Ёнғоқ ишлаб чиқарувчилар ва экспорт қилувчилар уюшмаси Ўзбекистон миқёсида ёнғоқ, бодом ва писта етиштиришда замонавий технологиялар ва навлардан фойдаланиш, лалми ерлардан унумли фойдаланган ҳолда, замонавий ёнғоқ, бодом ва писта плантацияларини барпо қилиш ҳамда ишлаб чиқариш ҳажмини кўпайтириш мақсадида 2017 йил 1 июнь куни Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев қарори асосида ташкил этилган.
Ёнғоқ, бодом ва пистанинг серҳосил замонавий плантацияларини ташкил этиш, илмий усулларга асосланган ва сув ресурсларни тежовчи технологияларни кенг жорий этиш, ёнғоқ, бодом ва писта ишлаб чиқариш ҳажмини кўпайтириш чораларини кенг тарғиб қилиш, маҳсулотларни сотиш бозорларини кенгайтириш мақсадида, маркетинг тадқиқотларини олиб бориш ва экспорт ҳажмини кўпайтириш уюшманинг асосий вазифаларига киради.
Уюшма, шунингдек, ёнғоқ, бодом ва писта кўчатларини парвариш қилишга жалб этиладиган аъзоларни ҳамда агрономларни агротехник тадбирларни тўғри ўтказиш бўйича ўқитишни ташкил этади.
Уюшма томонидан ёнғоқчилик соҳасини ривожлантиришни хоҳловчиларга ва аъзоларига қуйидаги хизматлар таклиф этади:
- Агрономлар, фитопатолог, биотехнолог, микробиолог ва бошқа мутахассислар томонидан кўрсатиладиган хизматлар ва маслаҳатлар;
- Кўчат етказиб бериш ҳамда кўчатларни харид қилиш билан боғлиқ бўлган хизматлар;
- Интенсив боғларни проектлаш хизматлари, ёнғоқ, бодом, писта боғлари учун керакли техника ва кўчатларни харид қилиш бўйича тавсиялар ва консултатив хизматлари;
- Ёнғоқчилик бўйича дунё тажрибасидан маълумотларни аъзоларга тақдим этиш, ёнғоқ махсулотларини экспорт қилишда кўмаклашиш;
- Уюшма мутахассислари назоратида боғлар яратиш ва парваришлаш.
Ҳозирги кунда уюшмага бутун республикадан 80 дан ортиқ ёнғоқ етиштириш соҳасида фаолият олиб бораётган деҳқон ва фермер хўжаликлар аъзо бўлган.
Ёнғоқ ва бодом боғлар бутун республика ҳудудларида барпо этилмоқда, жумладан, Самарқанд, Жиззах, Қашқадарё ва Сурхондарё вилоятларида йирик плантацияларни мисол келтириш мумкин.
2017 йилда ёнғоқ учун 500 гектар майдон ажратилган бўлиб, баҳорги мавсувда ёнғоқ кўчатлари экилди. 2018 йилга ёнғоқ ҳамда бодом плантацияларнинг умумий майдони 5000 гектардан ортиқ майдонда ташкил қилиш режалаштирилмоқда.
Республикада ёнғоқ, писта ҳамда бодом кўчатларини кўпайтиришни устида илмий тадқиқотлар ҳам олиб борилмоқда, шунга кўра Самарқанд вилоятининг Жомбой туманида илмий тадқиқот маркази ҳамда ишлаб-чиқариш лабораторияси қурилмоқда.
Ушбу лаборатория Invitro усулида ёнғоқ, бодом ва писта кўчатларни кўпайтиришга ихтисослаштирилган.
Лабораториянинг умумий майдони 24 гектар ташкил топган, 2 гектар илмий лаборатория, 2 гектар ер майдони кўчатларни кўпайтириш мақсадида қурилаётган иссиқхона ҳамда 18 гектар ерда интенсив кўпайтириш мақсадида оналик боғ қуриш режалаштирилмоқда.
Келгусида лаборатория 100 дан ортиқ иш ўринларни яратиш кучига эга. Лаборатория замонавий технология ва ускуналари билан жиҳозлаш режалаштирилмоқда.
2017 йилдан бошлаб бугунги кунга қадар, уюшмага АҚШ, Испания, Исроил, Туркия ва Чили давлатлардан малакали мутахассислар ташриф буюриб, улар томонидан боғларда амалий машғулотлар ўтказилиб, замонавий ёнғоқ, писта ва бодом плантацияларни барпо қилиш юзасидан уюшма ходимлари билан фикр алмашиниб келинмоқда.
Уюшма ходимлари, аъзолари ва Самарқанд қишлоқ хўжалик инстути профессор олимлари билан биргаликда АҚШнинг Калифорния штатининг У.C.Дэвис Университетнинг профессорлари иштирокида илмий семинар ўтказди.
Мазкур йилда уюшманинг биотехнолог ва тупроқшунос мутахассислари Туркиядаги Invitro ва тупроқ анализ лабораторияларида бир ой давомида малака ошириб келди.
Украина давлатига 2017 йилнинг октябрь ойида уюшма мутахасислари ташриф доирасида «Украина миллий ёнғоқ уюшмаси» билан хамкорлик меморандуми имзоланди ва ҳамкорлик алоқалари олиб борилмоқда. Келгусида Чили, АҚШ ва Австралия ёнғоқ уюшмалари билан ҳамкорлик алоқаларни ўрнатиш режалаштирилмоқда.
2010—2020 йиллар давомида уюшма дастурида 15000 гектардан ортиқ ёнғоқ, бодом ҳамда писта плантациялари барпо этиш режалаштирилган.
Республикамизнинг ҳар бир вилоятида ҳудудий Ёнғоқагро ташкил этиш амалга оширилмоқда.
Илмий тадқиқотлар ва жаҳон тажрибаси асосида экишга тавсия этилган ҳамда республикамиз об-ҳаво шароитига мос ёнғоқ навларидан бири – Chandler навини деҳқон ва фермер хўжаликларига экишни тавсия қилинмоқда.
Chandler нави – серҳосил, оқ мағиз, юпқа пўчоқли экспортга мўлжаланган навлардан ҳисобланади. Бу нав экилгандан сўнг 4 йилдан бошлаб 4—4,5 килограммгача ҳосил бера бошлайди. 10—12 йилларда 30—40 килограмм ҳосил беради.
Интенсив боғларда ушбу навнинг экиш схемаси қатор ораси 7 метр, кўчатлар ораси 6 миборат, демак 1 гектар ер майдонига 238—240 та кўчат экилади. Chandler навининг бўйи 4—4,5 метргача етиши мумкин.
Ёнғоқ етиштириш билан қизиқаётган ёки соҳа билан танишишни истаганлар, қуйидаги манзилга ёки телефон рақамларга мурожаат этишлари мумкин:
140124 Самарқанд шаҳри, Катта Ўзбектракт кўчаси, 14.
Телефон: +998(91) 551-77-67.
Электрон почта: info@uznuts.uz
Сайт: uznuts.uz
Facebook: https://www.facebook.com/uznuts.uz/
Telegram: https://t.me/uznuts_uz
Реклама ҳуқуқи асосида!
Изоҳ (0)