
Kelgusida laboratoriya 100 dan ortiq ish o‘rinlarni yaratish kuchiga ega. Laboratoriya zamonaviy texnologiya va uskunalari bilan jihozlash rejalashtirilmoqda.
2017-yildan boshlab bugungi kunga qadar, uyushmaga AQSh, Ispaniya, Isroil, Turkiya va Chili davlatlardan malakali mutaxassislar tashrif buyurib, ular tomonidan bog‘larda amaliy mashg‘ulotlar o‘tkazilib, zamonaviy yong‘oq, pista va bodom plantatsiyalarni barpo qilish yuzasidan uyushma xodimlari bilan fikr almashinib kelinmoqda.
Uyushma xodimlari, a’zolari va Samarqand qishloq xo‘jalik instuti professor olimlari bilan birgalikda AQShning Kaliforniya shtatining U.C.Devis Universitetning professorlari ishtirokida ilmiy seminar o‘tkazdi.
Mazkur yilda uyushmaning biotexnolog va tuproqshunos mutaxassislari Turkiyadagi Invitro va tuproq analiz laboratoriyalarida bir oy davomida malaka oshirib keldi.
Ukraina davlatiga 2017-yilning oktabr oyida uyushma mutaxasislari tashrif doirasida “Ukraina milliy yong‘oq uyushmasi” bilan xamkorlik memorandumi imzolandi va hamkorlik aloqalari olib borilmoqda. Kelgusida Chili, AQSh va Avstraliya yong‘oq uyushmalari bilan hamkorlik aloqalarni o‘rnatish rejalashtirilmoqda.
2010—2020-yillar davomida uyushma dasturida 15000 gektardan ortiq yong‘oq, bodom hamda pista plantatsiyalari barpo etish rejalashtirilgan.
Respublikamizning har bir viloyatida hududiy Yong‘oqagro tashkil etish amalga oshirilmoqda.
Ilmiy tadqiqotlar va jahon tajribasi asosida ekishga tavsiya etilgan hamda respublikamiz ob-havo sharoitiga mos yong‘oq navlaridan biri – Chandler navini dehqon va fermer xo‘jaliklariga ekishni tavsiya qilinmoqda.
Chandler navi – serhosil, oq mag‘iz, yupqa po‘choqli eksportga mo‘ljalangan navlardan hisoblanadi. Bu nav ekilgandan so‘ng 4-yildan boshlab 4—4,5 kilogrammgacha hosil bera boshlaydi. 10—12 yillarda 30—40 kilogramm hosil beradi.
Intensiv bog‘larda ushbu navning ekish sxemasi qator orasi 7 metr, ko‘chatlar orasi 6 miborat, demak 1 gektar yer maydoniga 238—240 ta ko‘chat ekiladi. Chandler navining bo‘yi 4—4,5 metrgacha yetishi mumkin.
Yong‘oq yetishtirish bilan qiziqayotgan yoki soha bilan tanishishni istaganlar, quyidagi manzilga yoki telefon raqamlarga murojaat etishlari mumkin:
140124 Samarqand shahri, Katta O‘zbektrakt ko‘chasi, 14.
Telefon: +998(91) 551-77-67.
Elektron pochta: info@uznuts.uz
Sayt: uznuts.uz
Facebook: https://www.facebook.com/uznuts.uz/
Telegram: https://t.me/uznuts_uz
Reklama huquqi asosida!
Izoh (0)