The Washington Post (Hillari Klintonni qo‘llab-quvvatlaydi) va ABC News (hech bir nomzodni qo‘llab-quvvatlamaydi)ning birgalikdagi so‘rovi 1-noyabr kuni, AQShdagi prezident sayloviga roppa-rosa bir hafta qolganida Donald Tramp AQShning sobiq davlat kotibi Klintonni bir foizga ortda qoldirayotganini ko‘rsatdi. Tramp 2016-yil mayidan beri birinchi marta peshqadamlikni qo‘lga oldi, bu hodisa Klintonning yozishmalarini tekshirish qayta boshlangani, shuningdek, FQB milliarder-nomzodning Kreml bilan aloqalari haqida hech qanday dalil topa olmagani haqidagi xabarlar ortidan yuz berdi. Meduza nashri yangi so‘rov natijalari nimadan darak berishi va oxir-oqibat Trampda Klintonni ortda qoldirish imkoniyati bor-yo‘qligi haqida hikoya qiladi.
Trampdan ko‘pdan beri birinchi marta ijtimoiy so‘rovda Klintonni ortda qoldirishga muvaffaq bo‘ldi. The Washington Post va ABC News’ning birgalikdagi tadqiqoti AQSh prezidenti saylovida saylovchilarning 46 foizi o‘z ovozini Trampga, faqat 45 foizi Klintonga ovoz berishini ko‘rsatdi. So‘nggi bor bunday holat 2016-yil may oyida, hali Klinton ham, Tramp ham o‘z partiyasining rasman yagona nomzodiga aylanmagan vaqtda yuz bergan edi. O‘shandan beri The Washington Post va ABC News so‘rovlarida muntazam ravishda Klinton peshqadamlik qilgan, e’tiborli tomoni, oktabr oxirida ular orasidagi farq 12 foizga yetgan edi.
Muhim izoh: gap saylovchilarning umummilliy ovoz berishi haqida bormoqda, AQShda esa prezident saylashga vakil qilingan shaxslar (tanlovchilar) ovoz berishi natijalariga ko‘ra aniqlanadi, ularning soni esa har shtatda turlicha. Masalan, bir nomzod saylovchilarning ko‘proq ovozini to‘plagani holda tanlovchilarning ovoz berishida yutqazishi ham mumkin — kenja Jorj Bush 2000-yili aynan shu yo‘l bilan prezidentga aylangan. The Washington Post va ABC News’ning so‘rovnomasi tanlovchilarning ovoz berishiga daxldor emas.
The Washington Post va ABC News so‘rovnomasi har doim ham g‘olibni to‘g‘ri topavermaydi. 2004-yilgi saylovga bir hafta qolganida mazkur so‘rov Jon Kerri kenja Jorj Bushni bir foizga ortda qoldirayotganini, 2012-yili esa Mitt Romni Barak Obamani yana bir foizga ortda qoldirayotganini ko‘rsatgan. Ma’lumki, o‘sha saylovlarda Bush va Obama g‘alaba qozongan — mos ravishda uch va to‘rt foizlik farq bilan.Trampda saylov arafasida obro‘im oshdi, deb hisoblash uchun asoslar bor. Buning uchun respublikachilarning nomzodi aytarli ish ham qilgani yo‘q. Birinchidan, FQBning Tramp va Rossiya o‘rtasidagi bog‘liqlikni aniqlash yuzasidan olib borgan surishtiruvi natijalari ma’lum bo‘ldi — demokratlar mazkur aloqalarni bir necha bor mavzuga aylantirib, Klinton shtabi boshlig‘ining yozishmalari sizib chiqishi va boshqa xakerlik hujumlarida Rossiya maxsus xizmatlarini ayblab chiqqan edi.
The New York Times’ning yozishicha, FQB mutaxassislari Tramp yoki uning maslahatchilari Rossiya bilan bevosita bog‘liqligini ko‘rsatuvchi dalillarni topa olmagan. Xususan, FQB Trump Foundation va Rossiyaning “Alfa-bank”i serverlari o‘rtasidagi shubhali aloqaga qiziqqan, biroq tergovchilar buning ham arzirli sababi bor, degan xulosaga kelgan: masalan, bank Trump Foundation xodimlaridan biriga shunchaki reklama xatlarini yo‘llagan bo‘lishi mumkin. Bundan tashqari, tekshiruv rossiyalik xakerlar saylovda tartibsizlik keltirib chiqarishga urinayotganini tasdiqlagan, biroq ular aynan Trampning foydasini ko‘zlab ish qilayotganini tasdiqlamagan.
Ikkinchidan, Hillari Klintonning shaxsiy pochta serveri atrofidagi tergov qayta boshlangan. Avvalroq maxsus xizmat Klinton davlat kotibi lavozimida rasmiy pochta serveri o‘rniga shaxsiy serverdan foydalanganining qonunga zid joyi yo‘qligini ma’lum qilgan edi. Biroq yaqinda yangi xatlar sizib chiqdi va FQB tergovni qayta boshlashga qaror qildi. Va nihoyat, saylovga bir hafta qolganida FQB axborotni oshkor etish qonuniga muvofiq, Bill Klintonga nisbatan olib borilgan tergov materiallarini e’lon qildi — uni 15 yil avval, demokratlarning nufuzli tarafdori hisoblangan ayolning erini afv etgani munosabati bilan tekshirishgan edi. O‘shanda Klintonning harakatlarida qonunga zid hech narsa topilmagan. Hillari Klintonning vakillari bu hujjatlar saylov arafasida e’lon qilinishi tasodif ekanini shubha ostiga olib ulgurdi.
Boshqa so‘rovlarga ko‘ra, Tramp Klintondan ortda qolmoqda. Masalan, FiveThirtyEight tahliliy loyihasi Trampning g‘alabasiga bor-yo‘g‘i 30 foizlik imkoniyatni prognoz qilmoqda. Nashr ma’lumotlariga ko‘ra, Klintonga saylovchilarning qariyb 49 foizi ovoz beradi va u 300 dan ortiq tanlovchilarning ovozini qo‘lga kiritadi, vaholanki, saylovda g‘olib chiqish uchun tanlovchilarning 270 ta ovozi ham yetarli. Trampni esa saylovchilarning 45 foizi qo‘llab-quvvatlashi kutilmoqda. Shunday bo‘lsa-da, Trampning yo‘llari hali to‘la yopilmagan.
FiveThirtyEight’ning yozishicha, Tramp Klinton bilan oradagi farqni taxminan 2 foizgacha qisqartirishi kerak — shunda respublikachilarning nomzodida Hillari uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega Kolorado va Nyu-Gempshirda yaxshi imkoniyat paydo bo‘ladi va saylovchilari hali ham ikkilanib turgan shtatlarda uning imkoniyati sezilarli oshib ketadi. Bunday holatda Klintonning g‘alabasi mutlaq hal bo‘lgan masaladek ko‘rinmaydi va Tramp o‘zi uchun tanlovchilarning 270 ta kerakli ovozini qo‘lga kiritishi ham mumkin.
[playbuzz-item playbuzz_url="muhrima10/aqsh-prezidenti-saylovida-kim-g-olib-chiqadi"]
Diqqat, diqqat! “Daryo”ning Telegram’dagi rasmiy kanali — “Toshqin ‘Daryo’”ga obuna bo‘lib, yangiliklardan ovozli ko‘rinishda bahramand bo‘lishingiz mumkin.
Izoh (0)