Egizaklardan biri Yerda qoldi, ikkinchisi esa bir yilni kosmosda o‘tkazdi. Endi ular egizaklarga unchalik ham o‘xshamaydi

Yaqinda insoniyatning kosmosga qilgan parvozlari doirasida olib borilgan tadqiqotlardan birining qiziqarli natijalari haqida ma’lumotlar e’lon qilindi. Bu haqda NASA’ga tayanib, AdMe xabar berdi.

Egizak astronavtlar Skott va Mark Kelli  quyidagi tajribada ishtirok etdi. Skott boshqa kosmonavtlar bilan birga 340 kunga Xalqaro kosmik stansiyaga yo‘l oldi, Mark esa Yerda qoldi. Twin Study deb nomlangan loyiha uzoq kosmik parvozlarning inson salomatligiga ta’sirini o‘rganish uchun tuzilgan. Bir xil gen ko‘rsatkichlariga ega bo‘lgan egizaklar olimlarga yaqin vaqt ichidagi tadqiqotlar uchun ko‘plab tibbiy ma’lumotlarni taqdim etdi. Hozirga kelib bir qancha qiziqarli ma’lumotlar aniq bo‘lib ulgurdi.

Odam xromosomalarida telomerlar mavjud, hujayra har safar bo‘linganida, ularning uzunligi qisqarib boradi. Bu cheksiz davom etmaydigan jarayon hisoblanib, qarishga olib boruvchi omillardan biri hisoblanadi. Olimlarning ta’kidlashicha, sayohat vaqtida Skottning tana o‘lchamlari Marknikiga nisbatan uzunlashgan. Astronavt Yerga qaytganidan so‘ng, qisqa vaqt ichida uning tana o‘lchamlari parvozdan avvalgi holatiga qaytgan.

Shuningdek, aka-uka DNKlarida ba’zi farqlar ham aniqlangan, biroq ma’lum vaqtdan so‘ng ko‘rsatkichlar avvalgi darajasiga qaytgan. Buning nimani anglatishi hozircha olimlarga noma’lum va buni aniqlash oldinda turgan vazifa hisoblanadi. NASA bu borada boshqa astronavtlar bilan tadqiqotlar o‘tkazishni rejalashtirmoqda.

Egizak Kellilar bilan o‘tkazilgan tajriba “egizaklar paradoksi”ni esga soladi: nisbiylik nazariyasi doirasida Eynshteyn, yorug‘lik tezligiga yaqin tezlikda harakatlanishda vaqt sekinlashadi, degan xulosaga kelgan. Demak, kosmik kema bortida bir yilni o‘tkazgan Skott biroz yoshroq bo‘lishi mumkin. Albatta, XKS yorug‘lik tezligida harakatlanmaydi, biroq, yaqin vaqt ichida, tajriba natijalari odamning qarishi haqidagi abadiy savollarga aniqlik kiritishi mumkin.

Diqqat, diqqat! “Daryo”ning Telegram’dagi rasmiy kanali — “Toshqin ‘Daryo’” (@toshqindaryo)ga obuna bo‘lib, yangiliklardan ovozli ko‘rinishda bahramand bo‘lishingiz mumkin.